O, gij die weet hoe wij hier lijden, vergeet ons niet in uw gebeden.
Spreuk boven de luchthaven van Arrakeen (Historisch Archief: Dar-es-Balat)
Taraza keek naar een sneeuwbui van witte bloesems tegen de zilveren ochtendhemel van Rakis. De lucht had een iriserende glans die ze, ondanks al haar voorbereidende studies, niet had verwacht. De geur van jasmijn was hier aan de rand van de daktuin in Dar-es-Balat heel sterk en overstemde alle andere geuren.
Denk nooit dat je een -plaats - of een mens - tot op de bodem hebt doorgrond, hield ze zichzelf voor.
Het gesprek hier was afgelopen maar de weerklank van de uitgesproken gedachten, die ze nog maar een paar minuten geleden hadden uitgewisseld, spookte nog rond. Iedereen was het er toch wel over eens dat het tijd werd om in actie te komen. Binnenkort zou Sheeana een worm voor hen 'dansen' en nogmaals haar macht over het beest laten zien.
Waff en een nieuwe afgevaardigde van de priesters zouden deze 'heilige gebeurtenis' bijwonen, maar Taraza was ervan overtuigd dat ze geen van tweeen de ware aard beseften van wat ze zouden gaan meemaken. Waff stond uiteraard toe dat hij bewaakt werd. Hij vertoonde nog steeds dat geergerde ongeloof in alles wat hij zag en hoorde. Het was een vreemd mengsel met het ontzag dat hij in de grond van zijn hart voelde over het feit dat hij zich op Rakis bevond. De katalysator was kennelijk zijn woede over het feit dat hier idioten regeerden.
Odrade kwam uit de vergaderzaal terug en bleef naast Taraza staan.
'Ik maak me vreselijk ongerust over de rapporten van Gammu,' zei Taraza. 'Heb je iets nieuws te melden?' 'Het is daar kennelijk nog steeds een chaos.'
'Vertel me eens, Dar, wat vind jij dat we moeten doen?'
'Ik moet telkens weer denken aan wat de Dwingeland tegen Chenoeh zei: "De Bene Gesserit is zo dicht bij wat ze zou moeten zijn en er tegelijk zo ver vanaf."'
Taraza wees naar de woestijnvlakte achter de qanat van de museumstad. 'Hij is nog steeds daarginds, Dar. Daar ben ik van overtuigd.' Taraza draaide zich om en keek Odrade aan. 'En Sheeana spreekt tot hem.'
'Hij heeft zo veel leugens verteld,' zei Odrade.
'Maar hij loog niet over zijn eigen belichaming. Denk maar aan wat hij zei: "Alle delen waarin ik zal opgaan zullen een stukje van mijn bewustzijn bevatten, dat daar verloren en hulpeloos opgesloten zal zitten - ik-parels die blindelings in het zand rondwoelen, gevangen in een eindeloze droom."'
'Jij trekt wel een zware wissel op je geloof in de kracht van die droom,' zei Odrade.
'We moeten het plan van de Dwingeland achterhalen! Het hele plan!'
Odrade zuchtte, maar ze zei niets.
'Je moet nooit de kracht van een idee onderschatten,' zei Taraza. 'De Atreides waren in hun bestuur altijd filosofen. Filosofie is altijd gevaarlijk omdat die het scheppen van nieuwe ideeen bevordert.'
Nog steeds gaf Odrade geen antwoord.
'De worm draagt het allemaal in zich, Dar! Alle krachten die hij in beweging heeft gezet liggen nog in hem besloten.'
'Probeer je mij te overtuigen of jezelf, Tar?'
'Ik straf jou, Dar. Zoals de Dwingeland ons nog straft.'
'Omdat we niet zijn wat we zouden moeten zijn? Aha, daar komen Sheeana en de anderen.'
'De taal van de worm, Dar. Dat is waar het om draait.'
'Als u het zegt, Moeder Superior.'
Taraza wierp Odrade een boze blik toe, maar zij liep naar voren om de pas aangekomenen te begroeten. Odrade was verontrustend somber.
