6

Internationale luchthaven van Miami, Florida 

Donderdag, 13.49 uur

Vladimir Rubicon hield omstandig vol dat het echt absoluut helemaal geen probleem was als hij de middenplaats tussen Mulder en Scully nam. Hij had een slungelig lichaam, maar vouwde dat in benauwde ruimtes blijkbaar probleemloos op. Misschien, dacht Mulder, kwam dat omdat hij aan het begin van zijn carrière bij zijn veldwerk als archeoloog vaak door nauwe openingen had gekronkeld, veel in benauwde tenten had geslapen en zich vaak in de regen had kleingemaakt onder bomen. De passagiers liepen achter elkaar het vliegtuig in. Mulder nam zoals gewoonlijk de raamplaats in de hoop om buiten een glimp van iets interessants op te vangen. Hij speurde de rijen met andere passagiers voor deze chartervlucht af en zag glimmende rijen vol blauwwit haar en muffe jasjes die al zolang ouderwets waren dat ze elk moment weer in de mode konden raken.

Maar het waren geen keurige bejaarden die rustig op hun stoel zaten alsof ze wachtten tot de kerkdienst begon. Deze groep gepensioneerden was zo luidruchtig als kinderen in een schoolbus, en iedereen droeg een zelfklevend etiket met 'Hallo! Ik heet...' erop. Mulder dacht terug aan alle zaken waarin hij en zijn partner hadden samengewerkt, en boog zich naar de stoel aan het gangpad om met haar te praten. 'Scully, ik weet niet of we ooit zoiets angstaanjagends hebben meegemaakt als een chartervlucht vol bejaarden naar Cancún.' Hij maak­te zijn veiligheidsriemen vast en bereidde zich voor op een wilde tocht. Eenmaal in de lucht lieten ze Florida's heldere en zonnige hemel achter zich. Het vliegtuig passeerde de Keys en vloog over de Caribische Zee naar het zuidwesten, in de richting van een horizon die boven Yucatán met wolken bedekt was. Scully leunde achterover, deed haar ogen dicht en profiteerde van het feit dat ze zich even rustig kon ontspannen. Mulder herinnerde zich hun allereerste zaak. Toen vlogen ze naar Oregon voor een onderzoek naar de geheimzinnige dood van middel­bare scholieren die - naar Mulders overtuiging - door buitenaardse wezens ontvoerd waren. Tijdens die vlucht had het vliegtuig alle kanten op gezwaaid en hoogte verloren. Hij was toen kalm en vol vertrouwen gebleven, terwijl Scully haar armleuningen omklemde. Vladimir Rubicon tussen hen in zette zijn halve bril op en tuurde naar een blocnote. Hij schreef namen, plaatsen en mensen op die hij zich van vorige expedities herinnerde. 'Het is allang geleden sinds ik voor het laatst in Midden-Amerika heb gewerkt, maar de maya's zijn een van de hoekstenen van mijn carrière,' zei hij. 'Misschien kan een van mijn oude contacten me helpen om naar Xitaclán te komen. Dat eh ... staat namelijk op geen enkele kaart, begrijpt u.'

'Vertel eens iets meer over uw vroegere werk, meneer Rubicon,' zei Scully. 'Kan ik daarvan gehoord hebben? Ik ben bang dat de archeo­logie me niet zo vertrouwd was als ik zou willen.' De oude archeoloog glimlachte naar haar en trok aan zijn geelgrijze sik. 'Die woorden zijn muziek in de oren van een oude man, mijn beste agent Scully! Mijn belangstelling gaat primair uit naar het Amerikaanse Zuidwesten, vooral naar het gebied Four Corners in Noord-Arizona, New Mexico, Zuid-Utah en Colorado. De indiaanse pueblovolkeren daar hadden een spectaculaire cultuur die nog steeds een groot mysterie is.' Zijn halve bril gleed over zijn neus omlaag, en hij duwde hem weer op zijn plaats.

'Net als de maya's hadden de Anasazi-indianen een levendige en bloei­ende cultuur, samen met andere rotsbewoners in het Zuidwesten, maar die is om onbegrijpelijke redenen in verval geraakt. Hun rijke, bloeien­de cultuur veranderde in pueblo-spooksteden. Andere groepen rond die streek - de Sinagua, de Hohokam, de Mogollon - dreven uitgebreid handel en hebben belangrijke ruïnes achtergelaten die u in veel natio­nale parken nog kunt zien, vooral in Mesa Verde en Canyon de Chelly. Mijn roem - als je die zo mag noemen - is gebaseerd op de opgraving en reconstructie van vindplaatsen in Noord-Arizona rond Wupatki en de Sunset Crater. De meeste toeristen in dat deel van het land gaan recht­streeks naar de Grand Canyon en laten de historische streken links lig­gen ... Voor ons, archeologen, is dat goed nieuws, want toeristen heb­ben meestal kleverige vingers en gaan met allerlei fragmenten en souvenirs naar huis.' Hij schraapte zijn keel.

