5

commissie voor openbare veiligheid... De aristocratische coterie kwam aan de macht na de aanslag op Cleon I, de laatste der Entuns. Vanuit een bepaald standpunt gezien, vertegenwoordigden zij een element van orde tijdens de eeuwen van onstabiliteit en onzekerheid. Het gezag dat meestal werd uitgeoefend door de families Chen en Divart degenereerde tenslotte tot een instrument ter handhaving van de status quo ... Ze werden pas uitgeschakeld als machthebbers na de troonsbestijging van de laatste krachtige vorst, Cleon II. De eerste Hoge Commissaris ... 

... In zekere zin viel het begin van deze periode samen met het proces tegen Hari Seldon, twee jaar voor het begin van het Foundation Tijdperk. Het proces wordt beschreven in Gaal Dornick's biografie van Hari Seldon ...

encyclopedia galactica

Gaal hield zich niet aan zijn afspraak. Hij werd de volgende ochtend gewekt door een dof gezoem van het apparaat naast zijn bed. Hij nam de hoorn op en hoorde de beleefde, maar enigszins neerbuigende stem van de man van de receptie die hem mededeelde dat hij op bevel van de Commissie voor Openbare Veiligheid onder arrest stond. 

Gaal sprong uit bed en rende naar de deur. De deur was op slot. Het enige wat hem restte was zich aankleden en afwachten. Ze kwamen hem halen en brachten hem ergens heen, maar hij bevond zich nog steeds in hechtenis. Men stelde hem beleefd een aantal vragen. Het ging allemaal erg geciviliseerd toe. Hij vertelde dat hij een bewoner van Synnax was; dat hij die en die scholen had bezocht en dat hij op die en die datum zijn doctoraal Wiskunde had gehaald; dat hij bij dr. Seldon had gesolliciteerd en was aangenomen. De vragen werden eindeloos herhaald en eindeloos beantwoord, maar het kwam allemaal neer op dezelfde kernvraag: Hoe was hij op de hoogte gekomen van het bestaan van het Project Seldon; waaruit zou zijn taak bestaan; welke geheime instructies had hij ontvangen; waar ging het allemaal om? 

Gaal antwoordde dat hij dat niet wist. Geheime instructies had hij nooit ontvangen. Hij was wetenschappelijk onderzoeker en mathematicus. In politiek was hij niet geïnteresseerd. 

'Wanneer zal Trantor worden vernietigd?' vroeg zijn zachtmoedige ondervrager tenslotte. 

Gaal aarzelde. 'Daar weet ik persoonlijk niets van,' zei hij. 

'Wie weet er dan wel van?'

'Uit naam van een ander kan ik geen uitspraken doen.' Gaal had het warm; veel te warm. 

'Heeft iemand u over deze vernietiging gesproken en een datum genoemd?' 

Gaal aarzelde opnieuw en de man vervolgde zijn ondervraging. 'U bent geschaduwd, doctor. Wij waren op het vliegveld toen u arriveerde. We waren op de uitkijktoren en natuurlijk waren we ook in staat uw gesprek met dr. Seldon te volgen.' 

'U bent dus op de hoogte van zijn opvattingen wat betreft deze kwestie.' 

'Misschien, maar we zouden uw opvattingen ook graag horen.' 

'Dr. Seldon is van mening dat Trantor binnen vijf eeuwen vernietigd zal worden.' 

'Heeft hij dat... eh ... wiskundig bewezen?' 

'Inderdaad,' antwoordde Gaal uitdagend. 

'En u bent van mening dat het... mathematisch verantwoord is, neem ik aan?' 

'Als iemand als dr. Seldon zoiets beweert wel, ja.' 

'Goed. Dan gaan we nu terug.' 

'Een ogenblik. Ik heb recht op een advocaat. Als onderdaan van het Imperium heb ik daar recht op.' 

'U krijgt een advocaat.' 

En dat gebeurde ook. 

Een lange man trad het vertrek binnen; een man wiens gezicht in hoofdzaak uit verticale lijnen scheen te bestaan en dat zo smal was dat je je afvroeg of er nog plaats voor een glimlach over zou zijn. 

Gaal keek op. Hij was in de war en voelde zich slap. Hij was nauwelijks dertig uur op Trantor en wat was er in die korte tijd niet allemaal gebeurd! 'Ik ben Lors Avakim. Dr. Seldon heeft mij aangesteld als de vertegenwoordiger van uw belangen.' 

'O ja? ... Ik zal u eens wat zeggen: Ik wil onmiddellijk een verzoek bij de Keizer indienen. Ik word vastgehouden zonder arrestatiebevel. Ik ben volmaakt onschuldig. Ik wil onmiddellijk in audiëntie ontvangen worden. Onmiddellijk!' 

