Ruïnes van Xitaclán, Piramide van Kukulkán
Woensdag, 3.51 uur
Mulder keek op toen het boven hun hoofd begon te donderen, en zag het plafond van de bedieningskamer trillen en beven. Een nieuwe dreunende bons weergalmde door de wanden. Hij vreesde dat een nieuwe vulkanische aardbeving Xitaclán teisterde - maar ditmaal zat hij gevangen in een uiteenvallend ondergronds wrak dat zo'n zware druk duidelijk niet kon weerstaan.
Bij een nieuwe, felle knal maakte hij zich klein op de grond. Er regende stof omlaag.
'Dat lijken wel explosies,' zei Cassandra, die op haar hurken naast hem zat.
'Ja,' zei Mulder instemmend. 'Het zijn ontploffende bommen. Volgens mij heeft majoor Jakes zijn militaire tactiek de sporen gegeven, en ik weet niet of deze oude ruïne nog meer dreunen doorstaat. En het idee om hier levend begraven te worden, staat me weinig aan. Wat vind jij?' Cassandra verbleekte en schudde haar hoofd. 'Studieobject voor een toekomstige archeoloog zijn is niet wat ik van het leven verwacht had.' 'Laten we het nog een keer daarlangs proberen,' zei Mulder, die haar weer naar de bovenste uitgang bracht. 'We zoeken de weg naar de piramide. Als Barreio op deze manier naar beneden is gekomen, moet er een doorgang zijn.'
'In ieder geval voorlopig,' zei Cassandra.
Samen klauterden ze de steile helling op. De moordzuchtige commissaris lieten ze in zijn doodkist van licht achter. Als alles goed afliep, kon Mulder later terugkomen en hem arresteren. Cassandra liep met wild wapperende haren als eerste naar boven. Mulder knipte zijn lantaarn aan toen de gangen donkerder werden en het skelet van het wrak plaatsmaakte voor kalksteen en uitgehakte steenblokken. Cassandra wilde zo graag ontsnappen dat ze de leiding nam toen ze de half versperde gang bereikten waar een stapel stenen op de grond was gevallen. De zwaargebouwde Barreio had een gat gemaakt waar ze allebei doorheen konden.
Cassandra klom naar boven, het stoffige gat in, en kroop kronkelend verder. Mulder gaf haar voeten een duw, en de gespierde jonge archeologe verdween in de schaduwen. Ze draaide zich om en kroop terug om haar hand uit te steken om hem naar boven te helpen. Met een verrassende kracht trok ze hem over de kapotte stenen de nauwe opening in. Hij werkte zich langs een rotsscherf en liet zich naast Cassandra op de grond zakken - in de bovengangen van de Xitaclán-piramide. Mulder keek om zich heen en veegde zijn kleren af. Boven en buiten klonken opnieuw dreunende knallen - ditmaal dichterbij. Mulder zette zijn lantaarn aan en zag een sneeuwbui van stof tussen de plafondstenen omlaag dwarrelen. Een van de balken begon onder de druk te kreunen.
'Laten we maar opschieten, voordat het nog gezelliger wordt,' zei Cassandra. Ze renden door de spiralende tunnel en volgden de rij verglaasde steenblokken van de binnenste tempel, die het wrak als een heiligdom omgaf.
'Wacht even!' Cassandra stak haar hand in haar achterzak en haalde er een verkreukeld stuk grafiekpapier uit waarop ze haar verkenningen van de onderste verdieping van de piramide in kaart had gebracht. 'Laten we even onze route controleren. Lees jij maar - ik kan nog steeds niet goed genoeg zien.'
'Ik ben hier zelf twee dagen geleden geweest,' zei Mulder, die zich herinnerde hoe Scully hem na de ontdekking van Vladimir Rubicons lijk in de cenote geroepen had. 'Maar toen kwam ik niet verder,' zei hij. 'Ik werd ... gestoord.'
