Radeloos

Het televisieprogramma Kinderen voor Kinderen werd in het Zaantheater in Zaandam opgenomen. In datzelfje theater was op dat moment ook een bijeenkomst van de Ahold-directie. De Ahold-bobo’s kregen van een paar Ra-telband-achtige malloten trommels, waar ze hard op moesten slaan. Het zal wel een oefening om te ontstressen zijn geweest. Of het ging erom dat, als je eenmaal met z’n allen voor lui hebt gestaan, dat de saamhorigheid vergroot Doe maar een gooi. Elk antwoord is goed. In elk geval stonden op een gegeven moment een kleine honderd kinderen oog in oog met de trommelende managers. Verbazing alom. Zeker bij die kinderen. Het is natuurlijk bijzonder sneu als je als onschuldig kind zomaar opeens geconfronteerd wordt met een zooitje trommelaars in driedelig grijs. Altijd het idee gehad dat vaders hard werken voor hun centen. En het was natuurlijk even treurig voor de directeuren, die onmiddellijk voelden hoe ze in die kinderogen compleet voor joker stonden. Persoonli k vind ik het een mooi tijdsbeeld. De radeloze welvaart. We weten het echt niet meer. Tot nu had ik altijd gedacht dat ze daar in Zaandam redelijk normaal en nuchter waren en dat dat de reden van hun kruidenierssucces was. maar ook daar zijn ze dus gek geworden.

Donderdag zat ik in de trein naar Delft en raakte in gesprek met een hele leuke dame. Ze werkte als beleidsmedewerker voor de provincie. Brutaal vroeg ik waar ze vandaan kwam. Van een congres. Wat voor congres? Een vuilverwerkingscongres. Daar ging het erom hoe je mensen leert dat ze op tijd de goede bak buiten zetten en dat ze hun glas netjes naar de glasbak brengen. Dat is toch gewoon een kwestie van een foldertje richting de inwoners van de bewuste stad, dacht ik. Niks daarvan. Op het volgens haar volkomen humorloze congres kwam een hoogleraar in de gedragskunde uitleggen hoe je mensen kunt leren dat ze geen batterijen in de biobak gooien. Een hoogleraar gedragskunde! We hebben het nog steeds over het buiten zetten van de vuilnisbak. Toch niet een handeling dat je zegt: daar heb ik tien jaar mavo voor nodig, wil ik dat een beetje snappen. Toch werd er een congresje aan gewijd. Er was ook een trotse ambtenaar uit Sint-Oeden-rode, die mocht uitleggen dat zijn gemeente kampioen was. In dit Brabantse dorp zijn de glasbakken het volst. En dat komt volgens de ambtenaar door het goede gedrag van de burgers. Natuurlijk niet. Het zijn daar gewoon verschrikkelijke zuipschuiten en het is daar 365 dagen per jaar carnaval. Het hele dorp is zwaar aan de drank. De glasbakken puilen uit. Eigenlijk had de man het congres stotterend van schaamte met een enorme kegel moeten toespreken, maar niks daarvan. Trots als een pauw mocht hij oreren.

In Den Helder is de computer van de Koninklijke Marine bijna gecrasht omdat hij tot zijn nek afgevuld was met harde porno. Bij gebrek aan vijand zitten onze Hollandse jongens de hele dag te leuterpeuteren en zijn hun

vrouwelijke collega’s met allerhande periscopen op zoek naar de nog steeds niet opgespoorde G-plek. Het zogenaamde Ingerukt mars! bekijk ik, sinds ik dit weet. met hele andere ogen!

Ondertussen heeft de rechter een officier van iustitie recht in zijn gezicht uitgelachen omdat hij de beroemde beursfraudezaak volledig heeft laten verslonzen. Het was een waslijst van fouten. En laten we over de zaak van mensensmokkelaar Ö. maar zwijgen. Die mocht, terwiil hij eigenlijk uitgeleverd had moeten worden, rustig doorgaan met zijn handel. Deze communicatiestoornis leverde vijftig dooie Chinezen op. Echt erg is het niet, want het waren illegalen. Dus die hadden hier toch niks te zoe-1 ken. Maar hoe komt het? Wordt er op het Openbaar Ministerie wel genoeg getrommeld of zitten ze daar ook de hele dag achter hun computer te vingeren en te rukken? Mij verbaast niets meer. Wordt het niet hoog tijd voor een congresje? Dat we eens een paar dagen aan verdach-tenbehandeling en strafafwikkeling besteden. En dan nodigen we een jongleur, een banketbakker en een leeuwentemmer uit. Waarom? Geen idee. Gewoon voor de fun. Wat maakt het nou uit? Als we ons maar vermaken.

