***

'Sam Visser, afstappen!' Heuff, docent Engels, versperde hem wijdbeens de doorgang. 'Er wordt niet gefietst op het schoolplein.'

Sam mompelde een verontschuldiging en stapte met tegenzin van zijn fiets. Nonchalant gooide hij zijn rugtas op de grond en sjokte met de fiets aan de hand naar het fietsenhok. Terwijl hij aan het slot rommelde, zag hij vanuit zijn linkerooghoek Ed naderen.

'Sam, heb jij die opdracht van Nederlands nog gemaakt?' Sam hield zich doof.

'Sam...'

'Ja, die heb ik gemaakt. Hoezo?' Sam was met een ruk omhooggekomen en keek Ed met een nijdig gezicht aan. 'Wat ben jij chagrijnig! Zeker de hele nacht achter msn gezeten? Meiden versieren...' Ed greep zichzelf in het kruis en begon obsceen te kreunen. 'Doe toch normaal, eikel.'

'Zo te horen is het je niet gelukt bij de meisjes. Je klinkt behoorlijk gefrustreerd.' De lach van Ed bulderde over het schoolplein. 'Misschien moetje bij mij in de leer komen. Ik had gisteren wel drie keer beet. Ik weet hoe je die meiden moet bespelen.'

'Dat geloof je zelf?' gromde Sam en hij wilde het fietsenhok uit lopen.

'Wacht nou effe. Kan ik Nederlands van je overpennen? Ik had gisteren geen tijd voor die rotzooi.' 'Nee, dat kan niet. Vraag dat maar aan je maatje Lex. Jullie zijn toch zo dik aan?'

'Wat doe je nou opgefokt, man. Ben je jaloers of zo?' 'Gisteren liet je mij anders ook stikken en nu laat ik jou stikken.'

'Doe niet zo achterlijk. Ben je kwaad omdat we die hoofddoekjes hebben getreiterd?' 'Ben je niet een beetje te oud voor die ongein?' 'Wat nou?' Ed verhief zijn stem toen hij Lex hun richting op zag komen. 'Waar heb jij last van?' Sam volgde zijn blik en snoof toen hij Lex in het oog kreeg. 'Daar heb je eikel nummer twee', zei hij en liep toen met grote stappen langs Lex het schoolplein over. 'Ga in een hoekje zitten huilen, mietje', schreeuwde Ed hem na. 'Ik heb geen verkering met je. Ik maak zelf wel uit met wie ik bevriend ben.'

De schoolbel klonk en langzaam stroomden de jongeren het schoolgebouw binnen.

Tijdens de economieles had Ed met een woest gebaar zijn tafel bij die van Sam weggetrokken en zat hij met zijn rug naar hem toegedraaid. Er moesten groepjes van vier worden gevormd en elk groepje moest aan een opdracht werken. F,d had al luidruchtig aangekondigd dat hij Sam niet in zijn groep wenste.

'Je kunt bij ons in het groepje', stelde Letiva toen spontaan voor. 'Tenzij je niet met meisjes wilt samenwerken.' Sam had wat moeilijk geglimlacht en Aisha en Zeynep hadden haar verbaasd aangekeken.

'We zijn met ons drieën, waarom niet?' verdedigde Letiva haar impulsieve actie.

Er klonk gegiechel in de klas en Sam had in eerste instantie willen weigeren, maar toen hij de triomfantelijke grijns op Eds gezicht zag, ging hij overstag.

'Het maakt mij niet uit of ik met jongens of meisjes moet samenwerken. Als ze maar meer dan een hersencel hebben', antwoordde Sam terwijl hij Ed uitdagend bleef aankijken. 'Kom...' Letiva trok Sam aan zijn arm. 'We kunnen misschien beter achter in de klas aan onze opdracht werken.' Letiva nam automatisch de leiding op zich en verdeelde de taken. 'Als Aisha en Zeynep het bruto binnenlands product berekenen, dan bekijken Sam en ik het financieringstekort. Dan hebben we straks genoeg tijd om de inflatie in kaart te brengen. Is dat een goed plan?'

Aisha had opgelucht geknikt. Blij dat ze niet met de jongen hoefde samen te werken. Ze opende haar werkboek en had alleen nog aandacht voor de opdracht.

'Misschien kunnen wij beter naar het computerlokaal gaan',

opperde Sam. 'We zullen toch het een en ander moeten opzoeken. Aan het werkboek hebben we niet veel.'

'Dat lijkt mij een goed idee', zei Letiva. Ze graaide haar tas van de grond en wilde hem volgen. Met moeite wist Zeynep een glimlach te onderdrukken.

'Wat?' siste Letiva ietwat geïrriteerd.

Zeynep wierp haar een onderzoekende blik toe terwijl haar wenkbrauwen veelbetekenend omhoogschoten. Ze tuitte haar lippen en maakte kusgeluidjes in de lucht. Afkeurend rolde Letiva met haar ogen. 'Jij bent gek.'

