Monika kon niet zien wie er rechts van hem zat, maar ze zag aan de hand dat het een vrouw was. De hand legde zich op de zijne in een meelevend gebaar en verdween toen uit zicht. Mattias toonde met een knikje dat hij de goede bedoeling waardeerde en ging verder.

'Hoe dan ook, ik kwam Anna halverwege tegen en ze was helemaal hysterisch. Ja, we konden dan wel niet met elkaar praten, maar we gebaarden naar elkaar en ik begreep dat Pernilla ergens in het wrak vast was komen te zitten en dat haar zuurstof opraakte.'

Nu kwam de vanzelfsprekendheid terug in zijn stem. Alsof hij werkelijk wilde dat iedereen het zou begrijpen. Zijn ervaring delen. Zijn woorden klonken bijna dringend toen hij verderging.

'Ik geloof dat ik nog nooit eerder in mijn leven zo bang ben geweest, maar wat er gebeurde was zo bijzonder. Alsof alles kristalhelder werd. Ik ging gewoon naar beneden om haar te halen, dat was gewoon zo, een andere gedachte was er niet.'

Monika slikte.

'Ik weet niet of het waar is dat er een soort zesde zintuig bestaat dat in dergelijke situaties wordt ingeschakeld, want het was net of ik kon voelen waar ze was. Ik vond haar meteen, in het wrak.'

Nu sprak hij weer vloeiend. Zijn handen wapperden door de lucht om te onderstrepen wat hij zei.

'Ze was buiten bewustzijn en ze lag half bedolven onder een heleboel planken die boven op haar gevallen waren, ik herinner me ieder detail alsof ik het in een film heb gezien.'

Hij schudde zijn hoofd alsof hij het zelf onbegrijpelijk vond.

'Ik wist haar in ieder geval boven te krijgen, maar daar houden de herinneringen op. Ik weet er bijna niets meer van, de anderen hebben mij moeten vertellen wat er was gebeurd.'

Hij zweeg weer. Monika duwde haar nagels harder in haar handpalm.

Alles wat hij had gedaan en zij niet.

'Haar ruggengraat was beschadigd geraakt toen die wand op haar viel. Ik lag eerst in een decompressietank, dus de eerste dag kon ik niet bij haar zijn en dat was de volgende beproeving.'

Hij plukte weer aan zijn armleuning en ditmaal volgde er een langere pauze. Niemand zei iets. Iedereen zat zwijgend op het vervolg te wachten en ze lieten hem de tijd die hij nodig had.

Toen keek hij weer op van de armleuning en nu was hij ernstig. Iedereen was zich ervan bewust hoe zwaar het was geweest, welke sporen het ongeluk in zijn leven had achtergelaten. Toen hij verderging was de toon nuchter meedelend en zakelijk.

'Ja, ik wil niet de hele middag aan het woord zijn, maar om een lang verhaal kort te maken: ze heeft bijna drie jaar gevochten om weer te leren lopen. En alsof dat nog niet genoeg was, bleek onze verzekeringspremie twee dagen te laat bij de maatschappij te zijn binnengekomen, dus ze weigerden ook maar een cent te betalen gedurende de hele revalidatieperiode. Maar Pernilla was gewoonweg fantastisch, ik begrijp gewoon niet hoe ze het voor elkaar heeft gekregen. Ze heeft zo keihard gezwoegd die jaren en voor mij was het zo vreselijk moeilijk dat ik haar alleen maar vanaf de zijlijn kon aanmoedigen.'

Toen keek hij de kring rond en glimlachte weer.

'Dus van de dag waarop ze haar eerste stappen zette, kan ik eerlijk zeggen dat dat de mooiste van mijn hele leven is. Die én de dag dat onze dochter Daniëlla werd geboren.'

Het was doodstil. Mattias keek om zich heen en ten slotte maakte hij zelf een eind aan de eerbiedige stilte.

'Ja, aan dat voorval moest ik denken.'

Spontaan applaus brak los, nam in sterkte toe en wilde niet ophouden. Het geluid vormde een hoge muur om Monika heen. De cursusleidster was tijdens zijn relaas op een lege stoel gaan zitten, maar toen het applaus weg begon te ebben stond ze op en richtte zich tot Mattias.

'Bedankt voor een ongelooflijk aangrijpend en interessant verhaal. Ik zou graag één vraag willen stellen, als het mag.'

Mattias spreidde zijn handen.

'Natuurlijk.'

'Kun je nu achteraf je gevoelens hierover in een paar woorden samenvatten ?'

Hij hoefde maar een paar seconden na te denken.

'Dankbaarheid.'

De vrouw knikte en wilde nog iets gaan zeggen, maar Mattias was haar voor.

'Feitelijk niet alleen omdat Pernilla het er levend heeft afgebracht, hoe raar dat ook klinkt.'

Hij nam een pauze, alsof hij erover nadacht met welke woorden hij het allemaal begrijpelijk zou kunnen maken.

'Het is wat moeilijk uit te leggen, maar de andere reden is feitelijk nogal egoïstisch. Ik heb naderhand ingezien hoe dankbaar ik ben dat ik zo heb gereageerd en niet heb geaarzeld om weer naar beneden te gaan.'

De vrouw knikte.

'Je hebt haar het leven gered.'

Hij viel haar bijna in de rede.

'Ja, dat weet ik, maar dat is het niet alleen. Het is dat je weet hoe je in een crisissituatie reageert, want daar heb je geen idee van voordat je je in zo'n situatie bevindt, dat is iets wat ik pas na het ongeluk echt heb begrepen. Wat ik bedoel is dat ik verdomd dankbaar ben dat ik zo heb gereageerd.'

Hij glimlachte even, bijna verlegen, en sloeg zijn ogen neer.

'We dromen er waarschijnlijk allemaal van om een held te zijn, als het er echt op aankomt.'

Monika voelde dat het vertrek slagzij maakte.

Nu kon zij ieder moment aan de beurt zijn om te vertellen.