Maar de aanwezigheid van Sheeana gaf Taraza haar vastberadenheid terug. Een wakker ding, die Sheeana. Uitstekend materiaal. Sheeana had haar dans de vorige avond gedemonstreerd, in de grote museumzaal tegen een achtergrond van wandtapijten; een exotische dans tegen een exotisch weefsel van specievezel met een voorstelling van een zandwoestijn met wormen. Ze leek wel een onderdeel van het wandtapijt, een gestalte die naar voren sprong uit de gestileerde duinen met hun zeer nauwkeurig afgebeelde kronkelende wormen. Taraza herinnerde zich hoe Sheeana's bruine haar door de snelle wervelingen van de dans was rondgeslierd in een wazige kring. Het licht van opzij had de rode slierten in haar haar benadrukt. Ze had haar ogen dicht gehad, maar haar gezicht stond niet rustig. De hartstochtelijke trek om haar brede mond, haar opengesperde neusvleugels en haar naar voren gestoken kin verraadden haar opwinding. Haar bewegingen hadden een innerlijke wereldwijsheid overgebracht die haar jeugd logenstrafte.
Haar dans is haar taal, dacht Taraza. Odrade heeft gelijk. Door toe te kijken kunnen we hem leren.
Waff zag er hedenmorgen een beetje afgetrokken uit. Het viel moeilijk uit te maken of zijn ogen naar buiten of naar binnen gericht waren.
Bij Waff bevond zich Tulushan, een knap, donker Rakisch type die door de priesters tot afgevaardigde gekozen was voor de 'heilige gebeurtenis' van vandaag. Taraza die hem bij de dans demonstratie voor het eerst had ontmoet, had het heel bijzonder gevonden dat Tulushan nooit 'maar' hoefde te zeggen, terwijl dat woord in alles wat hij zei aanwezig was. Een volmaakte bureaucraat. Hij verwachtte terecht ver te zullen komen, maar die verwachtingen zouden weldra de verrassing van hun leven tegenkomen. Deze wetenschap bezorgde haar totaal geen medelijden met hem. Tulushan was een week uitziende jongeman met veel te weinig inhoud voor zo'n vertrouwenspost. Er stak natuurlijk meer achter hem dan zijn uiterlijk deed vermoeden. En minder.
Waff liep naar de rand van de tuin en liet Odrade en Sheeana met Tulushan achter.
De jonge priester kon natuurlijk gemist worden. Dat verklaarde grotendeels waarom hij voor dit avontuur was uitverkoren. Het vertelde haar dat ze het juiste niveau van mogelijk geweld had bereikt. Maar Taraza dacht toch niet dat een van de priestergroeperingen Sheeana kwaad zou durven doen.
We zullen bij Sheeana in de buurt blijven.
Ze hadden een drukke week gehad na de demonstratie van de seksuele verworvenheden van de hoeren. Trouwens ook een erg verontrustende week. Odrade had haar handen vol gehad aan Sheeana. Taraza had eigenlijk liever Lucilla gehad voor deze onderwijstaak, maar je moest roeien met de riemen die je had en Odrade was op Rakis duidelijk de beste kracht voor dit soort lessen.
Taraza keek over haar schouder naar de woestijn. Ze wachtten op de 'thopters uit Keen met hun lading Zeer Belangrijke Waarnemers. De zbw's waren nog niet te laat, maar ze kwamen wel op het nippertje, zoals zulke mensen altijd deden.
Sheeana leek het seksuele onderricht goed aan te kunnen, hoewel Taraza het beschikbare mannelijke lesmateriaal van de Zusters op Rakis niet erg hoog aansloeg. Haar eerste nacht hier had Taraza een van de mannelijke bedienden ontboden. Naderhand had ze het eigenlijk te veel moeite gevonden voor het beetje vreugde en vergetelheid dat ze er aan overhield. Trouwens, wat viel er te vergeten? Vergeten was jezelf een zwakheid toestaan.
Nimmer vergeten!
Toch was dat nu juist wat de hoeren wel deden. Zij handelden in vergetelheid. En ze waren zich niet in het minst bewust van de nog altijd ijzeren greep die de Dwingeland op de bestemming van de mens uitoefende, noch van de noodzaak om die greep te verbreken.
Taraza had de vorige dag stiekem Sheeana en Odrade afgeluisterd tijdens de les. Wat wilde ik horen?
Het jonge meisje en de onderwijzeres hadden hier in de daktuin tegenover elkaar op een bank gezeten en een Ixiaanse demper hield hun woorden verborgen voor iedereen die geen vertaalsleutel bezat. De op suspensie zwevende demper hing boven het tweetal als een eigenaardige paraplu, een zwarte schijf die vervormingen projecteerde waardoor de precieze bewegingen van lippen en het geluid van stemmen verborgen bleven.