Letiva drukte de computer aan terwijl Sam een stoel naast die van haar schoof. Hij legde zijn aantekeningen op tafel en keek hoe haar vingers ijverig over het toetsenbord vlogen. Het waren mooie, slanke handen. Zijn blik dwaalde langs haar armen omhoog richting haar borsten, waar zijn ogen een paar minuten bleven hangen.

'Welke berekening moeten we gebruiken?'

Hij schrok van haar stem en met een rood hoofd bladerde hij driftig door zijn aantekeningen. 'Berekening?' herhaalde hij sullig.

Ze keek hem van opzij aan en wachtte ongeduldig op het antwoord.

'Hier...' Hij schoof het gevraagde onder haar neus en probeerde haar niet in de ogen te kijken. De ranke vingers kwamen weer in beweging. Het viel hem op dat ze geen ring droeg. Zou ze een vriend hebben? Dat moest toch haast wel. Ze was zeventien. Hoewel... hij was ook zeventien en had geen vaste verkering. Zijn laatste serieuze verkering was alweer bijna een jaar geleden en had niet langer dan vier maanden geduurd. Wendy Looijen heette ze en ze zat toen in klas B3. Het mooiste meisje van de hele school. Al de jongens waren jaloers op hem. Ze had kort blond haar en een prachtig lichaam. Stapel was hij op haar geweest. Uiteindelijk had zij het uitgemaakt omdat ze Sjoerd Verschuur leuker vond. Weken was hij er ziek van geweest en het had een hele tijd geduurd voordat hij haar kon vergeten. De pest was dat hij haar elke dag op school tegenkwam. Op het schoolplein, in de gangen van het gebouw en in de kantine. Telkens als hij haar zag, kreeg hij hartkloppingen en kwam de pijn terug. Hij had zich toen voorgenomen om nooit meer verliefd te worden, zeker niet op iemand van school. En nu was plotseling dit

meisje in zijn leven gekomen. Een moslimmeisje. Hij kon niet precies uitleggen waarom Letiva hem zo fascineerde, maar ze deed zijn hart sneller slaan. Dit meisje met haar hoofddoek, smalle kin en diepbruine ogen. Na hun laatste ontmoeting in het park kon hij aan niets anders meer denken. Haar stem en prachtige lach hielden hem gevangen. Het eerste wat hij deed toen hij vanmorgen op school aankwam was het schoolplein afspeuren in de hoop een glimp van haar op te vangen. Meestal stond ze met haar twee vriendinnen onder het afdak van de nooduitgang. Zodra hij haar zag werd hij overspoeld door een warm en gelukkig gevoel. Hij had echter niet het lef om op haar af te stappen en haar mee uit te vragen. Hij was nou eenmaal geen 'versierderstype'. Wendy had toen het initiatief genomen en hij was simpelweg akkoord gegaan. Hoe benader je een meisje als Letiva? Wat als ze hem nou niet aantrekkelijk vond? Stel dat hij daar onhandig stond te stotteren en zij hem doodleuk afwees. Dan stond hij toch gigantisch voor schut. Ze was altijd zo resoluut en zo volwassen. Wat moest hij zeggen? Hallo, ik vind je erg leuk, zullen we zoenen? Maar als hij niets deed... Toen ze hem vroeg of hij in haar groepje wilde meedoen, had hij bijna een gat in de lucht gesprongen. Gelukkig wist hij zich met moeite te bedwingen en had hij koeltjes gereageerd. En nu zat hij naast haar. Hij rook haar zoete parfum en kon haar bijna aanraken. Overgelukkig was hij. Wat voor kleur haar zou ze hebben? Zwart? Bruin? Bruin waarschijnlijk, net als haar ogen. Ze moest gevoeld hebben dat hij naar haar staarde, want ze keek plotseling op van haar werk. 'Wat?'

' Niks', antwoordde hij en wendde toen snel zijn blik van haar 'Niks? Je kunt slecht liegen, Sam Visser. Ik zie aan je gezicht datje iets wilt vragen. Vraag maar. Ik eet je niet op!'

Dit was zijn kans. Hij mocht nu niet dichtklappen van de zenuwen. 'Ik vroeg me af wat voor kleur haar je hebt.'

'Donkerbruin. Ik heb bruin, krullend haar tot hier...' Ze wees naar haar onderrug.

'Net als je ogen', mompelde hij.

'Nee, mijn haren zijn iets lichter. Is dat zo interessant om te weten?'

Hij lachte geforceerd. 'Voor mij wel.'

'O? En waarom dan wel?' Ze keek hem afwachtend en nieuwsgierig aan.

