De Tweede Foundation Isaac Asimov

Prev Next

7 Arcadia Darell

schrijfster, geboren 11.5.362 F.E., gestorven 1.7.443 F.E. Hoewel in hoofdzaak een schrijfster van fiction, verwierf zij de meeste bekendheid door de biografie van haar grootmoeder, Bayta Darell. Dit werk, gebaseerd op informatie uit de eerste hand, heeft eeuwenlang gediend als bron van gegevens omtrent Het Muildier en zijn tijdperk.

In tegenstelling tot 'Ontsloten Herinneringen' is haar 'Voorbije Tijden' een briljante beschrijving van de Kalgaanse Maatschappij aan het begin van het Interregnum en, naar men zegt, gebaseerd op een bezoek dat zij in haar jeugd aan Kalgan bracht...

Arcadia Darell sprak met besliste stem in het mondstuk van haar transcriber: 'De Toekomst van Het Seldon Plan, door A. Darell' en bedacht somber dat eens, als zij een beroemd schrijfster zou zijn, dl haar meesterwerken onder het pseudoniem 'Arkady' zouden verschijnen.

Eenvoudigweg Arkady. Meer niet! 'A. Darell', de manier waarop ze al haar opstellen op school mee ondertekenen moest. Bah. Smakeloos! Alle andere kinderen moesten dat ook - behalve Olynthus Dam; omdat de hele klas zo had moeten lachen toen hij het voor het eerst deed. Nee. 'Arcadia', de naam die men haar als klein meisje had gegeven, omdat haar overgrootmoeder zo had geheten. Geen greintje verbeeldingskracht hadden die ouders van haar! Je had toch echt wel mogen aannemen dat ze - nu zij twee dagen geleden veertien was geworden - begrepen zouden hebben dat ze volwassen was en haar 'Arkady' zouden zijn gaan noemen. Ze beet op haar lip toen ze dacht hoe haar vader net lang genoeg van zijn boek had opgekeken om te zeggen: 'Maar Arcadia, als je nu al gaat doen alsof je negentien bent, wat ga je dan doen als je vijfentwintig bent en alle jongens zullen denken dat je dertig bent?'

Vanaf de plaats waar zij nonchalant uitgestrekt in haar leunstoel lag, kon ze in de spiegel van haar kaptafeltje kijken. Haar voet zat een beetje in de weg want haar huispantoffeltje krulde om haar grote teen. Ze trok het ding naar boven, ging rechtop zitten en strekte haar hals tot ze er zeker van was dat hij minstens twee centimeter langer was geworden en bestudeerde ernstig haar gezicht. Veel te dik! Daarna trok ze met een gesloten mond haar ka- ken uit elkaar zodat haar gezicht een onnatuurlijke hoekigheid vertoonde.

Ze bevochtigde haar onderlip, stak hem naar voren en sloeg op een mondaine manier haar ogen neer. Jakkes, waren haar wangen maar niet zo rood! Door met haar vingers aan haar oogleden te trekken trachtte ze haar ogen die geheimzinnige exotische loomheid te geven van de vrouwen van de binnenste sterrenstelsels, maar haar handen zaten in de weg en ze kon haar gezicht niet goed zien.

Ze tilde haar kin omhoog en bekeek zichzelf de profil. Met een verkrampt halsje en ogen die een beetje pijn deden, sprak ze met een stem die een octaaf lager lag dan haar gewone stem: 'Heus pappa, als u werkelijk denkt dat het me ook maar iets kan schelen wat die domme jongens zullen denken dan heb je het. ..'

Plotseling herinnerde zij zich dat de transcriber nog steeds aanstond. 'He jakkes' zei ze verveeld en draaide het ding uit. Het flauw-paars gekleurde papier met de roze marge bevatte de volgende mededeling: 'DE TOEKOMST VAM HET SELDON PLAN' 'Heus pappa, als u werkelijk denkt dat het mij ook maar iets kan schelen wat die domme jongens zullen denken dan heb je het___' 'He jakkes!'

Geirriteerde trok ze het blad papier uit de machine. Met een klikgeluid schoof er een nieuw blad op zijn plaats. Haar gezicht ontspande zich en om haar kleine mondje verscheen een zelfingenomen glimlach. Voorzichtig snoof ze aan het papier. Precies goed. Net dat kleine snufje elegance en charme en de schrijftrant was het 'einde'! De machine was twee dagen geleden, op haar verjaardag, bezorgd. 'Maar pappa,' had ze gezegd, 'iedereen in onze klas die maar de minste pretentie heeft iemand te "zijn", heeft er een. Niemand gebruikt meer handmachines.'

'Er bestaat geen ander model dat tegelijk zo compact is en zo veel mogelijkheden biedt,' had de verkoper gezegd. 'Het zet de juiste letters en zorgt voor de juiste interpunctie. Uiteraard is het een hulp bij de opvoeding daar het de gebruiker ervan aanmoedigt de juiste uitspraak te gebruiken.'

Niettemin had haar vader toen nog getracht haar een handmachine aan te smeren. Alsof ze een of andere opgedroogde schoolfrik was! Maar toen het ding werd bezorgd, bleek het het model te zijn dat ze had willen hebben en hoewel de vervulling van haar wens misschien met meer tranen en zuchten gepaard was gegaan dan gepast was voor iemand van haar leeftijd, bleek het apparaat een charmant en buitengewoon vrouwe lijk handschrift te produceren terwijl de kapitalen eleganter bleken te zijn dan ze ooit ergens had gezien. Zelfs de zin ,He jakkes' had iets betoverends als hij uit de machine kwam! Maar ze zou het toch in orde moeten maken. Ze ging rechtop in haar stoel zitten, trok haar buik in, zette haar borst uit en begon met een beheerste ademhaling dramatisch te declameren: 'De toekomst van het Seldon Plan.'

De voorbije geschiedenis is voor een groot deel het Plan van Seldon. Samen vormen zij een geheel. Maar de grote vraag van tegenwoordig is of dit Plan zich volgens zijn grote wijsheid zal ontvouwen of dat het geheel vernietigd zal worden of reeds is.

Teneinde dit te begrijpen is het misschien goed om snel enkele punten van het Plan - zoals deze tot dusver aan de Mensheid zijn geopenbaard - aan het geestesoog voorbij te laten gaan . .. (tot zover was het gemakkelijk om dat ze het vorige jaar Moderne Geschiedenis had gehad ...) In de dagen - nu bijna vier eeuwen geleden - dat het Eerste Imperium tot de verlamming verviel die de eigenlijke Dood vooraf gaat - zag een Man, de grote Hari Seldon - deze Dood aankomen. Door middel van de weten schap der Psychohistorie waarvan de mathematische gecompliceerdheden reeds lang zijn vergeten (ze aarzelde even, want ze wist zeker dat "gecompliceerdheid" met een scherpe s werd uitgesproken, maar zoals het er nu stond leek het niet helemaal goed .. .) zijn hij en zijn mannen in staat de sociale en economische stromingen in die dagen te voorspellen. Ze begrepen dat het Imperium wanneer het met rust zou worden gelaten uit elkaar zou vallen en dat er dan dertigduizend jaar chaos en anarchie zouden volgen voordat het nieuwe Imperium zijn geboorte zou vieren ...

Maar hoewel het te laat was om het verval tegen te gaan, was het mogelijk om de duur van de Chaos te verkorten. Het Plan zou maken dat de Chaos maar duizend jaar zou duren en sindsdien zijn vele duizenden mensen geboren en gestorven terwijl het Plan meedogenloos zijn weg vervolgde.

Hari Seldon stichtte twee Foundations - gelegen aan de uiteinden van het Galactisch Stelsel - op een wijze en onder omstandigheden die de beste mathematische oplossing voor zijn psychohistorische problemen zou bieden.

In een ervan - in onze Foundation, gevestigd hier op Terminus - werd de wetenschap geconcentreerd en door het bezit van deze wetenschap was onze Foundation in staat de aanvallen van de barbaarse koninkrijken die zich hadden losgemaakt en onafhankelijk waren geworden, te weerstaan.

De Foundation was inderdaad in staat deze koninkrijken te heroveren dank zij wijze en heroische mannen als Salvor Hardin en Hober Mallow die in staat waren het Plan op een intelligente manier te interpreteren en onze landen veilig door de vele gecom ... (ze had weer het woord "gecompliceerdheden" willen gebruiken maar dorst het niet meer) vele gevaren te loodsen. Op al onze planeten wordt hun nagedachtenis in ere gehouden.

Op een gegeven ogenblik voerde de Foundation een economisch systeem in waardoor een groot deel van de Siwenniaanse en Anacreoonse sectoren van het Galactisch Stelsel onder controle kwam. Ja, men wist zelfs de resten van het Oude Imperium te verslaan en dit gebeurde onder leiding van onze grote generaal Bel Riose. Het zag ernaar uit dat niets de voltooiing van het Seldon Plan zou kunnen tegenhouden. Iedere crisis die Seldon had voorspeld was op de vastgestelde tijd opgetreden en opgevangen en iedere oplossing betekende voor de Foundation een reusachtige stap in de richting van het Tweede Imperium en de Vrede.

En toen ... (ze kwam adem te kort en siste de woorden tussen haar tanden door, maar de Transcriber schreef alles rustig en keurig op) nadat de laatste overblijfselen van het dode Eerste Imperium waren verdwenen, toen,.. verscheen Het Muildier ten tonele. (Het eerste deel van die zin had ze uit een video-uitzending van de vorige week, maar die ouwe Miss Erkling luisterde alleen maar naar symfoniemuziek en zou er dus niet achterkomen!) Met deze vreemde man was in het Plan geen rekening gehouden. Hij was een Mutant wiens geboorte niet voorspeld had kunnen worden. Hij bezat het vreemde en geheimzinnige vermogen om menselijke emoties te beinvloeden en kon daardoor iedereen naar zijn hand zetten. Met adembenemende snelheid werd hij een veroveraar en "Empire-builder" en tenslotte versloeg hij zelfs de Foundation.

Desalniettemin verkreeg hij nooit de algehele alleenheerschappij want reeds tijdens zijn eerste aanvalsstoot werd hij tegengehouden door de wijsheid en de moed van een grote vrouw ...