Wei-gevoel

Vorige week maakte ik mij vrolijk over de directieleden van Ahold, die in een theater met een trommel voor de buik hadden gestaan. Inmiddels is mij uitgelegd waarom ze zo raar moesten doen. Allemaal in dezelfde maat! Voelt u de diepgaande filosofie? De neuzen dezelfde kant op dus! Zo’n krantenstukje maakt veel los. Allerhande zakenmensen hebben mij inmiddels op lacherige toon de meest verschrikkelijke bekentenissen gedaan en ik ben erachter dat het met ons land echt heel erg gesteld is. We zijn een open inrichting en schamen ons niet meer. Er wordt wat afgeleden op congressen en seminars, er zitten dagelijks wat mensen voor Jan Joker op een schouwburg-stoel en ik ben bang dat er onder de kneuzen heel veel NRC-lezers zitten.

Ik zal geen namen van bedrijven noemen, hoewel mijn pen jeukt! Wel wil ik wat sessies doornemen. Op een congresje verscheen een steltloper met een bol wol in zijn handen. Deze bol werd, terwijl de steltloper de draad in handen hield, naar iemand gegooid. Deze persoon moest de draad ook weer vasthouden en de bol naar iemand anders gooien. Dit ging een tijdje zo door. Op een gegeven moment werden er van achter uit de zaal een bolletje of twintig gegooid en binnen een halve minuut was de hele zaal met knotten wol aan het gooien. Totdat de dienstdoende psycholoog de zaak stillegde en aan de opgewonden meute vroeg: ‘Wat hebben wij nu gemaakt?’ Niemand wist het, maar het antwoord moest zijn: een netwerk!

Een wildvreemde jongen vertelde mij dat hij onlangs in een congrescentrum met het hele bedrijf alle namen van de werknemers had gezongen. Er was een melodie gemaakt, er verscheen een heuse dirigent, via de overheadprojector kwamen de namen op een scherm en voor hij het wist stond de hele zaal uit volle borst te zingen. Sappig detail: alle mensen kregen een petje op en de lolbroeken droegen dat petje achterstevoren! Toen ze na de pauze terugkwamen, was de motivatietrainer zogenaamd boos | dat iedereen weer op zijn oude plek was gaan zitten. Dat was te voorspelbaar gedrag. Waarom ze dat deden? De jongen antwoordde dat zijn trui op de stoel lag en dat zijn tas daar nog stond. Het leek hem redelijk raar om bij een ander zijn tas te gaan zitten! Dat leek hem zelfs onbeschoft. Hier had de boerenkoolpsycholoog uiteraard geen antwoord op. Een andere vriend vertelde mij dat hij onlangs een zaal binnenstapte en daar lagen tweehonderd hooggeschoolden in een witte overall ontspannen op de grond. Voor in de zaal lag een goeroe op een soort bed, begeleid door rustgevende muziek, het volkje geestelijke kalmte in te praten. Voel je adem, besef de lucht in je lijf en laat alles gaan! Wat ik niet snap, is dat iedereen klakkeloos meedoet. Ik zou toch echt weigeren. Mijn stelling zou zijn: ik ben ingehuurd om de boekhouding van deze wc-pottenfabriek een beetje creatief bij te houden, maar ik wil toch echt niet de Marseillaise liggen zoemen, omdat dat het wijgevoel versterkt. Opzouten met die onzin of ik

neem ontslag! Als ik directeur van zo’n bedrijf was, zou ik zo’n gebakkenluchtverkoper zeker inhuren en hem vragen om iets heel vernederends te bedenken. Daarna zou ik achterin de zaal plaatsnemen en iedereen die eraan meedeed op staande voet ontslaan wegens gebrek aan persoonlijkheid. Dom kuddegedrag. Wei-gevoel dus. Oprotten en nooit meer terugkomen. Waarom doen mensen mee? Waarom zo’n lage schaamtedrempel? Meeklappen is toch iets voor analfabeten op een schlagerfestival? Wie legt mij dit een keer uit? Zelf heb ik ook een klein bedrijf en ik heb geen seconde moeite om mijn personeel te motiveren. We hebben een oergezonde deal: zij werken en ik betaal ze. Als ik ze zou vragen om voor het groepsgevoel in de Ardennen aan een den te gaan hangen, zouden ze collectief ontslag nemen. En terecht.

Maar eigenlijk snap ik het ook wel. Het zijn allemaal autoverkopers die de hele dag op de dichtgeslibde wegen in de file staan en moeten proberen nog meer auto’s te verkopen. Dat is het probleem. Niks meer en niks minder.