Voor Taraza die met de kleine vertaalsleutel in haar linkeroor in de lange vergaderzaal stond, had de les wel een evenzeer vervormde herinnering geleken.
Toen mij die dingen onderwezen werden hadden we niet gezien wat de hoeren van de Verstrooiing konden doen.
'Waarom zeggen we altijd dat seks zo ingewikkeld is?' vroeg Sheeana. 'De man die u gisteravond had gestuurd bleef dat maar herhalen.'
'Velen menen dat ze het begrijpen, Sheeana. Misschien heeft niemand het wel ooit begrepen, want zulke woorden vergen meer van het verstand dan van het lichaam.'
'Waarom mag ik de dingen die we de gelaatsdansers zagen doen niet gebruiken?'
'Sheeana, achter ingewikkeldheden gaan meer ingewikkeldheden schuil. Seksuele krachten hebben mensen aangezet tot grootse daden en tot hele gemene. Wij praten over "seksuele driften" en zulke zaken als "overweldigende begeerte". Ik zal niet ontkennen dat zulke zaken zijn waar te nemen. Maar wat we hier voor ons zien is een kracht die zo sterk is dat hij jou en alles wat jij de moeite waard vindt kan vernietigen.'
'Dat probeer ik nu juist te begrijpen. Wat doen de hoeren verkeerd?'
'Ze negeren de overlevingsdrift van de soort, Sheeana. Volgens mij voel jij dat al een beetje aan. De Dwingeland hield er wel degelijk rekening mee. Wat was zijn Gouden Weg anders dan een visioen van een mensheid die zichzelf, door seksuele driften gedreven, steeds weer bleef herscheppen?'
'En de hoeren scheppen niet?'
'Ze proberen voornamelijk hun werelden in bedwang te houden met deze kracht.'
'Dat schijnt hun goed te lukken.'
'Ja, maar wat voor tegenkrachten roepen ze ermee op?' 'Ik begrijp het niet.'
'Je kent het gebruik van de Stem en de manier waarop je daarmee bepaalde mensen kunt beheersen?' 'Maar je kunt niet iedereen beheersen.'
'Precies. Een beschaving die lange tijd aan de Stem onderworpen is, ontwikkelt manieren van aanpassing aan deze kracht om manipulatie door degenen die de Stem gebruiken te voorkomen.'
'Er zijn dus mensen die deze hoeren kunnen weerstaan?'
'Onmiskenbare tekenen wijzen erop. En dat is een van de redenen waarom wij hier op Rakis zijn.'
'Zullen de hoeren hier komen?'
'Helaas wel. Ze willen de kern van het Oude Keizerrijk beheersen omdat ze ons onder de voet denken te kunnen lopen.' 'Bent u niet bang dat ze zullen winnen?'
'Ze winnen niet, Sheeana. Daar kun je van op aan. Maar ze zijn eigenlijk wel goed voor ons.' 'Hoe kan dat nou?'
Sheeana's stem weerspiegelde Taraza's eigen geschoktheid bij het horen van zulke woorden uit Odrades mond. Hoeveel vermoedde Odrade? Het volgende ogenblik begreep Taraza haar opmerking en ze vroeg zich af of de les ook begrijpelijk zou zijn voor het jonge meisje.
'De kern is te stabiel, Sheeana. We staan al duizenden jaren vrijwel stil. Leven en vooruitgang vind je "daarginds" bij de mensen van de Verstrooiing die zich tegen de hoeren verzetten. Wat we ook doen, dat verzet moeten weg nog sterker maken.'
Het geluid van naderende 'thopters haalde Taraza uit haar mijmerende herinnering. De zbw's uit Keen waren in aantocht. Nog flink ver weg, maar het geluid droeg ver in de heldere lucht.
Odrades manier van onderwijzen was een hele goede, moest Taraza toegeven terwijl ze de hemel aftuurde naar een eerste spoor van de 'thopters. Kennelijk kwamen ze laag aanvliegen van de andere kant van het gebouw. Dat was wel de verkeerde richting, maar misschien hadden de zbw's even een korte omweg gemaakt over de ruines van de muur van de Dwingeland. Een heleboel mensen waren nieuwsgierig naar de plaats waar Odrade de specievoorraad had gevonden.