(Daar had je het oude probleem weer! Pappa stond erop dat ze nooit ter sprake zou brengen dat ze een kleinkind van Bayta Darell was. Iedereen wist het en Bayta was een van de grootste vrouwen die ooit hebben bestaan) ...

en wel op een wijze die slechts aan zeer weinigen bekend is.

(Ziezo! Als ze dit voor de klas zou voordragen zou ze dit laatste op een geheimzinnige toon vertellen en dan zou er beslist wel iemand zijn die zou willen weten hoe dat gebeurd was en dan ... dan was het haar schuld toch niet dat ze het moest vertellen?) Na vijf jaar beperkte heerschappij deed zich een nieuwe verandering voor.

De oorzaken ervan zijn niet bekend, maar Het Muildier liet de rest van zijn veroveringsplannen varen. De laatste vijf jaar van zijn leven regeerde hij als een verlichte despoot.

Men zegt dat de verandering in Het Muildier teweeg is gebracht door het ingrijpen van de Tweede Foundation, maar niemand heeft ooit kunnen ontdekken waar de Tweede Foundation zich bevindt. Het blijft dus niet meer dan een theorie.

De dood van Het Muildier is nu weer een generatie geleden. Wat zal de toekomst brengen nu hij er al lang niet meer is? Het had er alle schijn van dat hij de ontvouwing van het Seldon Plan heeft onderbroken, maar onmiddellijk na zijn dood leefde de Foundation weer op als een Nova die geboren wordt uit de as van een stervende ster. (Dit laatste was van haar zelf.) De planeet Terminus is opnieuw het centrum van een commerciele federatie - bijna even groot en machtig als voor de nederlaag en zeker vrediger en meer democratisch dan voor die nederlaag.

Gebeurde dit opzettelijk? Is Seldon's droom nog steeds werkelijkheid? Zal er toch een Tweede Galactisch Imperium zijn over zeshonderd jaar? Persoonlijk ben ik daarvan overtuigd omdat...

Dit was een belangrijk gedeelte. Miss Erlking maakte altijd van die nare grote aantekeningen met rood potlood zoals: "Dit is alleen maar beschrijvend. Wat denk je er persoonlijk van? Denk na! Druk uit wat je er zelf van vindt! Dring door tot je eigen ziel! Wist zij veel wat een ziel was met dat zure gezicht van d'r dat nog nooit geglimlacht had!) ... omdat de politieke situatie nog nooit zo gunstig is geweest als nu.

Het oude Imperium is morsdood. De heerschappij van Het Muildier maakte een eind aan de heerschappij van de oorlogszuchtige generaals en in het grootste deel van de omringende gebieden van de Galaxis heerst vrede en voorspoed. Bovendien is politiek gezien de Foundation gezonder dan ooit.

De despotische tijden van voor de Verovering hebben plaats gemaakt voor democratische verkiezingen. Er bestaan geen afvallige werelden van onafhankelijke Kooplieden meer; geen onrechtvaardigheden en ontwrichtingen die het gevolg zijn van het ophopen van rijkdommen door een minderheid.

Er bestaat daarom geen reden tot mislukking - tenzij het waar is dat de Tweede Foundation een gevaar zou vormen. Zij die dit menen, beschikken niet over bewijzen en zijn het slachtoffer van vage angsten en bijgelovigheden. Ik ben van mening dat wij vertrouwen kunnen hebben in onszelf, in onze natie en in Hari Seldon's grote Plan en...

(Hmm. Wat een sentimentele onzin allemaal, maar ja, zoiets werd nu eenmaal aan het eind van je verwacht.) ... en daarom ...'

Verder kwam ze met de 'Toekomst van het Seldon Plan' niet want er werd zachtjes op het raam getikt en toen Arcadia met een ruk overeind ging zitten, zag ze achter het glas een gezicht dat haar toelachte en dat op een interessante manier werd geaccentueerd door de korte verticale streep van een vinger die voor de lippen werd gehouden.

Na de korte pauze die nodig was om een uitdrukking van verbazing op haar gezicht te toveren, stond Arcadia op uit haar leunstoel, liep naar de bank die voor het grote raam stond, knielde erop neer en keek aandachtig naar bui ten.

De glimlach op het gezicht van de man verdween. Terwijl hij met zijn ene hand het kozijn omklemde, maakte hij met zijn andere hand een ongeduldig gebaar. Arcadia gehoorzaamde hem kalm en opende het raam zodat de warme lentelucht de airconditioning in de kamer ging beinvloeden.

'Je kunt er niet in,' zei ze met kalme zelfvoldaanheid. 'Alle ramen zijn beschermd door alarminstallaties.' Ze zweeg even en vervolgde toen: 'Je ziet er nogal belachelijk uit, balancerend op die rand onder het raam. Als je niet oppast val je nog naar beneden en dan breek je behalve je nek ook een heleboel kostbare bloempotten.'

'Ja,' antwoordde de man, die kennelijk - zij het in een andere volgorde hetzelfde gedacht had, 'en daarom zou ik als ik jou was de alarminstallatie maar uitschakelen en me binnenlaten.'

'O nee,' zei Arcadia. 'Je zult je in het huis vergist hebben. Ik ben niet een van die meisjes die mannen in hun ... slaapkamer laten.' Op haar gezicht verscheen een zwoele uitdrukking - of althans iets wat daar voor door moest gaan.

Ieder spoor van geamuseerdheid was van het gezicht van de jonge vreemdeling verdwenen. 'Dit is toch het huis van dr. Darell?' mompelde hij.

'Zoek dat zelf maar uit.'

'Grote Ruimte nog aan toe... Nou dag hoor!'

'Als je naar beneden springt, jongeman, sla ik persoonlijk alarm.' (Dat 'Jongeman' was ironisch bedoeld, want Arcadia had onmiddellijk gezien dat de indringer op zijn minst dertig was - vrij oud dus).

Er volgde een tamelijk langdurige stilte. 'Luister eens meisje: wat wil je nou eigenlijk? Dat ik blijf of dat ik wegga?'

'Nou ja. Kom dan maar binnen. Ja. Dit is het huis van dr. Darell. Wacht, ik zal even de alarminstallatie uitschakelen.'

De jongeman keek haar onderzoekend aan, stak zijn hand door de raamopening, trok zichzelf naar binnen, sloeg kwaad zijn broek af en keek haar met een rood gezicht aan.

'Weet je wel zeker dat ik je reputatie niet schaad als ze mij hier vinden?'

'O nee. Zodra ik voetstappen hoor begin ik te gillen en dan zal ik zeggen dat je hier bent binnengedrongen.'

'Zo zo,' antwoordde hij spottend. 'En hoe zul je dan het feit verklaren dat de alarminstallatie is uitgedraaid?'

'Poe! Er is helemaal geen alarminstallatie!'

'Haha. Dus je hebt mij beetgenomen. Hoe oud ben je zus?'

'Dat vind ik een brutale vraag, jongeman! Bovendien ben ik niet gewend om met 'zus' te worden aangesproken.'

'Dat verbaast mij niets. Waarschijnlijk ben je de vermomde grootmoeder van Het Muildier. En nu zou ik - voordat je een lynchpartij organiseert waarin ik de hoofdrol speel - graag vertrekken.'

'Dat zou ik liever niet doen. Mijn vader verwacht je.'

De man keek haar wantrouwig aan. 'Zo. En heeft je vader bezoek?'

'Nee.'

'Zijn er mensen geweest die hem de laatste tijd zijn komen opzoeken?'

'Alleen leveranciers. En jij.'

'Is er niets ongewoons gebeurd?'

'Behalve jouw bezoek - nee.'

'Laten we het daar niet meer over hebben. Of liever, laten we het er wel over hebben. Vertel mij eens. Hoe wist je dat je vader mij verwachtte?'

'O, dat was eenvoudig genoeg. Verleden week ontving hij een persoonlijke capsule. Met zo'n zelf-oxiderende boodschap, weet je wel. Hij gooide de huls in de afval-desinto en gisteren stuurde hij Poli - ons dienstmeisje weet je wel - een maand met vakantie zodat ze haar zuster in Terminus City kon bezoeken en vanmiddag maakte hij het bed in de logeerkamer op. Daarom begreep ik dat hij iemand verwachtte, maar ik schijn het niet te hebben mogen weten. Meestal vertelt hij mij alles.'

D ja? Nou dat verbaast mij. Ik krijg de indruk dat je alles wel weet voordat het je verteld wordt.'

'Dat is ook zo.' Ze begon te lachen en voelde zich hoe langer hoe meer op haar gemak. De bezoeker was weliswaar 'oud', maar hij had krullend bruin haar en lichtblauwe ogen en hij zag er bijzonder gedistingeerd uit. Misschien zou ze later - als ze zelf ouder was - iemand als hij tegenkomen.

'En hoe wist je dat ik degene was die je vader verwachtte?'

'Wie zou je anders kunnen zijn? Hij verwachtte iemand die hem in het geheim zou komen opzoeken - als je begrijpt wat ik bedoel - en toen verscheen jij en probeerde stiekem door het raam te klimmen in plaats dat je van de voordeur gebruik maakte.' Ze herinnerde zich een uitspraak die ze bijzonder aantrekkelijk had gevonden. 'Ach, wat zijn mannen toch dom!'

'Je schijnt het nogal met jezelf getroffen te hebben, is het niet? Maar stel dat je je vergist hebt. Stel dat ik je zou vertellen dat ik er allemaal niets van begrijp en dat je vader iemand anders verwacht.'

'O nee. Ik liet je niet naar binnen voordat ik zag dat je je tas liet vallen.'

'Mijn wat?'

'Je tas, jongeman. Ik ben heus niet blind hoor. Per ongeluk heb je hem niet laten vallen want je keek eerst naar beneden om er zeker van te zijn dat hij op een goeie plaats terecht zou komen. Je zag toen dat hij achter de heg terecht zou komen en dat niemand hem daar zou zien liggen. Daarom keek je dus niet opnieuw naar beneden nadat je hem had laten vallen. Het feit dat je niet door de voordeur maar door het raam naar binnen probeerde te komen, bewijst dat je je niet veilig voelde voordat je het huis had onderzocht. Het voorgaande bewijst ook dat je je tas belangrijker vond dan je eigen veiligheid en dat betekent ook dat zolang je tas daar en jij hier bent je je in een tamelijk hulpeloze situatie bevind.'