Cassandra reageerde niet op de grimmige klank van zijn stem. Ze ging met haar tong over haar lippen en zei: 'In mijn herinnering is het nog maar een uurtje geleden. Volgens mij moeten we deze kant op.' Ze liep een andere gang in, die naar boven leidde.
De volgende explosie klonk alweer veel dichterbij. De vloer en de dikke stenen muren van de piramide zwaaiden heen en weer. De met de hand uitgehakte kalksteenblokken rammelden als kletterende tanden. 'Dat was vreselijk hard,' zei Cassandra. 'Maar gelukkig zijn we dicht bij de opening.'
'Laten we dat hopen,' zei Mulder. Toen hoorde hij een nieuwe dreun, een zoevende luchtstroom en vlak daarna een even harde knal. 'Hé, dat zijn mortiergranaten. Iemand schiet mortiergranaten af.' Hij moest aan majoor Jakes en zijn geheime vernietigingsmissie denken, en slikte hard. 'Volgens mij proberen ze de piramide tegen de grond te krijgen.
'Over eerbied voor oudheden gesproken,' zei Cassandra.
Ze liepen een hoek om en zagen vlak voor zich uit de opening die naar
het grote plein leidde. Buiten werd de nacht verlicht door branden in
het oerwoud en de vervagende witte gloed van brandend fosfor.
'Ik weet eigenlijk niet of het een goed idee is om daartussen te gaan
staan,' zei Mulder. 'Hou je hoofd omlaag.'
Op datzelfde moment zag hij de flits, hoorde hij het gefluit en greep hij intuïtief Cassandra beet. Hij dook met haar tegen een muur. Een van de mortiergranaten joeg vlak boven de deur tegen de trap van de gevel en ontplofte met een monsterlijk gebrul van vuur, rook en brokken puin. Bij de schokgolf gingen zijn oren klikken.
Een lawine van rommel, stenen en uitgehakte kalksteenblokken versperde de ingang. Het lage plafond van de claustrofobisch smalle gang spleet en stortte in, en Mulder trok Cassandra dieper de tunnels in. Allebei waren ze door de flits en het plotselinge duister verblind. Hoestend en half stikkend ademde hij een verschroeiend mengsel van hete gassen en steenstof in. Wankelend keerden ze op hun schreden terug. 'Dit wordt een beetje belachelijk,' zei Cassandra piepend. 'We komen die piramide nooit uit.'
'We beginnen helemaal opnieuw,' zei Mulder. 'Laten we de doorgang proberen waardoor ik ben binnengekomen. Driemaal is scheepsrecht.'
Dieper, steeds dieper onder de grond. Mulder volgde de aanwijzingen van zijn uitstekende geheugen, hoewel hij een beetje vals speelde door op zijn eigen voetafdrukken te letten die hij in het stof van de verlaten gangen had achtergelaten.
'Deze gang leidt naar de cenote,' zei Mulder. 'Als we daar eenmaal zijn, zullen we hand over hand naar boven moeten klimmen.' 'De cenote?' vroeg Cassandra. 'Maar we zitten beslist diep onder het wateroppervlak. Gaan we soms zwemmen? Dan raak ik in ieder geval de rest van het slijm kwijt.'
Mulder keek haar verrast aan. 'Dat was ik je vergeten te vertellen ... Dankzij de laatste aardbeving is de offerput nu een groot, leeg gat in de grond.'
'Aardbevingen? Welke aardbevingen?' vroeg Cassandra. 'Je hebt een hele tijd geslapen.'
Ze kwamen bij het oude, metalen luik dat Mulder had bereikt door langs de cenotewand omlaag te klimmen. Vanuit de mysterieuze ingang van het wrak staarde Cassandra naar de druipende, kurkentrekkerachtige wanden van geribbeld kalksteen. De lege put bleef nat en stonk nog steeds naar vulkanische zwavelgassen.
'Ik heb klachten gehoord over de manier waarop ongerepte archeologische vindplaatsen vernield worden zodra buitenstaanders op het toneel verschijnen,' zei Cassandra, 'maar dit is erger dan mijn ergste nachtmerries.'