'Persoonlijk was ik gefascineerd door de Sunset Crater. Dat is een grote vulkaan in de buurt van Flagstaff, die in 1064 uitbarstte. De bloeiende Anasazi-cultuur werd praktisch uitgewist en op de knieën gedwongen - een soort Pompeji. Hun cultuur herstelde zich nooit helemaal van die klap, en toen een eeuw later al hun oogsten bij extreme droogtes ver­loren gingen ... wel, toen was de koek voor de Anasazi op. Als ik me goed herinner, is die plek later tot historisch monument verklaard omdat de een of andere filmmaker uit Hollywood de krater voor een film met dynamiet wilde vullen en opblazen.'

Scully trok haar tafeltje omlaag toen de stewardess langskwam met een karretje met drankjes.

'Toen de Sunset Crater negenhonderd jaar geleden uitbarstte, verspreid­den de inheemse Amerikanen zich over het Zuidwesten ... maar het positieve was dat het omringende gebied dankzij de vulkanische as veel vruchtbaarder werd voor de boeren. In ieder geval tot aan de droogte.' Wat Mulder al gevreesd had, gebeurde. Zodra de piloot het lampje van de veiligheidsgordel had uitgedaan, stond de groep bejaarde vakantie­gangers op. Ze wisselden van plaats, liepen roddelend heen en weer door het gangpad en vormden lange rijen voor de doodkistgrote toilet­ten.

Tot zijn ontzetting kreeg de vrouwelijke gangmaker van het stel het in haar hoofd om 'leuke liedjes' te gaan zingen - en tot zijn nog grotere verrassing kenden de meeste passagiers alle coupletten van 'Camptown Races' en 'Moon River' uit hun hoofd.

Vladimir Rubicon moest schreeuwen om zich boven het gezang ver­staanbaar te maken. 'Mijn dochtertje Cassandra is bij een paar van mijn laatste opgravingen meegegaan. Haar moeder verliet ons toen ze tien was. Ze wilde niets meer weten van een gekke oude man die altijd in onbeschaafde delen van de wereld in de grond wroette, met beenderen speelde en potscherven in elkaar zette. Maar Cassandra was even gefas­cineerd als ik en ging graag mee. Vandaar waarschijnlijk haar verlangen om in mijn voetsporen te treden.'

Rubicon slikte en zette zijn halve bril af. 'Maar als haar nu iets vreselijks is overkomen, voel ik me schuldig. Ze concentreerde zich vooral op de Midden-Amerikaanse beschavingen en volgde de azteken en olmeken en tolteken die naar het Zuiden trokken en Mexico overspoelden, elkaar aflosten en de beste onderdelen van eikaars cultuur overnamen. Ik heb nooit geweten of Cassandra dat deed uit liefde voor het werk zelf of omdat ze indruk op me probeerde te maken en wilde zorgen dat ik trots op haar was ... of dat het alleen maar een kwestie van concurrentie met haar oude heer was. Ik hoop de kans te krijgen om dat te ontdekken.' Mulder fronste ernstig zijn wenkbrauwen, maar zei niets. Toen ze ongeveer een uur in de lucht waren, voerden de bejaarde passa­giers iets uit dat volgens Mulder op een kaping neerkwam. Een oude man met golfpet op ging bij de post van de stewardess staan en nam de intercom in beslag die voor mededelingen aan de passagiers diende.

'Welkom iedereen bij Viva Sunset Tours!' zei de grijnzende man met een tikje tegen zijn pet. 'Ik ben Roland, uw pretchef - en hebben we alle­maal lol?'

De bejaarden uitten een luid gejuich waarvan de binnenromp van het vliegtuig ging ratelen. Iemand joelde, terwijl andere, verspreide indivi­duen een grof fluitconcert aanhieven.

'Beschouw het maar als een tweede jeugd,' mompelde Scully. Mulder schudde slechts zijn hoofd.