Ze zweeg want het was hoog tijd om adem te halen. 'Ja. Behalve dan dat ik je keel zou kunnen dichtknijpen en er met de tas vandoor zou kunnen gaan!'

zei de jongeman knarsetandend.

'Misschien ... als ik niet een baseball-bat onder mijn bed had liggen. Ik ben erg sterk voor een meisje, weet je!'

Impasse! De jongeman scheen iets in zichzelf overwonnen te hebben.

'Omdat we zo goed met elkaar kunnen opschieten, lijkt het mij beter dat we ons aan elkaar voorstellen. Ik heet Pelleas Anthor. Hoe heet jij?'

'Ik heet Arca ... Arkady Darell. Prettig om kennis met je te maken.'

'Luister, Arkady. Wees een lief klein meisje en waarschuw je vader, wil je?' Arcadia wierp haar hoofd in haar nek. 'Ik ben geen klein meisje en ik vind dat je erg onbeschoft bent!'

Pelleas Anthor zuchtte. 'Goed. Wil je een lief oud dametje zijn, geurend naar lavendel, en je vader waarschuwen?'

'Nee, dat bedoelde ik ook niet, maar goed, ik zal hem waarschuwen, maar ik hou je in de gaten, jongeman.' Arcadia stampte op de vloer.

In de gang klonk het geluid van haastige voetstappen en even later werd de deur opengestoten.

'Arcadia...' Er volgde een verbaasd geluid. 'Wie bent u, sir?'

Pelleas sprong overeind. 'Dr. Toran Darell? Ik ben Pelleas Anthor. U zult wel van mijn komst op de hoogte gebracht zijn, neem ik aan. Althans uw dochter zei dat u mij verwachtte.'

'Heeft mijn dochter dat verteld?' Hij keek met gefronste wenkbrauwen naar zijn dochter, maar de blik ketste af op de wijd-ogige onschuld waarmee ze zijn beschuldiging opving.

'Inderdaad. Ik verwachtte u,' zei dr. Darell tenslotte. 'Wilt u met mij mee naar beneden gaan?' zei hij, maar hij bleef staan want zijn oog had een kleine beweging geregistreerd. Arcadia rende naar de transcriber, maar haar vader was haar voor. 'Je hebt hem al die tijd aan laten staan, Arcadia,' zei hij liefjes.

'Ach pappie,' riep ze wanhopig uit, 'je weet toch wel dat het erg onbeleefd is om iemands correspondentie te lezen, vooral als het gedicteerde correspondentie is!'

'Aha,' zei haar vader, 'maar een gesprek met een vreemde man in je slaapkamer! Als je vader, Arcadia, moet ik je beschermen.'

'He jakkes, pappie. Zoiets was het helemaal niet!'

Pelleas begon plotseling te lachen. 'O jawel, dr. Darell. Deze jongedame dreigde mij van alles te zullen beschuldigen en ik sta erop dat u het leest - al was het alleen maar om mijn naam te zuiveren.'

'O!' Arcadia onderdrukte met moeite haar tranen. Zelfs haar eigen vader vertrouwde haar niet. En die snert transcriber... Was die stommeling maar niet door haar raam komen gluren! Had ze dat ding maar afgezet. En nu zou haar vader lange speeches gaan afsteken over hetgeen jongedames wel en niet mogen doen! Wat mochten jongedames eigenlijk wel doen...

'Luister, Arcadia,' begon haar vader vriendelijk, 'het komt mij voor dat jongedames ...'

Zie je wel. Zie je wel! '... niet zo onbeleefd mogen zijn tegen mannen die ouder zijn dan jij.'

'Waarom gluurde hij hier dan naar binnen? Een jongedame heeft recht op privacy ... Nu moet ik dat opstel helemaal overdoen!'

'Het gaat er niet om of hij al dan niet bij je raam is gekomen. Je had hem niet moeten binnenlaten. Je had mij onmiddellijk moeten waarschuwen! Vooral nu blijkt dat je wist dat ik hem verwachtte.'

'Hij zal de hele zaak nog eens verraden als hij door ramen klimt in plaats dat hij gewoon door de voordeur gaat.'

'Bemoei je niet met dingen waar je niets van afweet, Arcadia.'

'Ik weet er alles van af. Het gaat over de Tweede Foundation. Daar gaat het over I' Er viel een korte stilte. Zelfs Arcadia had een zenuwachtig gevoel in haar onderbuik.

'Waar heb je dat gehoord, Arcadia?' vroeg dr. Darell zacht.

'Nergens. Maar waar zouden jullie anders zo geheimzinnig over doen? Maakt u zich maar niet bezorgd. Ik zal het niemand vertellen.'

'Ik bied u mijn verontschuldigingen aan, meneer Anthor,' zei dr. Darell. 'Dat hoeft niet,' antwoordde Anthor hol. 'U kunt er niets aan doen. Maar haar zou ik, voordat ik wegga, graag nog een vraag stellen. Miss Arcadia 'Ja...'

'Waarom vind je het dom om door een raam te klimmen?'

'Omdat je dan laat merken dat je iets te verbergen hebt, natuurlijk. Als ik een geheim heb, plak ik geen tape op mijn mond zodat iedereen weet dat ik een geheim heb. Heb je dan nooit de uitspraken van Salvor Hardin gelezen? Dat was onze eerste Burgemeester.'

'Ja. Dat weet ik.'

'Nou. Hij heeft eens gezegd dat alleen een leugen die op geen enkele manier beschaamd over zichzelf is succes kon hebben. Hij zei ook dat niets waar behoefde te zijn, maar dat alles waar moest klinken. Toen je door dat raam klom was dat een leugen die zich schaamde en niet waar klonk.'

'Maar wat zou jij dan gedaan hebben?'

'Als ik mijn vader over uiterst geheime zaken had moeten spreken, zou ik hem openlijk bezocht hebben en als iedereen alles van mij wist en de relatie russen mijn vader en mij heel gewoon was gaan vinden, zou ik net zoveel geheimen kunnen uitwisselen als ik wilde en niemand zou mij ooit verdenken.'

Anthor wierp het meisje een vreemde blik toe en keek vervolgens haar vader aan. 'Kom, laten we gaan,' zei hij. 'Mijn tas ligt in de tuin. Een ogenblik. Nog een laatste vraag. Heb je werkelijk een baseball-bat onder je bed, Arcadia?'

'Nee!'

'Haha. Dat dacht ik al!'

Dr. Darell bleef bij de deur staan. 'Arcadia' zei hij, 'als je weer iets over het Seldon Plan schrijft, wees dan niet zo geheimzinnig over je grootmoeder.

Die episode hoeft helemaal niet ter sprake gebracht te worden!'

Pelleas en hij liepen samen de trap af.

'Mag ik u vragen hoe oud uw dochter is, sir?' vroeg de jongeman met benauwde stem.

'Ze is eergisteren veertien geworden.'

'Veertien? Grote Ruimte nog aan toe! Vertelt u mij eens - heeft ze ooit gezegd dat ze eens wil trouwen?'

'Nee. Niet tegen mij althans.'

'Nou, als ze het ooit doet schiet hem dan neer. Degene met wie ze getrouwd is, bedoel ik.' Hij keek de oudere man ernstig aan. 'Ik meen het. De Ruimte beware ons voor haar als ze twintig is. Ik hoop niet dat ik u heb beledigd.'

'Nee, dat doet u niet. Ik geloof dat ik begrijp wat u bedoelt.'

Boven ging het object van hun tedere analyse vol opstandige afschuw opnieuw achter de Transcriber zitten en zei: 'DeToekomstvanhetSeldonPlan'.

De transcriber transponeerde dit snel en elegant in: 'De Toekomst van het Seldon Plan'.

8 Het Seldon Plan

De synthese van de berekening van n-varianten en van de n-dimensionale meetkunde is de basis van wat Seldon eens 'mijn kleine algebra der mensheid' noemde ...

Stel u een ruimte voor! De plaats waar deze ruimte, dit vertrek zich bevindt doet op het ogenblik niet ter zake. We kunnen volstaan met te zeggen dat zich in dat vertrek de Tweede Foundation bevond.

Het was een vertrek waarin eeuwenlang de zuivere wetenschap was beoefend, maar waarin zich geen der apparaten bevond die men millennia lang met het begrip 'wetenschap' associeert. Integendeel, het was een wetenschap die zich uitsluitend bezighield met mathematische begrippen en op een wijze die overeenkomst vertoonde met de speculaties der rassen in de primitieve tijdperken der prehistorie, voordat er zoiets als technologie bestond; voordat de Mens zijn onbekende planeet verlaten had om zich in de ruimte te verspreiden.

Om te beginnen bevond zich in dat vertrek - beschermd door de mentale wetenschappen en bestand tegen de vereende fysische krachten van de rest van het Galactisch Stelsel - de Hoogste Radiant die in zichzelf het complete Seldon Plan omvatte.

Verder bevond zich in dat vertrek bovendien een Mens: de Eerste Spreker.

Hij was de twaalfde in de reeks van 'Behoeders van het Plan' en zijn titel betekende niet meer dan dat hij tijdens vergaderingen van de Leiders van het Plan, de eerste was die het woord nam.

Zijn voorganger had Het Muildier verslagen, maar de wrakstukken en de ruines die het gevolg waren van deze gigantische worsteling lagen nog steeds over het pad van het Plan verspreid. Vijfentwintig jaar lang nu hadden hij en zijn medewerkers getracht een Galactisch Stelsel van koppige en domme menselijke wezens terug op het goede pad te brengen - een afschuwelijke taak! De Eerste Spreker keek op en staarde naar de deur.

De jongeman bleef zo onzeker bij de drempel staan dat de Eerste Spreker naar hem toe moest lopen om hem met een vriendelijke druk op de schouder naar binnen te leiden.

De Student glimlachte verlegen. 'Laat mij beginnen je te vertellen waarom je hier bent', sprak de Eerste Spreker.

Ze zaten nu tegenover elkaar aan het bureau. Noch de een, noch de ander drukte zich uit op een wijze die door iemand die geen lid was van de Tweede Foundation begrepen zou worden.

