13

Voor het eerst na zes maanden ontspande Mallow zich. Hij lag naakt op zijn rug in de zonnekamer van zijn nieuwe huis. Hij strekte zijn sterke bruine armen en liet ze daarna ontspannen naast zijn lichaam vallen. 

De man naast hem stopte een sigaar tussen zijn tanden en gaf hem vuur. 'Je bent beslist overwerkt. Je zult een tijdlang rust moeten nemen.' 

'Misschien doe ik dat wel, Jael, maar ik zou liever uitrusten in een raadszetel en ik zal hem krijgen ook. Jij zult mij daar bij helpen.' 

Ankor Jael trok zijn wenkbrauwen op. 'Waarom ik?' vroeg hij. 

'Om te beginnen ben je een oude rot in de politiek. Bovendien heeft Jorane Sutt - de man die liever een oog zou verliezen dan mij een zetel in de Raad te zien toegewezen - jou uit de Raad geschopt. Je schijnt mij niet veel kans te geven, hè?'

'Niet veel,' gaf de ex-minister van Onderwijs toe. 'Je bent een Smyrniaan.' 

'Dat is wettelijk toch geen bezwaar. Ik heb een lekenopleiding gehad.' 

'Kom kom! Sinds wanneer heeft het vooroordeel zich iets van wetten aangetrokken? Hoe staat het met je eigen mannetje - die Jaim Twer? Wat denkt hij ervan?' 

'Twer wilde mij een jaar geleden al aan de verkiezingen laten deelnemen,' antwoordde Mallow op zijn gemak, 'maar ik ben hem boven het hoofd gegroeid. Was hem trouwens toch nooit gelukt. Nee, ik ben een echte coup van plan. Ik heb je nodig.' 

'Jorane Sutt is de handigste politicus van deze planeet en hij zal beslist tegen je zijn. Ik zou niet durven beweren dat ik hem te slim af kan zijn. En denk vooral niet dat je bij hem op sportiviteit zult kunnen rekenen. Hij is keihard en gemeen.' 

'Ik heb geld.' 

'Dat helpt, maar vooroordelen uit de weg ruimen kost een hoop geld.' 

'Ik heb veel geld.' 

'Goed. Ik zal er over nadenken, maar kom nooit op handen en voeten bij mij klagen dat ik je heb aangemoedigd. Wie is dat?' 

Mallow trok zijn mondhoeken naar beneden. 'Jorane Sutt zelf, geloof ik. Hij is vroeg, maar ik heb hem al een maand lang ontweken. Luister, Jael, ga naar de kamer hiernaast en luister mee.' 

Hij gaf het Raadslid een duw met zijn blote voet, trok haastig een zijden gewaad aan en draaide het synthetische zonlicht op normaal. 

De gemeentesecretaris trad stug het vertrek binnen. Mallow maakte zijn riem vast. 'Ga zitten Sutt,' zei hij. 

Sutt bracht met moeite een korte glimlach voort. De stoel die hij had uitgekozen was heel comfortabel, maar hij ontspande zich niet. Hij bleef op de rand zitten en zei: 'Als je mij je voorwaarden vertelt, kunnen we ter zake komen.' 

'Welke voorwaarden?' 

'Moet je een handje geholpen worden? Goed. Wat heb je bijvoorbeeld op Korell gedaan? Het rapport dat je hebt ingediend, was niet compleet.' 

'Dat heb je maanden geleden al ontvangen. Je was er toen heel tevreden over.' 

'Ja.' Sutt wreef bedachtzaam over zijn voorhoofd, 'maar sindsdien heb je heel wat activiteiten ontplooid. We weten een heleboel van je, Mallow. We weten precies hoeveel fabrieken je hebt opgezet en ook dat je daar haast mee hebt en hoeveel het je kost. Bovendien heb je dit paleis hier' - hij keek koud en afkeurend om zich heen - 'dat je meer kost dan mijn jaarlijkse inkomen en dan nog de weg die je je gebaand hebt naar de bovenste lagen van deze maatschappij.' 

'O ja? En wat betekent dat dan nog - afgezien van het feit dat het bewijst dat je over uitstekende spionnen beschikt?' 

'Het betekent dat je over aanmerkelijk meer geld beschikt dan een jaar geleden. Het bewijst bijvoorbeeld dat er op Korell een heleboel gebeurd is waar wij niets van af weten. Waar haal je al dat geld vandaan?'  

'Maar beste Sutt, je verwacht toch zeker niet dat ik je dat zal vertellen, hoop ik.'

'Inderdaad. Dat verwacht ik niet.' 

'Dat dacht ik ook niet en daarom zal ik het je vertellen. Het komt regelrecht uit de schatkist van de Commandeur van Korell.' 

Sutt knipperde verbaasd met zijn ogen.

Mallow glimlachte. 'Jammer genoeg voor jou heb ik dat geld op rechtmatige wijze verkregen. Ik ben een Meester Koopvaarder en het geld ontving ik in de vorm van een hoeveelheid smeedijzer en chromaat in ruil voor een aantal snuisterijen die ik hem kon leveren. Vijftig procent van de winst is volgens de overeenkomst met de Foundation van mij. De andere helft gaat aan het eind van het jaar naar de regering in de vorm van inkomstenbelasting.' 

'In het rapport werd met geen woord gerept van een handelsovereenkomst.' 

'Er werd ook met geen woord gerept van het ontbijt dat ik die dag had genoten - of van de naam van mijn huidige maitresse, of welk ander onbelangrijk onderdeel ook.' 

Mallow's glimlach veranderde in een grijns. 