Vervolgens kondigde pretchef Roland aan dat de bemanning zo vriende­lijk was geweest om hun het gebruik van de intercom toe te staan, zodat ze het laatste uur van hun vlucht een paar rondjes bingo konden spelen. Mulder kreeg een wee gevoel in zijn maag. De veelgeplaagde stewardes­sen liepen met een vrolijke blik door het gangpad en deelden stompjes potlood en bingokaarten met nummers uit. Pret chef Roland had kennelijk de tijd van zijn leven. Na een tijdje was het geklets over de intercom niet meer alleen hinder­lijk, maar werd het een dreun op de achtergrond die makkelijk te nege­ren was ... behalve als een mollige oude vrouw letterlijk uit haar stoel sprong, met haar kaart zwaaide en 'Bingo!' gilde alsof ze beroofd werd. Mulder staarde uit het raam, maar zag alleen de blauwe oceaan en rafe­lige witte wolken. 'Ik vraag me af of we soms in de buurt van de Bermuda-Driehoek zijn,' mompelde hij. Hij glimlachte direct om duide­lijk te maken dat het een grapje was geweest.

Als Scully naast hem had gezeten, had ze hem misschien met haar elle­boog in zijn ribben gepord.

Vladimir Rubicon knabbelde aan de pretzels uit een van de zakjes die de stewardess had rondgedeeld. Hij nam een slok uit zijn kartonnen koffiebekertje en schraapte zijn keel om Mulders aandacht te trekken. 'Agent Mulder' - zijn stem was moeilijk te ontcijferen boven het achter- grondgebrul van de toeristenklasse - 'u lijkt ook zelf een diepe droef­heid te torsen. Hebt u een geliefd iemand verloren? U draagt de pijn nog steeds als een molensteen om uw hals.'

'Het Droeve Lied van de Oude FBI-agent,' zei Mulder. Maar zijn humor kwam niet over en hij keek ernstig in Vladimir Rubicons korenbloem­blauwe ogen. 'Ja, ik heb iemand verloren.' Hij trad niet in details. Rubicon legde de stompe vingers van een van zijn sterke handen op Mulders arm. Het strekte de archeoloog tot eer dat hij niet aandrong. Mulder praatte niet graag over zijn herinneringen aan het felle licht, de ontvoering door ruimtewezens, zijn zusje dat opsteeg en uit het raam zweefde terwijl hij een glimp opving van een broodmager, buitenaards silhouet dat haar vanuit de gloeiende deuropening wenkte.

Mulder had die herinneringen heel lang begraven en ze pas weer bij een intensieve hypnosetherapie gereconstrueerd. Scully vermoedde dat Mulders herinnering aan die gebeurtenis onbetrouwbaar was en dat de regressieve hypnosesessies alleen beelden hadden versterkt die hijzelf wilde geloven.

Maar Mulder moest op zijn herinnering vertrouwen. Hij had niets anders om op af te gaan - behalve zijn geloof dat Samantha nog leefde en dat hij haar ooit zou terugzien.

'Het niet-weten is het ergste,' zei Rubicon, die zijn gedachten onder­brak. 'Moeten wachten en wachten en niets horen.' Iemand achterin gilde: 'Bingo!', en pretchef Roland begon de nummers zorgvuldig te controleren. Naar het scheen kreeg elke winnaar een gratis tropisch drankje in het Cancúnse hotel van de groep. Mulder hoopte vurig dat de hele groep in een luxedubbeldeksbus naar een hotel ging - welk hotel dan ook - dat ver uit de buurt lag van waar hij, Scully en Rubicon gereserveerd hadden.

Eindelijk begon het toestel langzaam te dalen. Mulder zag de kustlijn van het schiereiland Yucatán in de verte als een bocht die het azuur­blauwe water van de Caribische Zee doorsneed.

'Eindelijk kunt u iets doen om uw dochter te vinden,' zei Mulder tegen Rubicon. 'In ieder geval is er een startpunt.'

Rubicon knikte, vouwde het papier met zijn aantekeningen op en stak het in zijn zak. 'Het is heerlijk om weer eens te reizen - ik bedoel om weer eens uit de sleur te zijn,' zei hij. 'Het is lang geleden sinds ik voor het laatst eh ... veldwerk heb gedaan. Ik had gedacht dat ik de span­ning van mijn Indiana Jones-tijd allang achter de rug had.' Hij schudde zijn hoofd en keek heel moe, heel triest. 'Ik heb veel te veel tijd verspild aan onderwijs en colleges over kunstvoorwerpen die iemand anders had ontdekt en naar het museum gebracht. Ik ben een ouwe sufferd geworden die op vergane glorie teert en alleen nog maar wat rondlummelt.' Hij zei dat laatste woord met minachting in zijn stem. 'Ik wou alleen dat er niet zoiets vreselijks voor nodig was geweest om me wakker te schudden.'

Scully boog zich naar hem toe. 'We zullen alles doen wat we kunnen om uw dochter te vinden, meneer Rubicon. We zullen de waarheid achter­halen.'