De Spraak was oorspronkelijk een middel waarmee de Mens op een onvolmaakte manier leerde zijn gedachten en gevoelens aan een ander mee te delen. Door het gebruik van willekeurige geluiden en combinaties daarvan, waarmee bepaalde mentale nuances konden worden uitgedrukt, ontwikkelde hij een communicatiemethode - maar een methode waarvan de lompheid en de onvolmaaktheid de meer verfijnde inhouden van de geest reduceerde tot grove keelklanken.

Ver, ver in de geschiedenis van het Galactisch Stelsel kunnen de consequenties daarvan worden gevolgd en al het leed dat de mensheid heeft geleden kan worden herleid tot het simpele feit dat de mensen tot Hari Seldon en met uitzondering van enkele mensen na hem - elkaar niet begrepen.

Iedere mens leefde in een grot, verborgen achter een ondoordringbare muur van mist, waarin slechts hij alleen existeerde. Af en toe drong er een vaag signaal tot hem door vanuit een andere grot en dan trachtte men elkaar tastend te naderen. Maar omdat men elkaar niet kende, niet begreep, durfde men elkaar niet te vertrouwen en vanaf zijn jeugd werd de mens belaagd door angst en de onzekerheid die het gevolg waren van dit isolement.

Op een gegeven moment trachtte de mens instinctief en verbeten de gevangenschap van het gewone spraakgebruik te doorbreken. Semantiek, symbolische logica en psychoanalyse - het waren alle middelen waarmee de Taal kon worden doorbroken en verfijnd.

De Psychohistorie ontstond uit de wetenschap van de psyche en de mathematisering daarvan. Door de ontwikkeling van de mathematica die noodzakelijk was tot het begrijpen der neuro-fysiologische processen en de elektro-chemie van het zenuwstelsel die op hun beurt werden herleid - ja, moesten worden herleid - tot nucleaire krachten, werd de ontplooiing van de psychologie eerst goed mogelijk. En door het toepassen van de psychologische kennis van het individu op de groep werd ook de sociologie een mathematische wetenschap.

De grotere groepen, de miljarden die de planeten bevolkten; de biljoenen die in de Sectoren woonden en de quadriljoenen die over het Galactisch Stelsel waren verspreid, werden van eenvoudige menselijke wezens tot een gigantisch geheel van krachten dat statistisch gehanteerd kon worden en waaruit Hari Seldon het Plan kon ontwerpen.

Dezelfde ontwikkeling die aan de mentale wetenschappen ten grondslag lag en die de ontwikkeling van het Seldon Plan mogelijk had gemaakt, had tot belangrijkste gevolg dat de Eerste Spreker zich niet van woorden behoefde te bedienen toen hij zich tot de Leerling richtte.

Iedere reactie, hoe klein ook, gaf volledig alle bewegingen, alle veranderingen weer die zich in de geest van de ander voltrokken. De Eerste Spreker kon niet, zoals destijds Het Muildier, instinctief de emotionele toestand van een ander aanvoelen - tenslotte was Het Muildier een Mutant die over vermogens beschikte die waarschijnlijk nooit door gewone mensen, zelfs niet door mensen van de Tweede Foundation zou kunnen worden begrepen maar wat hij wel kon was het gevolg van een levenslange, intensieve training.

Daar het evenwel onmogelijk is om voor een beschaving die gebaseerd is op louter verbale communicatie de ware aard van de gedachtewisseling tussen leden van de Tweede Foundation uiteen te zetten, zullen we dit probleem terzijde leggen. De Eerste Spreker zal ten tonele worden gevoerd als iemand die gewoon praat en als dit de ware aard van het gesprek niet ten volle weergeeft, is het toch het beste wat wij onder de gegeven omstandigheden kunnen bieden. We nemen dus maar aan dat de Eerste Spreker werkelijk zei: 'Laat ik je eerst vertellen waarom je hier bent' - in plaats dat hij op een zeer bepaalde manier glimlachte en daarbij op een zeer bepaalde manier zijn vinger ophief.

'Je hebt het grootste deel van je leven een ernstige en diepgaande studie der mentale wetenschappen gemaakt en alles wat je docenten te bieden hadden goed in je opgenomen. Voor jou, en voor enkele anderen, is thans de tijd aangebroken je op het "Sprekerschap" voor te bereiden' vervolgde de Eerste Spreker.

Opwinding aan de andere kant van de schrijftafel.

'Nee nee. Je moet rustig blijven. Je had gehoopt dat je voor het "Sprekerschap" in aanmerking zou komen, maar je was bang dat dat niet het geval zou zijn. In feite is hoop zowel als vrees een zwakheid. Je wist dat je ervoor in aanmerking zou komen, maar je aarzelde het toe te geven omdat je bang was dat men je al te zelfverzekerd zal vinden en je daarom ongeschikt zou achten. Onzin! Een van de redenen waarom men besliste dat je voor het Sprekerschap in aanmerking zou komen was dat je wist dat dit gebeuren zou.'

Ontspanning aan de andere zijde van de schrijftafel.

'Goed zo. Je voelt je al beter. Je wantrouwen is verdwenen. Je zult je nu beter kunnen concentreren en mij beter kunnen begrijpen. Onthoud het volgende: om werkelijk doeltreffend te kunnen zijn is het niet noodzakelijk de geest onder een strenge controle te plaatsen want dan ben je voor een intelligent waarnemer een open boek. In plaats daarvan is het beter een soort onschuld te cultiveren - een onschuld die het gevolg is van een gewaarzijn van zichzelf en een onbevangenheid die niets te verbergen heeft. Mijn geest staat voor je open. Laat dit wederzijds zijn.

Het is niet eenvoudig een Spreker te zijn,' vervolgde de Eerste Spreker. 'Dat geldt trouwens ook voor een Psychohistoricus. De beste Psychohistoricus is niet perse bevoegd een "Spreker" te worden. Een Spreker moet niet alleen op de hoogte zijn van de mathematische verwikkelingen van het Seldon Plan; hij moet bovendien geloven in de doelstellingen die het nastreeft. Ja, hij moet het Plan liefhebben! Weet je wat dit is?'

De hand van de Eerste Spreker streek even over de gladde, glanzende zwarte kubus die midden op zijn schrijftafel stond.

'Nee. Eerste Spreker.'

'Heb je dan nooit gehoord van de "Allerhoogste Radiant"?'

'Is dit...?' Verbazing.

'Je had iets imponerenders verwacht, nietwaar? Allicht, maar de Allerhoogste Radiant werd vervaardigd in de dagen van het Imperium en door mannen uit de tijd van Seldon.

Bijna vierhonderd jaar heeft het op volmaakte wijze in onze behoeften voorzien. Nooit heeft men het moeten repareren of moeten bijstellen. Gelukkig maar, want niemand van de Tweede Foundation zou daartoe technisch in staat geweest zijn!' De Tweede Spreker glimlachte. 'Zij van de Eerste Foundation zouden de Allerhoogste Radiant gemakkelijk kunnen namaken, maar dat mogen ze natuurlijk nooit te weten komen!'

Hij drukte op een knop aan de zijkant van zijn schrijftafel. Het vertrek werd in duisternis gehuld. Dit duurde maar even want kort daarop begonnen de twee langste wanden van het vertrek op te lichten. Eerst werden ze egaal zacht-wit, maar daarna werden er keurig opgetekende formules en berekeningen zichtbaar - hier en daar onderstreept met een fijne rode lijn.

'Kom voor deze muur staan, beste jongen. Nee, je zult geen schaduw op de wand werpen. Het licht dat de Allerhoogste Radiant uitstraalt, is geen gewoon licht Om je de waarheid te zeggen heb ik er geen flauw idee van hoe het teweeg wordt gebracht. Het enige wat ik weet is dat het geen schaduw veroorzaakt.'

Ze stonden samen voor de wand. De beide muren waren ieder tien meter lang en drie meter hoog. De formules die klein en dicht op elkaar waren geschreven namen iedere vierkante centimeter van het oppervlak in beslag.

'Dit is niet het volledige Plan,' zei de Eerste Spreker. 'Als we het in zijn geheel op de twee muren zouden willen hebben, zouden de formules tot microscopische afmetingen moeten worden teruggebracht, maar dat is niet nodig. Wat je hier ziet omvat het grootste deel van het Plan zoals het tot dusver werd ontwikkeld. De inhoud ervan is je uiteraard bekend.'

'Jawel Eerste Spreker.'

'Herken je er een deel van?'

Er volgde een korte stilte. De Leerling wees met zijn vinger naar de wand en de formules begonnen zich in benedenwaartse richting langs de wand te bewegen tot slechts het deel waaraan hij gedacht had, op ooghoogte bleef stilstaan.

De Eerste Spreker begon zachtjes te lachen. 'Zoals je ziet is de Allerhoogste Radiant op je geest ingesteld. Je zult nog meer verbazingwekkende prestaties van dat kleine apparaat kunnen verwachten. Wat wilde je zeggen over de formule die je hebt uitgekozen?'

'Eh . .. het betreft hier een Rigellse integraal waarin de aanwezigheid van twee economische systemen op een planeet of misschien wel in een "Sector" wordt uitgedrukt en waarin bovendien sprake is van een onstabiel emotioneel patroon' sprak de Leerling na enige aarzeling.

'En wat impliceert dat?'

'Dat er sprake is van een spanningslimiet, want hier ...' hij wees opnieuw naar de wand waardoor de formules in beweging kwamen, 'zien we het punt waar de beide tendensen elkaar kruisen.'

'Uitstekend!' sprak de Eerste Spreker. 'Een afgerond kunstwerk, vind je niet?'

'Uiteraard.'

'Nee. Dat is het niet!' klonk het scherp. 'Laat dat goed tot je doordringen.

Het Seldon Plan is noch compleet, noch definitief. Het is alleen het beste wat op een gegeven moment gedaan kon worden. Tien generaties geleerden hebben zich over deze formules gebogen en ze tot de laatste decimaal uit elkaar geplozen en opnieuw in elkaar gezet. Vierhonderd jaar lang hebben ze de voorspellingen vergeleken met de feiten en daarvan hebben ze veel geleerd. Ja, ze leerden meer dan Seldon ooit geweten heeft en als wij thans van onze kennis gebruik zouden maken, zouden we het er waarschijnlijk beter afbrengen dan hij. Is dat duidelijk?'