Sheeana, Odrade, Waff en Tulushan trokken zich terug in de vergaderzaal. Zij hadden ook de 'thopters gehoord. Sheeana wilde graag haar macht over de wormen laten zien. Taraza aarzelde nog. De naderende 'thopters maakten een zwoegend geluid. Waren ze overbelast? Hoeveel waarnemers brachten ze wel niet mee?
De eerste 'thopter verscheen boven de dakflat en Taraza zag de gepantserde cockpit. Ze rook het verraad al nog voor de eerste vuurstraal uit de machine spoot en vlak onder de knie door haar benen sneed. Ze viel zwaar tegen een boom in een pot, haar benen finaal doorgesneden. Een tweede vuurstraal hakte op haar in en sneed dwars over haar heup. Met een plotseling gebrul van zijn straalmotoren schoot de 'thopter over haar heen en vloog in een scherpe bocht naar links.
Taraza klampte zich aan de boom vast en probeerde de martelende pijn buiten te sluiten. Ze wist het bloeden van haar wonden grotendeels te stelpen, maar de pijn was hevig. Maar niet zo hevig als tijdens de speciemarteling, hield ze zichzelf voor. Dat hielp, maar ze wist dat ze ten dode was opgeschreven. Ze hoorde nu kreten en overal rond het museum kabaal van geweld.
Ik heb gewonnen! dacht Taraza.
Odrade kwam uit de dakflat aanhollen en viel naast Taraza op haar knieen. 2e zeiden geen woord maar Odrade liet merken dat ze het begreep door haar voorhoofd tegen Taraza's slaap te drukken. Het was het eeuwenoude sleutelgebaar van de Bene Gesserit. Taraza liet haar leven in Odrade overstromen - Andere Herinneringen, hoop, angst... alles.
Een van hen zou nog kunnen ontkomen.
Sheeana keek toe vanuit de dakflat en wachtte waar haar was opgedragen om te blijven wachten. 2e wist wat daar buiten in de daktuin gaande was. Dit was het grote geheim van de Bene Gesserit en elke kandidaat was zich daarvan bewust.
Waff en Tulushan die de kamer al uit waren toen de aanval begon, kwamen niet terug.
Sheeana huiverde van bezorgdheid.
Odrade sprong abrupt overeind en rende de dakflat weer in. Ze had een wilde blik in haar ogen maar ze handelde vastberaden. 2e sprong omhoog en begon gloeibollen te verzamelen door ze in bossen bij hun schakelkoorden te grijpen. 2e duwde Sheeana een paar bossen in haar handen en Sheeana voelde haar lijf lichter worden door de zweefkracht van de suspensievelden van de gloeibollen. Met nog meer bossen gloeibollen achter zich aan, maar buiten het bereik van hun suspensieveld, holde Odrade naar het smalle eind van de kamer waar een rooster in de wand aangaf wat ze zocht. Met hulp van Sheeana tilde ze het rooster uit zijn sleuven zodat er een diepe luchtkoker zichtbaar werd. Het licht van de gloeibollen bescheen de ruwe binnenwand.
'Hou de gloeibollen dicht tegen je aan voor een optimale werking van het veld,' zei Odrade. 'Om te dalen duw je ze van je af. Stap in.'
Sheeana greep de schakelkoorden stevig in haar zwetende hand en wipte over de rand. 2e liet zichzelf vallen en trok toen angstig de gloeibollen tegen zich aan. Aan het licht boven haar hoofd merkte ze dat Odrade haar was gevolgd.
Op de bodem van de luchtkoker kwamen ze in een pompkamer terecht, en de gewelddadige geluiden van buiten waren hoorbaar tegen een achtergrond van het geruis van vele ventilatoren.
'We moeten in de non-ruimte zien te komen en vandaar de woestijn in vluchten,' zei Odrade. 'Al deze machinestelsels staan met elkaar in verbinding. Er is vast een doorgang.'
'Is ze dood?' fluisterde Sheeana.
'Ja.'
'Arme Moeder Superior.'
'Ik ben nu de Moeder Superior, Sheeana. Tenminste tijdelijk.' Ze wees omhoog. 'Dat waren de hoeren die ons aanvielen. We moeten opschieten.'