Hoog boven hen werd de hemel nog steeds door mortiervuur en smeulende branden in het oerwoud verlicht.
'Voorzichtig.' Mulder pakte haar hand zodra ze op de met algen bedekte kalkstenen richel stapten. 'De eerste helft van de klim moeten we het zelf zien te klaren,' zei hij. 'Maar voor de rest kunnen we de touwen gebruiken die we in de put hebben gehangen.' 'Touwen? Waar hadden jullie touwen voor nodig?' vroeg Cassandra. Mulder slikte. 'Eh ... mijn partner, agent Scully, heeft jouw duikerpak gebruikt om een kijkje onder water te nemen. Zo vond ze de lijken van je teamleden ... en ik heb die touwen gebruikt om je vader uit het water te halen. We vonden hem hier in de offerput drijven.' Cassandra's lippen werden wit toen ze ze op elkaar perste. Ze knikte. 'Ik ben blij dat je hem eruit hebt gekregen voordat al het water de grond in liep ... hoewel ik me voor een geharde restengraver als hij geen passender begrafenis had kunnen voorstellen.' Mulder reikte naar het eerste houvast en klom voorzichtig omhoog. Hij vond stijgen iets minder angstaanjagend dan dalen. Op deze manier kon hij omhoogkijken en zijn doel zien, in plaats van zich glibberend een weg te banen naar de onbekende diepten van een bodemloze put. Cassandra was lenig als een wilde kat en vond uitsteeksels die zelfs Mulder niet durfde te proberen. Behoedzaam klommen ze rond de omtrek en dus schuin omhoog. Pas toen ze de hele omtrek van de offerput hadden afgelegd, bereikten ze de juiste hoogte om de gerafelde uiteinden van de bungelende touwen te kunnen grijpen. Heel diep onder hen gorgelden, boerden en hijgden nog steeds vulkanische dampen. Mulder wist dat de uitbarsting nog niet zijn hoogtepunt had bereikt en alleen even pauzeerde om krachten te verzamelen. Zijn schoen gleed uit, en graaiend naar houvast viel hij omlaag, maar Cassandra stak snel als een ratelslang haar hand uit en pakte Mulders pols. Zijn andere hand behield zijn greep op het touw. 'Bedankt,' zei hij.
'Graag gedaan,' zei ze. 'En zorg dat je de volgende keer hetzelfde voor mij doet.'
Toen zijn voeten weer houvast hadden, klommen ze de laatste meters naar de rand van de cenote - de vlakke rand van kalksteen waar de verdoofde slachtoffers ooit in de diepe put werden gegooid om er duizenden jaren lang te blijven liggen.
Mulder en Cassandra besloten zonder discussie in dekking te blijven en staken hun hoofd maar een klein stukje boven de rand, zodat ze bij het licht van het vuur het silhouet van de Piramide van Kukulkán konden zien.
De halve zijkant was al ingezakt. Mortierexplosies hadden grote kraters geslagen in de met zorg geconstrueerde hiërogliefentrappen. Mulder zag vage gestaltes van andere mensen over het plein rennen en dekking zoeken.
De twee stéles met gevederde slangen waren allebei omgevallen; nog maar één van de tenten stond overeind. Mulder zag allerlei mensen in camouflagepakken voorzichtig rondkruipen. Een van hen was anders gekleed. Scully.
Maar voordat hij zich over de rand kon hijsen, klonk nieuw geschreeuw vanuit het oerwoud. Mensen riepen dingen in de kelige mayataai. Een hard staccato van geweervuur knetterde toen de gehergroepeerde guerrillastrijders vanuit de dekking van de bomen aanvielen. De revolutionairen schoten op de overlevende leden van de militaire eenheid, die met gelijke munt terugbetaalden.
De geweerschoten werden een oorverdovende hagel van geluid in de lucht. Twee nieuwe fosforgranaten vlogen de nacht in en verdrongen het licht van de maan.
Mulder bleef staan kijken en dacht aan de betrekkelijke rust van het ruimtewrak.