Lijst van geraadpleegde en geciteerde werken

Al-Andalus, The Art of Islamic Spain; tentoonstellingscatalogus, uitgegeven door Jerrilynn D. Dodds voor The Metropolitan Museum of Art, New York 1992

Abdus Sattar, Sajidah: Islam voor beginners; Forum, Amsterdam 1997

Atkinson, William C.: A History of Spain and Portugal; Penguin Books, Harmondsworth, 1965, oorspronkelijke uitgave 1960

Aznar, Fernando: España medieval, Musulmanes, judíos y cristianos; Anaya, Madrid 1990

Baruque, Julio Valdeón: Abderramán III y el califato de Córdoba; Editorial Debate S.A., Madrid 2001

Barrucand, Marianne en Bednorz, Achim: Moorish Archi- tecture in Andalusia; Taschen, Keulen 1992

Benavides Barajas, L.: Al-Andalus, El Cristianismo, Moza- rabes y Muladies; Dulcinea, Granada 1995

Boer, Dick E.H. de (redactie): Kennis op kamelen: Europa en de buiten-Europese wereld (1150-1350); Prometheus, Amsterdam 1998

Brett, Michael en Forman, Werner: Die Mauren, Islamische Kultur in Nordafrika und Spanien; Atlantis, Luzern en Herrsching 1986, oorspronkelijke uitgave: The Moors; Orbis, Londen 1980

Calvo Capilla, Susana: Urbanismo en la Córdoba Islámica; Edilupa Ediciones, 2002

Chejne, Anwar G.: Muslim Spain, Its History and Culture; The University of Minnesota Press, Minneapolis 1974

Chejne, Anwar G.: Ibn Hazm; KAZI Publications Inc., Chicago 1982

Delcambre, Anne-Marie: Mahomet, la parole d’Allah; Gallimard, Parijs 1987; Nederlandse vertaling: Mohammed, profeet van de Islam; Fibula, Antwerpen 1991

Dozy, R.P.A.: Introductie voor de Histoire de l’Afrique et de l’Espagne, oorspr. titel Al-Bayano ‘l-Mogrib de Ibn Idhari en de Fragments de la Chronique de ‘Arib; Brill, Leiden 1848-1851

Fletcher, Richard: Moorish Spain; Phoenix, London 1998, oorspronkelijke uitgave Weidenfeld and Nicholson, Londen 1992

Franzen, Cola: Poems of Arab Andalusia, vertaald uit de Spaanse versies van Emilio García Gómez; City Lights Books, San Francisco 1989

Goodwin, Geoffrey: Islamic Spain; Penguin Books, Londen 1991

Greus, Jesús: Así vivían en Al-Andalus; Anaya, Madrid 1988

Ibn Hazm, Abu Muhammad: De ring van de duif, Over minnaars en liefde, vertaald uit het Arabisch door Kruk, Remke en Witkam, J.J. in De Oosterse Bibliotheek, deel 6; Meulenhoff, Amsterdam 1977

Ibn Hazm, Abu Muhammad: The Ring of the Dove, A Treatise on the Art and Practice of Arab Love, vertaald uit het Arabisch door Arberry, Anthony J.; Luzac Oriental, Londen 1953, herdruk 1994

Hermans, Ivo: Duende, een bericht over Andalucía, flamen- co en zigeuners; Epo, Berchem, 1998

Huart, Clément: Los calígrafos del Oriente Musulmán; Sophia Perennis, Palma de Mallorca 1987

Ibn Ishaak: Het leven van Mohammed, de vroegste Arabi- sche verhalen; Bulaaq, Amsterdam 2000 (uit het Arabisch vertaald door Wim Raven en uitgeverij Bulaaq)

Jayyusi, Salma Khadra: The Legacy of Muslim Spain (2 delen); Brill, Leiden, 1993

Lévi-Provençal, E.: Histoire de l’Espagne Musulmane, 3 delen; herziene uitgave met toevoegingen, Maisonneuve, Parijs en Brill, Leiden 1950

Luis Martin, José: La Edad Media en España, El predomi- nio musulmán; Anaya, Madrid 1989