De Leerling leek een beetje geschokt.

'Voordat je je Sprekerschap verkrijgt' vervolgde de Eerste Spreker' zal ook jij een originele bijdrage tot het Plan moeten leveren. Zo'n heiligschennis is dat niet. Iedere rode lijn op deze wand vertegenwoordigt een bijdrage van een van onze mensen na Seldon. Hier bijvoorbeeld .. .' - de wand scheen in zijn geheel naar beneden te vallen - 'Dit', vervolgde de Eerste Spreker, 'is van mij!' Een dunne rode lijn was als een cirkel om twee gevorkte pijlen getrokken en omvatte zowat twee vierkante meter formules.

'Het lijkt niet veel' zei de Eerste Spreker, 'en het gaat hier om een fase van het Plan die zich pas zal voordoen als er evenveel tijd is verstreken als het Plan thans bestaat. Het betreft een periode waarin het toekomstige Tweede Imperium het slachtoffer van een aantal elkaar concurrerende persoonlijkheden zal zijn die het uiteen dreigen te scheuren als ze te zeer tegen elkaar opgewassen zijn en het dreigen te verstarren als de strijd te ongelijk wordt. Beide mogelijkheden zijn hier uitgewerkt en er is bovendien in aangegeven hoe beide uitersten kunnen worden vermeden.

Toch is het allemaal een zaak van "tendensen" en het is mogelijk dat er zich een derde "koers" ontwikkelt, maar de kans dat dit zal gebeuren is betrekkelijk klein - om precies te zijn 12,64 procent. Niettemin hebben zich in de loop der geschiedenis feiten voltrokken met een veel kleiner kansenpercentage en het Plan is pas voor veertig procent voltooid.

De derde mogelijkheid bestaat waarschijnlijk uit een compromis tussen twee of meer rivalen. Dit zou - toonde ik aan - een voor het Tweede Imperium nadelige situatie tot gevolg hebben en eventueel - als gevolg van de burgeroorlogen die daar uit zouden voortvloeien - meer schade aanrichten dan het geval geweest zou zijn als het compromis nooit tot stand was gekomen.

Gelukkig kon ook dat worden voorkomen. Tot zover mijn bijdrage.'

'Mag ik u even in de rede vallen, Eerste Spreker? Hoe wordt een verandering eigenlijk tot stand gebracht?'

'Door middel van de Radiant. Zo zullen bijvoorbeeld jouw berekeningen door vijf commissies nauwkeurig worden gecontroleerd. Daarna zal van je worden verlangd dat je je werkstuk verdedigt tegen de meest meedogenloze aanvallen. Twee jaren zullen daarna voorbijgaan, waarna je ontwikkeling opnieuw wordt getest. Het is meer dan eens gebeurd dat een schijnbaar volmaakt werkstuk na maanden of jaren onvolkomenheden bleek te bevatten. Soms is het de samensteller zelf die de fouten ontdekt.

Indien na die twee jaar, een tweede examen - niet minder streng dan het eerste - de bijdrage goedkeurt, wordt het werkstuk van de Leerling aan het Plan toegevoegd. Voor mij was dit het hoogtepunt van mijn carriere. Dat zal het voor jou ook zijn.

De Allerhoogste Radiant kan op je geest worden ingesteld en daarna worden alle correcties op mentale wijze overgebracht. Uit niets zal blijken dat die correcties van jouw hand zijn. De geschiedenis van het Plan kent geen personalisaties. Het is een collectieve schepping. Kun je mij volgen?'

'Jawel Eerste Spreker.'

'Genoeg daarover dan.'

Een stap in de richting van de Radiant en de wanden werden weer blank.

'Kom bij mij zitten dan kunnen we nog wat praten.

Een Psychohistoricus kan volstaan met zijn kennis van de Biostatistiek en de Elektromathematica. Sommige van hen zijn alleen daarin experts en als gevolg daarvan alleen maar geschikt om statische technici te worden.

Een Spreker daarentegen moet over het Plan kunnen praten zonder gebruik te maken van wiskundige termen en de filosofie en de doelstellingen ervan uiteen kunnen zetten.

Om te beginnen: welk doel streeft het Plan na? Vertel het met je eigen woorden en probeer er geen gevoelselementen in te leggen. Je wordt niet beoordeeld naar je welsprekendheid, dat verzeker ik je!'

De Leerling aarzelde even alvorens de ruimte te betreden die zich voor zijn geestesoog opende ... 'Naar wat ik heb geleerd, ben ik van mening dat het Plan beoogt een beschaving tot stand te brengen, gebaseerd op principes die geheel en al verschillen van alles wat tot dusver heeft bestaan; een nieuwe orientatie dus die volgens de Psychohistorie nooit spontaan zou hebben kunnen ontstaan ...'

'Wacht!' sprak de Eerste Spreker. 'Je mag niet zeggen "nooit". Dat zou getuigen van een slordige interpretatie van de feiten. De Psychohistorie voorspelt alleen maar mogelijkheden. De kans dat een bepaalde gebeurtenis zich voordoet, mag dan nog zo klein zijn - hij is altijd groter dan nul.'

'Jawel Eerste Spreker. Als ik mijzelf dan mag corrigeren: de kans dat een nieuwe orientatie zich spontaan zou voordoen, was bijzonder klein.'

'Dat klinkt beter. En hoe zou je deze orientatie formuleren?'

'Als het streven naar een beschaving die is gebaseerd op de mentale wetenschappen. Tot Seldon had de geschiedenis van de Mensheid alleen vooruitgang geboekt op het gebied van de fysische technologie. De beheersing van ons zelf en van de maatschappij werd min of meer aan het toeval overgelaten of aan vage ethische systemen. Als gevolg daarvan heeft er nooit een cultuur bestaan met een stabiliteitsfactor die groter was dan vijfenvijftig procent en dat ging dan ook gepaard met veel menselijk leed.'

'En waarom is de nieuwe orientatie waarover wij spreken niet "spontaan" te noemen?'

'Omdat een groot aantal mensen alleen de vruchten kan plukken van en kan meewerken aan de ontwikkeling van de natuurwetenschappen en omdat slechts een zeer kleine minderheid in staat is door middel van de mentale wetenschappen de Mensheid leiding te geven. De vruchten van dit laatste zijn minder opvallend, maar duurzamer van aard. Daarbij komt dat zulk een orientatie zou leiden tot een soort welwillend dictatorschap van de geestelijk het meest begenadigden - iets waartegen men in opstand zou komen en wat niet gerealiseerd zou kunnen worden zonder het gebruik van geweld waardoor de rest van de Mensheid op een laag peil gehouden zou moeten worden. Dit is een ontwikkeling die ons tegenstaat en die vermeden dient te worden.'

'En wat is hiervoor de oplossing?'

'De oplossing hiervoor is het Seldon Plan. De omstandigheden zijn daarbij zo gerangschikt en worden dusdanig geleid dat duizend jaar na de aanvang van het Plan - dus over zeshonderd jaar - er een Tweede Galactisch Imperium zal zijn ontstaan waarin de Mensheid gereed zal zijn het Mentale Leiderschap van de Wetenschappen te aanvaarden. Intussen zorgt de Tweede Foundation tijdens zijn ontwikkeling voor een groep Psychologen die het Leiderschap op zich zal nemen. Anders gezegd: de Eerste Foundation zorgt voor het ontstaan van de politieke eenheid; de Tweede Foundation voor de mentale factor in de vorm van een "heersende" klasse van Psychologen.'

'Hm. Tamelijk juist geformuleerd. Ben je van mening dat elk Tweede Imperium dan ook - zoals voorgesteld door Seldon - in aanmerking kan komen voor de voltooiing van het Plan?'

'Nee Eerste Spreker. Dat ben ik niet. Er bestaat een aantal mogelijke Imperia die zouden kunnen ontstaan in de periode van negenhonderd tot zeventienhonderd jaar na de geboorte van het Plan, maar slechts een daarvan is het Tweede Imperium.'

'En is dat de reden waarom de Tweede Foundation voor de Eerste Foundation verborgen moet worden gehouden?'

De Leerling zocht naar een verborgen bedoeling van deze vraag, maar slaagde er niet in die te vinden. Zijn antwoord klonk ietwat onzeker.

'Om dezelfde redenen waarom het Plan voor de Mensheid in zijn geheel verborgen moet worden gehouden. De wetten der Psychohistorie zijn van statistische aard en worden ongeldig als de handelingen van individuen niet aan de willekeur worden overgelaten. Indien een groep van enige omvang achter de belangrijkste punten van het Plan zou komen, zouden hun daden door deze kennis worden beinvloed en niet langer "willekeurig" zijn in de zin van de Psychohistorie. Met andere woorden: zij zouden niet langer "voorspelbaar" zijn. Het spijt mij, Eerste Spreker, maar ik voel dat dit antwoord niet helemaal bevredigend is.'

'Zeer juist. Je antwoord is inderdaad onvolledig. Het is de Tweede Foundation die verborgen moet blijven. Niet alleen het Plan. Het Tweede Imperium is nog niet gevormd. We leven nog steeds in een gemeenschap die zich tegen een heersende klasse van Psychologen zou keren en die zich daar actief tegen zou verweren. Heb je dat begrepen?'

'Jawel Eerste Spreker. Alleen is er nooit de nadruk opgelegd . ..'

'Dat is inderdaad bij de opleiding niet gedaan - hoewel je het zelf uit de feiten zou hebben kunnen afleiden. Het zijn deze kwestie en vele andere punten die wij in de nabije toekomst tijdens je verdere opleiding zullen bespreken. Over een week spreken we elkaar weer en dan zou ik graag je commentaar willen horen op een probleem dat ik je nu zal voorleggen. Ik verlang geen volledige mathematische verhandeling. Daar zou een expert een jaar voor nodig hebben, maar ik zou wel iets omtrent aanwijzingen en tendensen van je willen vernemen.