Hij wilde iets zeggen maar slikte onhandig zijn woorden in. Toe dan, moedigde een stemmetje in zijn hoofd hem aan. Zeg datje haar leuk vindt. Zijn hart bonkte als een bezetene tegen zijn ribbenkast aan. Hij voelde zich ongemakkelijk. Misschien kwam het door haar blik, die ze vol aandacht op hem gericht hield.

'Gewoon, daarom', antwoordde hij onverschillig. 'Ik heb je nog nooit zonder een hoofddoek gezien en dat maakt me nieuwsgierig.'

Lafaard, siste de stem in zijn hoofd. Loser.

'Loopje daar nou de hele dag mee?' wilde hij toen weten. Hij raakte even snel de witte zijde aan.

Ze knikte. 'Een hoofddoek noemen wij een hidjab.'

'Draag je het thuis ook?'

'Ja. Als ik alleen op mijn slaapkamer ben, doe ik mijn hidjab af. Het heeft met mijn geloof te maken. Een moslimvrouw moet haar lichaam en haar hoofd bedekken en mag dat alleen aan haar man tonen. Tevens dwingt het respect af. Ik wil graag beoordeeld worden naar mijn kennis en vaardigheden

en niet op mijn uiterlijk.' Ze keek hem uitdagend aan. 'Heb je nog meer vragen of was dat het?' Hij grijnsde wat moeilijk.

'Mooi, dan gaan we verder met onze opdracht. Ik denk dat ik het antwoord heb gevonden.' Ze tikte met de achterkant van haar pen op het beeldscherm. 'Schrijf jij de uitkomst even over?'

'Ja, tuurlijk.' Hij beet op de binnenkant van zijn wang en krabbelde enkele onleesbare woorden op een kladje. Sul, watje, galmde de stem in zijn hoofd rond. Doe iets, zeg dan iets, duf konijn.

'En je vriend? Mag hij wel jouw haar zien of alleen als jullie getrouwd zijn?'

De achterkant van de pen tikte nu driftig op het tafelblad en een diepe frons verscheen op haar voorhoofd. 'Waar ben jij nou mee bezig, Sam Visser?' viel ze kattig uit. Ze trok ruw het kladpapier onder zijn handen weg. 'Je doet wel erg vreemd. Je zit de hele tijd te wippen op je stoel en stelt van die rare vragen. Je maakt geen aantekeningen, dat zijn krassen. Is dit soms weer zo'n stomme actie van Ed? Moet jij informatie bij mij lospeuteren zodat jullie ons kunnen kwetsen met die stomme hoofddoekmoppen? Jasses, wat flauw. Ik had toch even gedacht dat jij anders was.'

'Een grap?' herhaalde hij geschrokken. 'Nee, echt niet. Ik wilde... ik vroeg... Echt niet. Je zit er ver naast. Ik vind je juist erg leuk, maar als je al verkering hebt dan... ik ben niet zo handig met meisjes. Misschien... kunnen we vanmiddag samen iets gaan drinken.' Zijn gezicht liep rood aan. Verward staarde ze naar zijn smekende ogen. 'Zeg alsjeblieft ja.'

Toen hij zijn hand op die van haar legde, reageerde ze eindelijk.

'Sam!' Ze trok haar hand los terwijl haar ogen geschrokken door het lokaal dwaalden.

'Een drankje. Na schooltijd, bij Fred.' Zijn onzekerheid was verdwenen en hij zette nu alles op alles. Hij schoof zijn stoel nog wat dichter naar haar toe. 'Je zit de hele dag in mijn hoofd. Ik denk dat ik verliefd op je ben, nee ik weet het zeker. Ik eet niet meer, slaap niet meer. Ik vind je het mooiste meisje van de school. Letiva...' Hij legde opnieuw zijn hand op die van haar en dit keer trok ze die niet terug. 'Sam Visser...' Haar stem had een warme klank gekregen. 'Je bent een lieverd, maar we verschillen te veel. Neem nou alleen ons geloof...'

'Een drankje', drong hij aan. 'Een drankje kan toch geen kwaad. Weetje waar Fred is?'

Ze liet trillend een zucht ontsnappen. 'Ja, dat weet ik wel. Dat is in de Keizerstraat. Goed... Een drankje dan, niet meer. Dan ga ik naar huis. En als ik zeg één, dan bedoel ik ook één.' Zijn gezicht begon te stralen.

'Luister, Sam. Ik loop na schooltijd alleen naar Fred en wacht binnen op je. Ik wil niet dat ze ons samen zien. Ik zit niet op geroddel te wachten.'

'Wat jij wilt.' Spontaan drukte hij haar hand tegen zijn lippen. 'Sam!' protesteerde ze sissend.

