20

Trevize keek verbaasd om zich heen toen ze in haar vertrekken stonden.

De minister zei grimmig: 'En, kan mijn appartement uw goedkeuring wegdragen?'

'Zeker Minister, zeker. Ik sta alleen versteld. Ik had er niet op gerekend. Dat beetje wat ik van uw planeet heb gezien en gehoord heeft mij de indruk gegeven dat jullie nogal... sober zijn ingesteld, wars van nutteloze luxe.'

'Dat is ook zo, Raadsheer. We hebben maar beperkte middelen en ons leven moet even hard zijn als ons klimaat.'

'Maar dit hier, Minister,' zei Trevize en met beide handen gaf hij de hele kamer aan, 'dit is bepaald luxueus te noemen.' Voor het eerst op deze wereld zag hij kleur. De stoelen en banken hadden zachte kussens en de verlichting van de muren was mild voor het oog. Op de vloer lag een tapijt dat veerkrachtig aanvoelde en geluid dempte.

'Wij zijn inderdaad wars van nutteloze luxe, Raadsheer, zoals u al gezegd hebt. Maar dit is particuliere luxe en die heeft wel degelijk zijn nut. Ik werk hard en draag veel verantwoording. En dan heb ik een plek nodig waar ik af en toe bij kan komen.'

Trevize vroeg: 'En leven alle Comporellianen zo als het oog van de buitenwereld de andere kant op kijkt?'

'Dat hangt van de aard van het werk en de verantwoordelijkheid af. Maar heel weinigen kunnen zich zoiets permitteren, dank zij onze ethiek.'

'Maar u, Minister, u hebt hier wel degelijk recht op? U hebt dit wel verdiend?'

De minister zei: 'Een hoge functie heeft zijn plussen en minnen. Privileges naast plichten. Maar ga toch eens zitten, Raadsheer, en vertel me van uw dwaze plan.' Ze ging op de bank zitten die langzaam meegaf onder haar gewicht en wees naar een even zachte stoel vlak tegenover haar.

Trevize ging zitten. 'Dwaasheid, Minister?'

De minister ontspande zich zichtbaar en leunde met haa rechterelleboog op een kussen. 'Nu we onder elkaar zijn, hoeven we ons niet meer zo formeel op te stellen. Je mag me Lizalor noemen en ik noem jou Trevize. Zeg eens, Trevize, wat heb je nu op je lever? Kom ermee voor de dag.'

Trevize sloeg zijn benen over elkaar en leunde achterover. 'Luister, Lizalor. Jij hebt mij voor de keuze gesteld: of ik geef mijn schip vrijwillig op, of ik word voor de rechter gesleept. In beide gevallen krijg jij het schip in handen. Toch heb je je uitgesloofd om mij dat eerste te laten kiezen. Je ging zelfs zo ver dat je mij een ander schip in ruil aanbood waarmee mijn vrienden en ik overal naartoe konden gaan. We konden zelfs hier op Comporellen blijven en jullie nationaliteit verwerven. Ook was je bereid tot kleine concessies, want ik mocht een kwartiertje met mijn vrienden vergaderen. Ja, je ging zelfs zo ver dat je mij naar je privé-vertrekken bracht en mijn vrienden hebben het nu, naar ik aanneem, ook heel gerieflijk. Om kort te gaan, jij koopt me om, Lizalor, en je moet wanhopig zijn. Jij bent de laatste die aan zo'n rechtszitting behoefte heeft.'

'Kom nou, Trevize, ik kan toch wel eens een menselijke opwelling hebben?'

'Geloof ik niet.'

'En misschien ga ik er wel van uit dat een vrijwillige overgave heel wat sneller en gemakkelijker is dan een proces.'

'Nee! Ik heb een andere verklaring.'

'En die is?'

'Een proces heeft een heel sterk nadeel: het is openbaar. Je hebt al diverse keren naar het rigide systeem van wetgeving verwezen en ik denk dat je heel moeilijk een proces kunt arrangeren zonder dat dat ergens wordt vastgelegd. In dat geval komt de Foundation erachter en dan zou je na afloop van het proces het schip terug moeten geven.'

'En natuurlijk is de Foundation de eigenaar van het schip,' zei Lizalor en op haar gezicht stond niets af te lezen.

'Maar een privé-regeling met mij daarentegen,' vervolgde Trevize, 'hoeft niet officieel vastgelegd te worden. Dan heb jij het schip, de Foundation hoeft er niets van te weten - ze weten trouwens niet eens dat we op deze planeet zijn - en Comporellen behoudt het schip. Dat is jouw plan geweest. Ik twijfel er niet aan.'