Avakim legde rustig de inhoud van een platte map op de vloer neer. Als Gaal ertoe in staat was geweest, had hij misschien de smalle Cellomet-tapes herkend die werden gebruikt voor pocketrecorders. 

Avakim schonk geen aandacht aan Gaal's uitbarsting en toen hij tenslotte opkeek zei hij: 'Openbare Veiligheid zal ons gesprek ongetwijfeld afluisteren. Dat is onwettig, maar ze zullen het zeker doen.' 

Gaal beet zijn kaken op elkaar. 'Niettemin,' vervolgde Avakim, terwijl hij ging zitten, 'is de recorder die hier voor ons op tafel staat voorzien van een stoorzendertje dat afluisteren onmogelijk maakt. Het zal wel even duren voordat ze daar achter komen.' 

'Ik kan dus vrijuit spreken?' 

'Natuurlijk.' 

'Ik wil bij de Keizer op audiëntie.' 

Het ijzige glimlachje dat op Avakim's gezicht verscheen, bewees dat zijn smalle gezicht daartoe toch in staat was. 'U komt zeker uit de provincie,' zei hij. 

'Dat neemt niet weg dat ik staatsburger ben van het Imperium, met evenveel rechten als u of welk lid van die Commissie voor Openbare Veiligheid ook!' 

'Ongetwijfeld. Ongetwijfeld. Ik wilde u alleen maar duidelijk maken dat u, als iemand uit de provincie, het leven op Trantor, zoals het is, niet begrijpt. De Keizer geeft geen audiënties.' 

'Tot wie kun je je dan wenden? Bestaan er dan geen andere mogelijkheden?' 

'Nee. Wettelijk bezit u het recht u tot de Keizer te wenden, maar in de praktijk komt het erop neer dat u geen gehoor krijgt. De Keizer die op het ogenblik aan het hoofd van de regering staat is geen lid van de Entun-familie, weet u. Trantor wordt op het ogenblik geregeerd door een aantal aristocratische families waarvan de leden onder meer deel uitmaken van de Commissie voor Openbare Veiligheid; een ontwikkeling die door de wetenschap der psychohistorie was voorspeld.' 

'O ja?' zei Gaal. 'Nou, als dr. Seldon de geschiedenis van Trantor vijfhonderd jaar van te voren kan voorspellen, dan .. .' 

'Hij kan de geschiedenis van Trantor vijftienhonderd jaar van te voren voorspellen ...' 

'Voor mijn part vijftienduizend jaar. Waarom heeft hij zich niet tot éen dag beperkt en mij gewaarschuwd wat er vandaag zou gebeuren? Nee, het spijt me.' Gaal ging zitten en liet zijn hoofd op zijn zwetende hand rusten. 'Ik weet heel goed dat psychohistorie een statistische wetenschap is en dat het niet mogelijk is om de toekomst van éen enkel individu met enige zekerheid te voorspellen. U zult wel begrijpen waarom ik overstuur ben.' 

'U vergist zich. Dr. Seldon was inderdaad van mening dat u vanmorgen gearresteerd zou worden.' 

'Wat zegt u?' 

'Het spijt mij, maar het is waar. De Commissie staat hoe langer hoe vijandiger tegenover zijn plannen. Nieuwe leden van zijn project worden hoe langer hoe meer lastig gevallen. Vergeet niet dat dr. Seldon achttien jaar lang volgens de statistische waarschijnlijkheidstheorie alle mogelijke toekomstige ontwikkelingen heeft berekend. Dit is er éen van. Ik ben hier met geen ander doel heen gestuurd dan om u ervan te overtuigen dat u nergens bang voor behoeft te zijn. Alles loopt goed af; en dat geldt naar alle waarschijnlijkheid ook voor het project als zodanig.' 

'Hoe liggen de percentages?' vroeg Gaal. 

'Wat het project betreft, 99,9%.' 

'En wat mijzelf betreft?' 

'77,2%.'

'Dan heb ik meer dan éen op de vijf kansen dat ik in de gevangenis kom of terechtgesteld word.' 

'Wat dit laatste betreft is er maar éen procent kans.' 

'O ja? Berekeningen omtrent éen bepaalde persoon betekenen niets. Stuurt u alstublieft dr. Seldon naar mij toe.' 'Dat is helaas onmogelijk. Dr. Seldon is zelf ook gearresteerd.' 

De deur werd opengegooid. Gaal slaakte een kreet en probeerde overeind te komen. De bewaker die de kamer binnenkwam, liep naar de tafel, pakte de zakrecorder en stopte hem in zijn zak. 

'Ik heb dat ding nodig,' zei Avakim kalm. 

'We zullen er u een bezorgen die geen statisch veld produceert.' 

'In dat geval beschouw ik het onderhoud als afgelopen.' 

Gaal keek ze na en bleef alleen achter.