Hier zie je een aftakking in het Plan die zich een halve eeuw geleden afspeelt. De noodzakelijke details zijn eraan toegevoegd. Zoals je ziet, wijkt de ontwikkeling van deze vooronderstelde realiteit geheel en al af van de koers die werd uitgezet. De waarschijnlijkheidsfactor ervan is minder dan een procent. Jij dient vast te stellen hoe lang deze aftakking behoeft door te gaan om niet meer gecorrigeerd te kunnen worden, wat het eindresultaat zal zijn en op welke wijze dan alsnog kan worden ingegrepen.'

De Leerling keek onbewogen naar de beelden die op het kleine ingebouwde visiescherm verschenen.

'Waarom juist dit probleem, Eerste Spreker? Het lijkt mij duidelijk een probleem van meer dan zuiver theoretisch belang.'

'Dank je, beste jongen. Je bent zo snel in het trekken van conclusies als ik verwachtte. Het is inderdaad meer dan alleen een zuiver abstract probleem.

Ongeveer een halve eeuw geleden barstte Het Muildier de geschiedenis van het Galactisch Stelsel binnen en was tien jaar lang de belangrijkste factor in het Universum. Niemand had zijn komst voorspeld. Niemand had voorzorgen kunnen nemen. Het was Het Muildier die het Plan een gevoelige knak gaf, maar fataal was het niet.

Om hem tot stilstand te brengen voordat hij fataal werd, was het noodzakelijk handelend op te treden. Daardoor gaven wij van ons bestaan te kennen, maar wat erger was: ook van een deel van onze macht. De Eerste Foundation weet dat wij bestaan en hun acties zijn gebaseerd op die wetenschap. Kijk maar. Hier ... En hier.

Uiteraard praat je hier met niemand over.'

Er viel een onthutst stilzwijgen. De betekenis van dit alles drong langzaam tot de Leerling door. 'Dus het Seldon Plan heeft gefaald,' zei hij tenslotte. ..

'Nog niet. Het kan zijn dat het gefaald heeft. Onze kans op succes bedraagt nog altijd 20,4%. Althans volgens de laatste schattingen!'

9 De Samenzweerders

Dr. Darell en Pelleas Anthor brachten hun avonden aangenaam van gedachten wisselend door; hun dagen sleten zij met onbelangrijk vertier. Uit alles zou men kunnen opmaken dat het hier een gewoon bezoek gold. Dr. Darell introduceerde de jongeman als een neef uit de Ruimte en dit cliche had tot gevolg dat de aandacht voor hem spoedig verflauwde.

Tijdens het oppervlakkige gebabbel kwam evenwel af en toe een naam ter sprake. Dr. Darell zei dan afwezig-ontspannen 'ja' of 'nee' om daarna achteloos via de communi-golf iemand te inviteren: 'Wilt u mijn neef ontmoeten?' Arcadia maakte op haar eigen manier voorbereidingen. In feite handelde zij het minst openlijk van hen allemaal.

Zo wist zij Olynthus Dam op school zover te krijgen dat hij haar een eigengebouwde geluidsontvanger schonk en wel door middel van methodes die niet veel goeds beloofden voor mannelijke personen waarmee zij later misschien in aanraking zou komen. Zonder op details in te gaan, kwam het hier op neer dat zij zulk een belangstelling voor de hobby van Olynthus aan den dag legde - hij bezat een eigen werkruimte - dat het ongelukkige jongmens langdurig zijn mond voorbij praatte over de principes van de hypergolfmotor, zich duizelig gewaar werd van de grote belangstellende ogen die op hem gericht waren en vrijwillig zijn grootste creatie - de reeds genoemde geluidsontvanger - in haar gretige handen speelde.

Daarna maakte Arcadia zich geleidelijk van hem los, maar zij deed daar lang genoeg over om ieder vermoeden dat de geluidsontvanger de ware reden van haar vriendschap zou zijn geweest uit de weg te ruimen.

Toen de zevende avond was aangebroken en er zich vijf mannen voorzien van etens- en tabakswaren in Darell's woonkamer bevonden, lag op Arcadia's schrijftafel, boven in haar kamer, het onherkenbare huis vlijt product van Olynthus Dam.

Vijf mannen dus. Dr. Darell, uiteraard, die er met zijn grijzende haar en zijn smetteloze kleding iets ouder uitzag dan zijn tweeenveertig jaren; Pelleas Anthor, ernstig en attent, die er nu jonger en onzekerder uitzag, en drie nieuwe mannen: Jole Turbor, visicast-reporter, gezet en diklippig; dr. Elvett Semic, hoogleraar in ruste in de natuurkunde, broodmager, een en al rimpel en gehuld in kleren die los om hem heen fladderden; Homir Munn, bibliothecaris, lang en schraal en allesbehalve op zijn gemak.

Dr. Darell sprak op zakelijke en ontspannen toon: 'Deze bijeenkomst, mijne heren is, zoals u wel vermoed zult hebben, geen louter sociale aangelegenheid. U bent opzettelijk uitgekozen vanwege uw posities en uw achtergronden en u zult zich ook wel bewust zijn van de gevaren die aan deze bijeenkomst verbonden zijn. Hoe dan ook, zoals wij hier bijeen zijn, zijn wij een voor een veroordeelde mannen.

Het zal u bovendien zijn opgevallen dat geen van u in het geheim is uitgenodigd of dat men u verzocht heeft uw komst hierheen verborgen te houden. Bovendien zijn de ramen hier niet op niet-inkijken ingesteld en het vertrek is op geen enkel wijze afgeschermd, want zodra wij de aandacht van de vijand trekken, zijn wij geruineerd, de beste manier om dit te vermijden is zo gewoon mogelijk en dus onopvallend te handelen.'

(Aha, dacht Arcadia, gebogen over het kleine kastje waar de stemmen ietwat krakerig uit klonken.) 'Begrijpt u dat?'

Elvett Semic beet op zijn onderlip en ontblootte daarbij een deel van zijn bovenlanden, een gebaar dat hij na iedere zin herhaalde. 'Kom, maak voort! Vertel ons wie deze jongeman is.'

'Dit is Pelleas Anthor,' antwoordde dr. Darell. 'Hij was een leerling van mijn collega Kleise, die verleden jaar is overleden. Kleise stuurde mij zijn hersenpatroon voordat hij stierf en dat patroon is nu vergeleken met dat van de man die u nu voor u ziet. U weet waarschijnlijk dat men een breinpatroon tot dusver niet heeft kunnen dupliceren - zelfs zij die de Wetenschap der Psychologie beoefenen zijn daar niet toe in staat. Als u het niet weet dan kunt u het van mij aannemen.'

Turbor spitste zijn lippen. 'Laten we daar dan mee beginnen want tenslotte bent u de grootste elektroneuroloog van het Galactisch Stelsel na Kleise althans dat is de wijze waarop ik u in mijn visi-uitzendingen heb omschreven en daar geloof ik zelfs in. Hoe oud ben je, Anthor?'

'Negenentwintig meneer Turbor.'

'Hm-hm. Ben jij ook elektroneuroloog? Een groot elektroneuroloog?'

'Het is de wetenschap die ik beoefen. Maar ik werk hard en ik heb het grote voordeel gehad een leerling van Kleise te mogen zijn.'

Munn viel hem in de rede. Hij stotterde af en toe een beetje. 'Ik... w ..

wou dat jullie eens ttt... ter. .. zake kwamen. Ikkk... vind dat iedereen ttt... teveel praat.'

Dr. Darell trok een wenkbrauw op en keek naar Munn. 'Je hebt gelijk Homir. Ga je gang, Pelleas.'

'Nog niet,' zei Pelleas Anthor langzaam. 'Hoewel ik begrip heb voor het standpunt van meneer Munn, zou ik eerst graag de elektro-encefalogrammen willen zien.'

Darell fronste zijn wenkbrauwen. 'Wat bedoel je, Anthor? Welke EEG-patronen bedoel je?'

'De EEG-patronen van alle aanwezigen. U hebt het mijne, dr. Darell. Ik wil het uwe en dat van alle anderen en dat wil ik graag zelf doen.'

'Er bestaat geen enkele reden om ons te vertrouwen, Darell. Hij heeft er recht op' zei Turbor.

'Dank u,' zei Anthor. 'Als u zo goed wilt zijn ons voor te gaan, zullen wij u volgen naar het laboratorium. Ik ben zo vrij geweest vanmorgen uw apparaten te checken.'

De wetenschap van de elektro-encefalografen kon zowel een nieuwe als een oude wetenschap genoemd worden. Hij was oud, voor zover kennis omtrent de microspanningen die worden opgewekt in zenuwcellen van levende wezens, tot het immense gebied van menselijke kennis behoorde, waarvan de oorsprong verloren was gegaan.

Toch was hij tevens nieuw. Het bestaan van deze micro-spanningen hadden tienduizenden jaren gesluimerd als een van die opmerkelijke, maar volslagen nutteloze wetenschappelijke ontdekkingen van de menselijke geest. Men had ze onderscheiden in alfa- en beta-golven, slaapgolven en waakgolven en golven die optreden bij ziekten, maar zelfs de ruimste concepties vertoonden horden uitzonderingsgevallen.

Anderen hadden getracht het bestaan van groepen van deze golven aan te tonen ongeveer op dezelfde wijze als het bestaan van bloedgroepen kan worden aangetoond, en getracht te bewijzen dat deze groepen het gevolg waren van uiterlijke omstandigheden. Dit waren de radicaal denkenden geweest, zij die ervan uitgingen dat de mens kan worden verdeeld in hoofdrassen en onderrassen, maar een dergelijke levensbeschouwing maakte geen enkele kans ten aanzien van de overwegend oecumenische tendens in het Galactische Imperium; een tendens die het gevolg was van het feit dat er een politieke eenheid bestond die twintig miljoen sterrensystemen omvatte en die werd bestuurd vanuit de centrale planeet Trantor - nu een schitterende maar onmogelijke droom uit vervlogen tijden.

Daarna, tijdens een beschaving die in hoofdzaak gericht was op de natuurkunde en de technologie, was er sprake van een vage, maar niettemin krachtige sociologische stroming die zich afwendde van de mentale wetenschappen, die niet bijzonder hoog stonden aangeschreven omdat zij als minder nuttig werden beschouwd en slechts in geringe mate gesubsidieerd werden omdat ze weinig voordeel opleverden.