'Waarom zouden wij dat doen?' Op haar gezicht stond nog steeds niets af te lezen. 'Maken wij dan geen deel uit van de Confederatie van de Foundation?'

'Niet helemaal. Jullie status is die van een Geassocieerde Mogendheid. Op elke Galactische kaart waar de leden van de Federatie in rood worden aangegeven, wordt Comporellen en de van haar afhankelijke werelden in bleekroze aangeduid.'

'Maar ook als Geassocieerde Mogendheid zouden wij toch zeker met de Foundation samenwerken?'

'O ja? En kan het niet zijn dat Comporellen van volledige onafhankelijkheid droomt, ja, zelfs van het leiderschap? Jullie zijn een oude wereld. Vrijwel alle werelden beweren ouder te zijn dan ze in feite zijn, maar Comporellen is inderdaad een heel oude planeet.'

Minister Lizalor stond toe dat er een kille glimlach over haar gezicht gleed. 'De oudste, als sommige heethoofden gelijk hebben.'

'Kan er geen tijd geweest zijn waarin Comporellen inderdaad de leidende wereld van een relatief klein groepje werelden is geweest? En is het dan zo vreemd om te veronderstellen dat jullie weer die verloren machtspositie willen innemen?'

'Dacht jij dat wij over zo'n onmogelijk doel zouden dromen? Voordat ik wist wat je ging zeggen heb ik het al als dwaasheid bestempeld, en inderdaad, het is te gek om los te lopen.'

'Dromen kunnen onmogelijk zijn, maar ze worden evengoed toch gedroomd. Terminus zetelt helemaal aan de uiterste rand van de Galaxis en heeft maar een geschiedenis van vijfhonderd jaar, heel wat korter dan welke planeet ook. Toch is Terminus de feitelijke leider van de Galaxis. En waarom zou dat dan niet voor Comporellen kunnen opgaan?' Trevize glimlachte.

Lizalor vertrok geen spier. 'Terminus is dank zij het plan van Hari Seldon zo ver gekomen, hebben ze ons altijd voorgehouden.'

'Die aangeprate superioriteit is natuurlijk psychologisch heel sterk, maar alleen zolang de mensen erin blijven geloven. Het kan best zijn dat de regering van Comporellen er niet in gelooft. Toch is Terminus technologisch een onverslaanbaar fort. Terminus' hegemonie over de hele Galaxis berust ongetwijfeld op zijn vergevorderde technologie, waarvan dat gravitische schip dat jij zo graag wilt hebben maar een voorbeeld  is. Alleen Terminus beschikt over gravitische schepen. De rest niet. Maar als Comporellen er een zou hebben, en op zijn gemak bestuderen kon, dan zou het een gigantische technologische stap naar voren doen. Ik geloof niet dat het voldoende is om Terminus van de eerste plaats te stoten, maar daar denkt jouw regering misschien anders over.'

Lizalor zei: 'Dat kun je niet menen. Elke regering die tegen de wil van de Foundation zo'n schip houdt, krijgt zeker met represailles te maken. En de geschiedenis heeft geleerd dat de Foundation heel wraakgierig kan zijn.'

Trevize zei: 'Maar de toorn van de Foundation zou alleen over jullie neerdalen als er iets was om toornig over te zijn.'

'In dat geval, Trevize - als we even aannemen dat jouw analyse niet helemaal dwaas is - dan is het toch veel gunstiger voor jou om ons dat schip te geven, uiteraard voor een heel aantrekkelijk bedrag. Wij zouden er best veel geld voor over hebben om dat schip zonder al die rompslomp te krijgen, zoals je zelf gezegd hebt.'

'Maar hoe zouden jullie dan zeker weten dat ik mijn mond tegenover de Foundation zou houden?'

'Waarom niet? Want dan zou je eigen aandeel ook uit de doeken gedaan worden.'

'Ik kan dan altijd beweren onder dwang gehandeld te hebben.'

'Inderdaad. Maar jouw gezonde verstand zegt je dat jouw Burgemeester daar nooit in zou trappen. Vooruit, doe eens een voorstel.'

Trevize schudde zijn hoofd. 'Dat doe ik niet, mevrouw Lizalor. Dat schip is van mij en het blijft van mij. En zoals ik al gezegd heb, knalt hij met ongelooflijke kracht uit elkaar als jullie toegang willen forceren. Neem van me aan dat dat de waarheid is. Denk vooral niet dat ik bluf.'