Maalouf, Amin: ‘Rovers, Christenhonden, Vrouwenschen- ners’ – de kruistochten in Arabische kronieken; vertaald uit het Frans door José Lieshout; Kosmos, Utrecht 1986

MacKay, A.: Spain in the Middle Ages, From Frontier to Empire, 1000-1500; Macmillan, Basingstoke en Londen 1993, oorspronkelijke uitgave Macmillan 1977

Mazahéri, Aly: La vie quotidienne des Musulmans; Nederlandse vertaling: Zo leefden de moslims in de middeleeu- wen; Hollandia, Baarn 1969

Meens, Rob: Tumult in Tours, Alcuin en Theodulf van Or- léans in conflict over een asielzoeker; in Madoc jaargang 17, nr. 2

Menocal, María Rosa: The Ornament of the World, How Muslims, Jews and Christians Created a Culture of Tolerance in Medieval Spain; Little, Brown and Company, Boston/New York/London 2002

Menocal, María Rosa, Scheindlin, Raymond P., Sells, Michael: The Literature of Al-Andalus in The Cambridge History of Arabic Literature; Cambridge University Press, Cambridge 2000

ibn Munqidh, Usama: Wat anders dan vechten en jagen?, Memoires van een Syrisch edelman, vertaald uit het Arabisch door J.J. Witkam; Meulenhoff, Amsterdam 1986

Muñoz Molina, Antonio: Córdoba de los Omeyas; Editorial Planeta S.A., Barcelona 2001

Puente, Cristina de la: Médicos de al-Andalus; Novatores, Tres Cantos 2003

Schimmel, Annemarie: Het islamitisch jaar, kalender en feesten; Ten Have, Baarn 2003 (oorspr. titel: Das islamische Jahr; Beck, München 2001)

Schippers, Arie: The Role of Women in Medieval Andalusi- an Arabic Story-Telling in Frederick de Jong, Verse and the Fair Sex, Studies in Arabic Poetry and in the Representation of Women in Arabic Literature; M.Th. Houtsma Stichting, Utrecht 1993

Schippers, Arie: Reeën en gazellen in tuinen en paleizen – Arabische en Hebreeuwse gedichten uit Andalusië; Stichting Kunstuitleen Zeeland, Middelburg 2001

Thomson, Ahmaad en ‘Ata’ur-Rahim, Muhammad: Islam in Andalus, part two of the revised edition of Blood on the Cross; Ta-Ha Publishers, Londen 1989

al-Udhari, Abdullah: Classical Poems by Arab Women, A Bilingual Anthology; Saqi Books, Londen 1999

Watt, W. Montgomery: The Influence of Islam on Medieval Europe; University Press, Edinburgh 1972; Nederlandse vertaling: Voorbij Poitiers: Arabische invloeden op middel- eeuws Europa; Bulaaq, Amsterdam 1992

Wessels, Anton: Islam verhalenderwijs; Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam 2001



De illustratie op de omslag is afkomstig uit de Quissad Bayad wa Riyad, het liefdesverhaal van de jonge Mesopotamische koopman Bayad en Riyad, een dienstmeisje van een Andalusische vizier. Het is een uniek Andalusisch manuscript van rond 1200, waarschijnlijk het enige papieren manuscript dat uit die tijd is overgebleven. Op de afbeelding is een kasteel te zien met overkoepelde dakterrassen, zoals ook de villa van prins Abd Allah en het paleis van de emirs in Cordoba gehad moeten hebben. Dergelijke miradores zijn nog in het Alcazaba van Malaga en het Alhambra van Granada terug te vinden. Op de voorgrond is een waterrad te zien waarvan in Cordoba nu een replica aan de oever van de Guadalquivir staat; de restanten van twee andere staan nog in de rivier. Volgens een Arabische reiziger bevonden zich destijds niet minder dan 5000 van zulke raderen in de Guadalquivir. Het was een uitvinding die de Syrische Umayyaden uit hun vaderland hadden geïntroduceerd om het land te irrigeren en vruchtbaar te maken, niet alleen voor de landbouw maar in en om de steden ook voor de tuinen van luxe huizen. Met het waterrad introduceerden ze ook gewassen om het Syrische landschap in al-Andalus te herscheppen, zoals de palmboom, citrusbomen, dadels, vijgen, granaatappels etc.



image

image

image