Na het uiteenvallen van het Eerste Imperium was er een terugval van de wetenschappen; een terugval die zelfs verder reikte dan de fundamentele kennis van de kernenergie en leidde tot het opnieuw in gebruik nemen van de chemische energie van kolen en olie. Uitzondering hierop vormde uiteraard de Eerste Foundation waar de vonk der wetenschappen opnieuw werd aangeblazen. Toch overheersten ook hier de fysische wetenschappen en de kennis van het brein - met uitzondering van de hersenchirurgie - werd tot een verwaarloosd gebied.

Hari Seldon was de eerste die onder woorden bracht wat later als een algemeen geldende waarheid werd aanvaard.

'De neuronische micro-spanningen,' sprak hij eens, 'omvatten de vonk die alle processen van prikkels en reacties zowel van het bewustzijn als van het onderbewustzijn mogelijk maken. De hersengolven die worden geregistreerd op netjes geblokt papier in beverige pieken en dalen weerspiegelen de activiteiten van miljarden zenuwcellen. Theoretisch zou het mogelijk moeten zijn daaruit iedere gedachte en ieder gevoel van de analist in kaart te brengen; niet alleen de grovere manifestatie die het gevolg zijn van lichamelijke defecten en bewegingen, maar ook de steeds veranderende emotionele toestanden, ja zelfs een zo subtiele gebeurtenis als het veranderen van iemands levensbeschouwing.'

Maar zelfs Seldon bracht het niet verder dan louter speculaties op dit gebied.

En thans waren de mannen van de Eerste Foundation reeds vijftig jaar lang bezig om dit onvoorstelbaar gecompliceerde nieuwe gebied voor de wetenschap open te breken. Dit gebeurde uiteraard door middel van nieuwe technieken, zoals bijvoorbeeld het gebruik van elektroden waarmee direct contact met de grijze massa gemaakt kon worden zonder dat het nodig was plekjes van de schedel kaal te scheren. Verder had men een recorder ontwikkeld die automatisch alle gegevens omtrent de hersengolven registreerde.

Het meest belangrijke evenwel was de groeiende belangrijkheid die men was gaan toekennen aan de encefalografie en de encefalograaf.

Kleise, de grootste onder hen, nam als gelijkgerechtigde van de fysici deel aan wetenschappelijke bijeenkomsten. En dr. Darell, hoewel als wetenschapsman niet langer actief, was bijna even bekend om zijn briljante encefalografische analyses als om het feit dat hij de zoon was van Bayta Darell, de grote heldin van een voorbije generatie.

En zo zat dan dr. Darell in zijn eigen laboratoriumstoel, de vederlichte elektroden nauwelijks zijn schedel beroerend, terwijl de vacuum verankerde pennen beverig over het papier dwaalden. Hij zat met zijn rug naar de recorder gekeerd want het was bekend dat de aanblik van de curven die werden geregistreerd een onbewust verlangen om ze onder controle te houden bleek op te roepen (met duidelijk waarneembare gevolgen) maar hij wist dat de middelste wijzer een sterk-ritmische, weinig variabele Sigma-curve registreerde - iets wat trouwens te verwachten was bij een krachtige, gedisciplineerde geest als de zijne.

Darell kende zijn hersengolfpatroon zoals een kunstschilder de kleur van zijn eigen ogen zou kunnen kennen.

Toen Darell tenslotte opstond, gaf Pelleas Anthor geen enkel commentaar.

De jongeman nam de zeven geregistreerde hersenpatronen uit het apparaat en bekeek ze met de snelle, maar allesomvattende blik van iemand die precies weet waar en wat hij zoeken moet.

'En nu dr. Semic, graag.'

Het door ouderdom vergeelde gelaat van Semic droeg een ernstige uitdrukking. Elektro-encefalografie was een wetenschap waar hij op zijn leeftijd weinig verstand van had en dat irriteerde hem. Hij wist bovendien dat hij oud was en dat zijn golvenpatroon dat zou verraden. Natuurlijk, dat hij oud was bleek uit de rimpels van zijn gezicht, zijn ietwat gebogen houding en het beven van zijn handen, maar dat gold tenslotte alleen zijn lichaam. De hersengolven zouden aantonen dat ook zijn geest oud was. Het was een beschamende en ongerechtvaardigde invasie van de laatste verdedigingslinie waar een mens zich achter verschuilen kan: zijn eigen geest.

De elektroden werden aangebracht. Pijn deed dit uiteraard niet; er was alleen een geringe prikkeling, ver onder de drempel van het bewustzijn.

Daarna was Turbor aan de beurt. Hij onderging rustig het een kwartier durende proces. Munn, die terugschrok bij de eerste aanraking van de elektroden, rolde met zijn ogen alsof hij ze het liefst had omgedraaid om door een gat in zijn achterhoofd het apparaat te beloeren.

'En nu ...' begon Darell, toen alles achter de rug was.

'En nu,' sprak Anthor, 'de laatste aanwezige in dit huis.'

Darell fronste zijn wenkbrauwen. 'Mijn dochter?'

'Ja. Ik stelde voor dat ze vanavond thuis zou blijven, weet u nog wel?'

'Voor een encefalografische analyse? Waarom, Grote Ruimte nog aan toe?'

'Het spijt me, maar anders kan ik mijn werk niet voortzetten.'

Darell haalde zijn schouders op en ging naar boven. Arcadia, die op tijd gewaarschuwd was, had het opname-apparaat al uitgedraaid toen hij binnenkwam en volgde hem gedwee naar beneden. Het was - op die ene keer na dat als pasgeboren kind haar identificatie en registratie-patroon was gemaakt - de eerste maal dat ze bewust onder de elektroden moest.

'Mag ik het zien?' vroeg ze toen het allemaal voorbij was.

'Je zou het toch niet begrijpen, Arcadia. Is het niet tijd voor je om naar bed te gaan?'

'Ja, pappa,' zei ze braafjes. 'Goedenacht allemaal.'

Zij rende de trap op en kroop na een minimum aan voorbereidingen. snel onder de dekens. Ze voelde zich als een figuur uit een boekfilm met die geluidsontvanger naast haar op het kussen.

'De analyses zijn bevredigend, heren. En uw dochtertje is volkomen in orde' was het eerste wat zij hoorde.

'Dochtertje!' brieste ze in het donker tegen Anthor.

Anthor had zijn aktetas opengedaan en er enige tientallen hersengolfregistraties uitgehaald. Het waren niet de originelen en bovendien was de aktetas voorzien van een speciaal slot. Als iemand anders de sleutel ervan in zijn hand had gehouden, zou de inhoud ervan onmiddellijk en geruisloos geoxideerd zijn tot een hoopje as. Trouwens, dat zou nu, een half uur nadat ze uit de tas werden genomen, ook gebeuren.

Anthor begon snel te spreken. 'Dit zijn de registraties van verschillende kleinere ambtenaren te Anacreon. Deze is bijvoorbeeld van een psycholoog, verbonden aan de Locris Universiteit. Deze hier is van een industrieel te Siwenna. En hier hebt u de rest.'

Zij verdrongen zich om hem heen. Behalve voor Darell waren het niet meer dan een verzameling beverige lijntjes op papier. Voor Darell was het alsof hij door miljoenen tongen werd toegesproken.

'Mag ik uw aandacht vragen voor de plateausector tussen de secondaire Tauiaanse golven in de voorhoofdskwabben, dr. Darell? Het is het enige wat al deze registraties gemeen hebben. Wilt u van mijn Analytische Lineaal gebruik maken, sir, en mijn uitspraak verifieren?'

De Analytische Lineaal kan beschouwd worden een even ver familielid van de Logaritmische Rekenliniaal te zijn als de wolkenkrabber van de plaggenhut. De achteloze wijze waarop Darell het ding hanteerde, getuigde van veel ervaring. Met zijn vrije hand bracht hij de resultaten in tekening. Zoals Anthor reeds had opgemerkt bevonden er zich blanco plateaus in de voorhoofdskwabben waar zich anders sterke uitschieters hadden moeten bevinden.

'Hoe verklaart u dat, dr. Darell?' vroeg Anthor.

'Ik weet het niet. Zo op het eerste gezicht begrijp ik niet hoe het mogelijk is. Een drastische chirurgische ingreep?'

'O, er is inderdaad iets weggehaald, maar niet in de lichamelijke betekenis van het woord. Het Muildier zou bijvoorbeeld tot zoiets in staat geweest [ zijn. Hij zou bijvoorbeeld bepaalde emoties volkomen onderdrukt kunnen 'l hebben, maar verder zou ook. . .'

'Zou ook de Tweede Foundation hiertoe in staat geweest zijn, bedoel je,' l sprak Turbor glimlachend. Niemand vond het nodig om in te gaan op J zoiets vanzelfsprekends.

'Wat was het dat je wantrouwen opwekte?' vroeg Munn.

'Ik was het niet. Het was dr. Kleise. Hij verzamelde hersenpatronen zoals de l planetaire politie dat doet, maar op een bijzondere manier. Kleise was gespecialiseerd in intellectuelen, regeringsambtenaren en leidende persoonlijkheden uit de zakenwereld. Weet u, het is duidelijk dat de Tweede Foundation l de historische koers van het Galactisch Stelsel - van ons dus - bepaalt en dat l ze dat op een bijzonder subtiele wijze en zo weinig opvallend als mogelijk j is, doen. Zij doen dat via de menselijke geest en daarom doen zij dat via l Je geesten van invloedrijke mensen, zowel op cultureel, industrieel als politiek gebied. Dat waren dan ook de mensen waar dr. Kleise zich mee bezighield.'

'Ja maar, op welke manier beinvloeden deze mensen ons dan - ik bedoel die mensen met een plateau. Misschien bestaat er wel een gewone verklaring voor.' Hij richtte zijn kinderlijk blauwe ogen op de anderen, maar niemand ging erop in.

'Laten we dat aan dr. Darell vragen,' zei Anthor. 'Vraag hem maar hoe vaak hij dit fenomeen is tegengekomen of hoe vaak dergelijke gevallen zijn gesignaleerd. Misschien kan hij u dan ook vertellen hoe groot de kans is dat zoiets wordt ontdekt.'

'Ik geloof dat er geen enkele twijfel bestaat dat we hier te maken hebben met kunstmatige persoonlijkheden. Het gaat hier om mensen waaraan geknoeid is. Ik heb dit al vermoed sinds ...' sprak Darell.