Letiva kon zich de rest van de dag nauwelijks nog concentreren op de lessen. Telkens dwaalden haar gedachten af naar Sam. Ze was even de draad kwijt toen hij haar zo plotseling zijn liefde verklaarde. Niet dat ze het vervelend had gevonden, integendeel. Ze voelde zich tot hem aangetrokken, meer dan ze zelf had gedacht. Het kostte haar moeite om zich niet in zijn armen te werpen. Vooral toen hij daar zo verloren zat te

stotteren. Hij was zo lief en aantrekkelijk, maar ze moest verstandig en nuchter blijven. Een relatie met Sam was uitgesloten. Haar familie zou een niet-moslim nooit accepteren. Ze dacht terug aan haar nicht Lima, die verkering kreeg met een Nederlandse jongen. De hele familie was in rep en roer en als sanctie werd Lima toen naar een tante en oom in Baghlan gestuurd. Ze was nooit meer teruggekomen naar Nederland. Het idee datje zonder je familie en vrienden in een land moest wonen met andere ideeën en een taal die je niet goed beheerste. Nederland was haar land, ze was hier geboren. Er kroop een rilling langs haar rug omhoog. Ze had met zorg haar toekomst uitgestippeld. Studeren en dan werken. Een eventuele carrière bood haar aanzien en vrijheid. Vrijheid om in een andere stad te gaan wonen. Zelfstandig en zonder man. Ze hield zielsveel van haar familie, maar er waren zoveel regels en opvattingen waar zij het niet mee eens was. Die in haar ogen ouderwets waren. Maar ze kon nu niet in opstand komen, haar vader zou haar direct afstraffen. Nee, ze liet haar hoofd niet op hol brengen door een mooie jongen als Sam. Vanmiddag zou ze hem dat duidelijk maken. Ze sloeg haar ogen neer toen hij vanuit de derde rij naar haar keek. Verdorie, tijdens Engels zat hij ook telkens achterom te kijken. Straks merkten Aisha en Zeynep dat er iets aan de hand was en dat kon een golf van geruchten op gang brengen. Waarom had ze dan ook met zijn stomme plan ingestemd? Ze had zich laten meeslepen door zijn mooie blauwe ogen. Bevangen door een zwak moment. Er volgde een diepe zucht. Het gebeurde niet iedere dag dat een jongen haar zo onhandig en in het openbaar probeerde te versieren. Nu ze erover nadacht, eigenlijk nog nooit. Ze keek op haar horloge: kwart over twee. Nog vijftig minuten en dan stond ze buiten. Ze kon zich beter concentreren op een goede smoes om van Aisha en Zeynep af te komen.

Letiva liep met snelle stappen richting de bibliotheek en bleef daar in de hal van het gebouw even wachten. Ze had haar twee vriendinnen wijsgemaakt dat ze een boek wilde lenen en voor de zekerheid was ze daarom het gebouw binnengelopen. Een alibi kon wel eens van pas komen. Vijf minuten later stapte ze weer naar buiten, keek in het rond en sloeg toen rechtsaf de Keizerstraat in. Ze liep Fred voorbij en stopte voor de etalage van een schoenenwinkel. Quasi geïnteresseerd bestudeerde ze de modellen achter het glas en keek zo nu en dan om zich heen. De kust leek veilig, geen bekenden te zien. Ze holde naar het cafeetje, trok de deur open en viel bijna over de drempel om binnen te komen. Sam zat al aan een tafeltje op haar te wachten en glimlachte geamuseerd om haar gestuntel. Letiva knikte met een neutraal gezicht naar de man achter de spoelbak die haar met een verbaasde blik observeerde toen ze naar het tafeltje achter in de zaak liep. 'Zit niet zo stom te grijnzen', zei ze terwijl een glimlach op haar gezicht verscheen. 'Ik breek bijna mijn nek over dat stomme drempeltje.' Hij gaf geen antwoord maar bleef haar grijnzend aankijken. Ze legde haar jas op een stoel en nam tegenover hem plaats. 'Wat wil je drinken?'

'Doe maar iets van frisdrank. Een colaatje is goed.' 'Wil je chips of iets anders?' 'Nee, dank je.'

'Echt niet? Je kunt alles van me krijgen.' 'Een drankje is genoeg.'

Ze keek hoe hij naar voren liep en liet toen haar ogen door het vertrek glijden. Het pand was smal en lang en behoorlijk gedateerd met zijn bruine plafond, houten lambrisering en streepjesbehang. Langs de muren stonden kleine, houten tafels met geruite kleedjes. Bij elke tafel stonden twee donkerbruine houten stoelen. De spuuglelijke lampen boven de tafeltjes, ooit aangeschaft in de jaren tachtig, verspreidden een spaarzaam en zwak licht. Tussen een rommelige stapel stripboeken en gezelschapsspelletjes lag een dikke, rode kater te slapen. Letiva ontspande zich. Nee, hier zou ze geen bekende tegenkomen, dat wist ze zeker. Hier was ze veilig voor roddels.