'Maar jij zou hem wel kunnen openen en de computer nieuwe instructies geven.'

'Zeer zeker, maar dat doe ik niet.'

Lizalor zuchtte diep. 'Je weet dat we je van gedachten kunnen laten veranderen. Zo niet door wat we jou aandoen, alswel wat we met die vriend van jou, dr. Pelorat kunnen doen. Of de jonge vrouw.'

'Martelingen, Minister? Mag dat van jouw wetgeving?'

'Nee, Raadsheer, maar we hoeven niet per se onze toevlucht tot zoiets grofs te nemen. Er is nog altijd de Psychische Aftaster.'

Voor het eerst sinds hij in het vertrek van de minister was, voelde Trevize zich koud worden.

'Dat kun je ook niet doen. Het gebruik van de Psychische Aftaster is in de. hele Galaxis alleen maar voor medische doeleinden toelaatbaar.'

'Maar als wij zo wanhopig worden ...'

'Dat risico wil ik nemen,' zei Trevize kalm, 'want je hebt er toch niets aan. Mijn wil dat schip te behouden zit zo diep dat de Psychische Aftaster mijn geest vernietigd zou hebben eer ik het schip gedwongen zou afstaan.' (En dat was wèl bluf, wist hij en hij voelde zich nog meer verkillen.) 'En zelfs als jullie zo goed zijn dat jullie mij kunnen overhalen zonder mijn geest te vernietigen, en als ik het schip zou openen, en de bom onklaar maken, dan nog heb je er niets aan. De computer van het schip is nog geavanceerder dan het schip en hij is zo ontworpen - en vraag me niet hoe, want ik weet het niet - dat hij alleen volledig kan opereren met mij. Je zou het een persoonsgerichte computer kunnen noemen.'

'En als je dan eens je schip zou behouden en haar piloot zou blijven? Zou je dat willen: erepiloot voor Comporellen? Groot salaris? Aanzienlijke luxe? Ook voor je vrienden?'

'Nee.'

'Wat stel je dan voor? Dat we jou en je vrienden doodgemoedereerd laten vertrekken met je schip? Ik waarschuw je, want dan brengen wij nog liever de Foundation zelf op de hoogte.'

'Dan ben je het schip kwijt.'

'Als we het kwijtraken, dan liever aan de Foundation dan aan een brutale Buitenwerelder.'

'Mag ik dan een compromis voorstellen?'

'Een compromis? Ga je gang, ik luister.'

Trevize zei, zijn woorden wegend: 'Ik heb een belangrijke missie. Die begon met steun van de Foundation. Die steun lijkt me nu ontvallen, maar de missie blijft belangrijk. Geef mij de steun van Comporellen en als ik mijn missie succesvol beëindig, dan zal dat Comporellen geen windeieren leggen.'

Lizalor keek sceptisch. 'En geef je het schip dan niet aan de Foundation terug?'

'Dat is nooit mijn bedoeling geweest. De Foundation zou niet zo wanhopig naar dat schip zoeken als zij zou denken dat ik het weer terug zou geven.'

'Dat is niet precies hetzelfde als wanneer je zegt dat je het schip aan ons zult geven.'

'Als mijn missie afgelopen is, heb ik het schip misschien niet meer nodig. En dan mag Comporellen het van mij hebben.'

De twee keken elkaar even zwijgend aan.

Lizalor zei: 'Jij hebt "misschien" gezegd. Wij krijgen dat schip misschien. Wat heb ik daar nou aan?'

'Ik kan natuurlijk van alles beloven, maar daar heb je ook niets aan. Het feit dat ik mijn belofte zo voorzichtig formuleer, moet voor jou een indicatie zijn dat ik het echt meen.'

'Slim,' knikte Lizalor. 'Ik vind het een goed idee. Wat is die missie van jou en hoe wordt Comporellen daar beter van?'

Trevize zei: 'Nee, nu is het jouw beurt. Steun je me als ik bewijs dat de missie ook voor Comporellen belangrijk is?'

Minister Lizalor kwam overeind van haar bank. Ze overweldigde hem met haar persoonlijkheid. 'Ik heb honger, Raadsheer Trevize, en met een lege maag kan ik niet goed werken. Mag ik je iets te eten en te drinken aanbieden, heel

bescheiden natuurlijk? En daarna komen we wel tot een akkoord.'

En Trevize leek het opeens of er een roofdierachtige blik van verwachting op haar gezicht lag en hij beet onzeker op zijn lippen.