'Dat weet ik, dr. Darell,' zei Anthor. 'Ik weet bovendien dat u eens hebt samengewerkt met dr. Kleise. Ik zou graag willen weten waarom u daarmee bent opgehouden.'

In feite was er met de vraag niets vijandigs bedoeld; misschien was het niet meer dan voorzichtigheid, maar in ieder geval had hij een langdurig stilzwijgen tot gevolg. Darell keek zijn gasten een voor een aan en zei tenslotte: 'Omdat de strijd die Kleise voerde zinloos was. Hij was niet tegen de vijand opgewassen. Hij ontdekte alleen maar wat - hij - ik, wij allen wisten wat hij zou ontdekken: dat wij niet onze eigen meesters waren. En dat wilde ik niet weten! Ik had tenslotte nog een beetje zelfrespect. Ik wilde graag geloven dat onze Foundation heer en meester was over zijn eigen collectieve ziel; dat onze voorouders niet voor niets gestreden hadden. Ik dacht dat het het eenvoudigst was om het hoofd af te wenden zolang ik nog niet helemaal overtuigd was. Om mijn positie ging het niet want de toelage die de regering aan mijn moeders familie had verstrekt, was ruim genoeg om in mijn eenvoudige behoeften te voorzien. Bovendien zou mijn prive-laboratorium mijn verveling verdrijven en aan mijn leven zou op een of andere dag toch wel een einde komen. En toen stierf Kleise ...'

Semic ontblootte zijn tanden. 'Die Kleise... Ik heb hem nooit gekend.

Waar is hij eigenlijk aan gestorven?'

Anthor viel hem in de rede. 'Hij wist dat hij zou sterven. Een half jaar daarvoor vertelde hij mij dat hij te dicht...

'En dat geldt nu zeker oookkk. . . vvv .. . voor ons' stotterde Munn, met een droge keel terwijl zijn adamsappel op en neer wipte.

'Ja,' zei Anthor. 'En dat is de reden waarom u allen bent uitgekozen. Ik ben een Leerling van Kleise. Dr. Darell was zijn collega. Jole Turbor heeft via de ether jarenlang ons blind geloof in de reddende hand van de Tweede Foundation gekritiseerd ... tot hij door het gouvernement werd uitgeschakeld - op aandringen, mag ik wel zeggen, van een machtig financier in wiens brein het - wat Kleise noemde - B.i.-effect, het beinvloedings-effect werd ontdekt. Homir Munn bezit de grootste verzameling Muildieriana - als ik daarmee de verzameling gegevens omtrent Het Muildier mag aanduiden die er bestaat en heeft vele artikelen gepubliceerd omtrent de aard en de functie van de Tweede Foundation. Dr. Semic heeft veel bijdragen tot de mathematica van de encefalografische analyse, hoewel ik niet geloof dat hij wist dat zijn werk daarvoor zou worden gebruikt.'

Semic's ogen gingen wijd open. 'Nee, inderdaad niet, jongeman. Ik hield mij bezig met het analyseren van intra-nucleaire bewegingen. Van de Encefalografie weet ik niets af.'

'In ieder geval weten we waar wij aan toe zijn. De Regering kan uiteraard niets doen. Of de Burgemeester of enig lid van zijn staf op de hoogte is van de ernst van de situatie kan ik niet zeggen, maar een ding weet ik zeker: we hebben niets te verliezen en kunnen er alleen maar op vooruitgaan. Hoe meer onze kennis toeneemt, hoe meer wij in staat zullen zijn een veilige uitweg te vinden, maar wij moeten niet vergeten dat we pas aan het begin staan.'

'Hoe wijdverspreid is de infiltratie van de Tweede Foundation eigenlijk?'

vroeg Turbor.

'Dat weet ik niet. Alle infiltraties die wij hebben ontdekt vonden aan de randen van ons gebied plaats. De hoofdplaneet is er misschien nog vrij van, maar zelfs dat staat niet vast, anders had ik jullie niet getest. U, dr.

Darell, was bijzonder verdacht omdat u een eind maakte aan uw werk met Kleise. Kleise heeft u dat nooit vergeven, weet u. Ik was van mening dat u door de Tweede Foundation was beinvloed, maar Kleise dacht dat u een lafaard was. Ik hoop dat u mij dit zult willen vergeven maar ik moet dit alles vertellen om mijn eigen standpunt te verduidelijken. Persoonlijk meen ik uw houding begrepen te hebben en als het lafheid was dan was dat volkomen vergeeflijk.'

Darell haalde diep adem alvorens te antwoorden. 'Ik liep weg! Noem het wat je wilt. Toch heb ik getracht onze vriendschap aan te houden, maar hij beantwoordde nooit mijn brieven en liet niets van zich horen tot op de dag dat hij mij je hersengolfpatroon toestuurde en dat was een week voor hij stierf ...'

'Neem mij niet k... kwalijk,' viel Homir Munn hen nerveus in de rede.

'Ikkk ... zie niet in wat dit alles voor zin heeft. W ... w ... we zijn een armzalig zootje samenzweerders en we dddd ... doen niet anders dan praten, praten, praten. Allemaal erg k ... ki. .. kinderachtig. Hersengo . ..

golven en ho . .. hokus po ... pokus. Is er misschien nog iets wat we k...

kunnen ddd ... doen?'

'Inderdaad. We hebben meer gegevens omtrent de Tweede Foundation nodig,' zei Pelleas Anthor. Dat is een allereerste vereiste. Het Muildier besteedde vijf jaar van zijn bewind aan het verzamelen van dat soort informatie en faalde - althans, dat heeft men ons doen geloven. Toen hield hij op met zoeken. Waarom? Omdat hij gefaald had? Of was het misschien omdat het hem gelukt was?'

'Nnnnn... nog meer gepraat,' zei Munn bitter. 'Hoe zullen we d... daar ooit achter komen?'

'Als u naar mij wilt luisteren ... De hoofdstad van Het Muildier bevond zich op Kalgan. Kalgan maakte geen deel uit van de commerciele invloedssfeer van de Foundation voor Het Muildier en doet dat nog steeds niet.

Kalgan wordt op het ogenblik geregeerd door een man - door Stettin - tenzij er morgen een nieuwe paleisrevolutie komt. Stettin noemt zichzelf "Eerste Burger" en beschouwt zichzelf als opvolger van Het Muildier. Het paleis van Het Muildier wordt in stand gehouden als een soort heiligdom. Niemand heeft ooit iets aan het interieur veranderd en onbevoegde personen mogen het niet betreden.'

'En?'

'De vraag is: waarom? In deze tijd gebeurt er niets zonder reden. Als het nu eens niet alleen maar bijgeloof is dat het paleis zo onbereikbaar maakt? Als het de Tweede Foundation eens zou zijn die daar achter steekt. Als het resultaat van het vijfjarige onderzoek van Het Muildier zich eens in het paleis ...'

'Ach wat... Onzin!'

'Waarom niet?' vroeg Anthor. 'Zolang de geschiedenis van de Tweede Foundation heeft geduurd, heeft hij zich verborgen gehouden en zich slechts onopvallend met Galactische zaken bemoeid. Ik begrijp dat het een logischer oplossing zou zijn om het paleis te vernietigen of de gegevens eruit weg te halen, maar denkt u eens aan de aard van deze meesterpsychologen: het zijn Seldons; het zijn Muildieren en zij gaan op een indirecte, mentale wijze te werk. Zij zullen nooit iets vernietigen of weg halen als zij hun doel op een mentale, psychologische manier kunnen bereiken, nietwaar?'

Niemand ging hier onmiddellijk op in. Anthor vervolgde zijn betoog.

'En jij, Munn, bent precies de man die wij nodig hebben om deze informatie te verkrijgen!'

'Ik?' Het klonk als een verbaasde kreet. Munn keek snel van de een naar de ander. 'Dat k ... kan niet. Ik ben geen m ... man van de daad; geen t...

te ... televiewheld. Ik ben b ... b... bibliothecaris. Als ik jullie in die functie van dienst kan zijn - nou g... g... goed dan, maar ik ben niet van plan om voor een dergelijk d ... d... donquichotachtige onderneming de r ... r ... ruimte in te gaan ...'

'Luister nou' vervolgde Anthor geduldig. 'Dr. Darell en ik zijn overeengekomen dat u onze man bent. We moeten alles zo natuurlijk mogelijk laten lijken. Goed, u bent bibliothecaris en waarin bent u het meest geinteresseerd? In alles wat Het Muildier betreft. U bezit de grootste verzameling gegevens omtrent Het Muildier van de Galaxis. Het is heel normaal dat u steeds meer gegevens wenst te bemachtigen. U zou toegang tot het paleis kunnen aanvragen zonder achterdocht te veroorzaken. Goed, men zou u die toegang kunnen weigeren, maar verdenken zal men u niet. Bovendien bent u in het bezit van een eenmanskruiser. Het is bekend dat u tijdens de vakanties vreemde planeten hebt bezocht. U bent zelfs al eerder op Kalgan geweest. U hoeft dus helemaal niets ongewoons te doen.'

'M ... m ... maar ik kan toch n ... niet zzz . .. zeggen: m ... mag ik alstublieft in uw hhhh ... heiligdom, Eerste Burger?'

'Waarom niet?'

'Omdat hij dat niet goed zal vinden, G ... Grote Ruimte nog aan t... t...toe!'

'En wat dan nog? Dan komt u gewoon weer thuis en dan bedenken we iets anders.'

Munn keek hulpeloos om zich heen. Hij voelde dat hij werd overgehaald tot iets waar hij helemaal geen zin in had, maar niemand bood hem de helpende hand.

Uiteindelijk werden in het huis van dr. Darell twee beslissingen genomen.

Een daarvan bestond uit een met tegenzin verkregen toezegging van Munn om, zodra de zomervakanties waren begonnen, de Ruimte in te gaan.

Het tweede besluit werd door een volkomen onofficieel lid van de vergadering genomen toen de geluidsontvanger werd afgezet en Arcadia eindelijk besloot te gaan slapen. Maar met haar besluit zullen we ons nu niet bezig houden.

10 Naderende Crisis

Prev Next