'Ik werd gestuurd - om je eigen woorden te citeren - om mijn ogen wijd open te houden. Dat heb ik gedaan. Je wilde weten wat er gebeurde met de buitgenomen ruimtevrachtschepen van de Foundation. Ik heb ze niet gezien en er niets over gehoord. Je wilde weten of Korell over kernenergie beschikte. In mijn rapport vermeldde ik dat de lijfwacht van de Commandeur over kernwapens beschikte. Andere vormen van kernwapens heb ik niet gevonden. De wapens die de lijfwacht voerde, waren overblijfselen van het oude Imperium. Misschien werkten ze niet eens. 

Ik voerde je bevelen dus uit - maar afgezien daarvan was ik nog steeds een vrije koopvaarder. Volgens de wetten van de Foundation, mag een koopvaarder nieuwe markten exploiteren en heeft hij recht op de helft van de winsten die hij maakt. Wat voor bezwaar je daar tegen hebt, begrijp ik niet.' 

Sutt richtte zijn blik op de muur en deed moeite om zijn boosheid te onderdrukken. 'Het is gebruikelijk dat koopvaarders onze religie verbreiden.' 

'Ik houd mij aan de wet en niet aan "gebruiken".' 

'Soms kunnen gebruiken zwaarder wegen dan geldverdienen.' 

'Waarom klaag je mij niet aan bij het Hof?' 

Sutt keek hem met zijn diepliggende ogen somber aan. 'Je praat als een echte Smyrniaan. Het schijnt dat naturalisatie en opvoeding je aangeboren eigenschappen niet hebben kunnen uitwissen. Maar goed. Luister en probeer mij te begrijpen: 

Het gaat om veel belangrijker dingen dan geldverdienen of nieuwe markten. Wij bezitten de wetenschap van Hari Seldon om te bewijzen dat de toekomst van het nieuwe Galactisch Imperium in onze handen ligt en dat we de koers die naar dat nieuwe Imperium leidt, niet kunnen of mogen veranderen. Onze religie is een belangrijk middel om dat doel te bereiken. Met deze religie hebben wij de Vier Koninkrijken binnen het bereik van onze controle gebracht op een moment dat ze ons hadden kunnen vernietigen. Het is het krachtigste middel om mensen en werelden in onze macht te krijgen. 

De belangrijkste reden om de handel te bevorderen was deze religie zo snel mogelijk verbreiden.' 

Hij zweeg even om op adem te komen. Mallow viel hem kalm in de rede. 'Ik ken die theorie en ik begrijp haar volkomen.' 

'Werkelijk? Dat is meer dan ik verwacht had. Dan begrijp je zeker ook, dat het drijven van handel ten bate van de handel zelf -de massaproduktie van waardeloze snuisterijen en het ondergeschikt maken van de interstellaire politiek aan persoonlijke, zakelijke doeleinden - alleen maar tot gevolg kan hebben dat een tactiek die meer dan een eeuw lang met succes is toegepast, wordt ondermijnd!'

'Ja, en ook dat het tijd werd dat dat gebeurde,' zei Mallow onverschillig. 'Het was een verouderde, gevaarlijke en onmogelijke tactiek. Afgezien van het feit dat jullie religie succes heeft geboekt bij de onderwerping van de Vier Koninkrijken, heeft geen enkele andere wereld in de Periferie haar ooit geaccepteerd. In de tijd dat wij de Vier Koninkrijken onderwierpen, waren er voldoende bannelingen om het verhaal te verspreiden hoe Salvor Hardin de priesters en het bijgeloof van het volk gebruikte om de macht der lekenvorsten omver te werpen. En als dat op zichzelf niet voldoende was - het geval Askone, twee eeuwen geleden, maakte dit voor iedereen duidelijk. Er bestaat geen vorst meer in de Periferie die niet liever zijn strot zou afsnijden dan dat hij een priester van de Foundation in zijn gebied zou toelaten. Het heeft geen enkele zin om Korell, of welke andere wereld ook, iets op te dringen dat zij niet willen hebben. Nee, Sutt. Als ze gevaarlijk worden omdat ze over kernenergie beschikken, zal vriendschap door middel van handelsbetrekkingen vele malen beter zijn dan een onzekere machtspositie die gebaseerd is op een gehate spirituele macht die onmiddellijk ineen kan storten om niet anders achter te laten dan haat en angst.' 

'Niet slecht geformuleerd,' zei Sutt cynisch. 'Om terug te komen op het uitgangspunt van onze discussie: wat zijn je voorwaarden? Wat verlang je van mij in ruil voor je opvattingen?' 

'Denk je soms dat die te koop zijn?' 

'Waarom niet?' vroeg Sutt ijzig. 'Je bent toch een koopvaarder.' 

'Ik koop en verkoop alleen als ik winst kan maken,' antwoordde Mallow. 'Kun je mij meer bieden dan ik al heb?' 

'Je zou bijvoorbeeld vijfenzeventig procent winst kunnen maken in plaats van vijftig.' 

Mallow begon te lachen. 'Een schitterend aanbod! De winst van de handel op jouw voorwaarden zou niet meer dan een tiende bedragen van hetgeen ik nu verdien. Verzin iets beters.' 

'Je zou een zetel in de Raad kunnen krijgen.' 

'Die krijg ik toch wel. En zonder jouw hulp.' 

Sutt balde zijn vuisten. 'Je zou jezelf ook een gevangenisstraf kunnen uitsparen - van twintig jaar, als het aan mij lag. Wat zou je van zo'n winst denken.' 

'Niet veel. Tenzij je je bedreiging tèn uitvoer zou kunnen brengen.' 

'Je zou beschuldigd kunnen worden van moord.' 

'Op wie?' vroeg Mallow minachtend. 

'Op een Anacreoonse priester die in dienst stond van de Foundation, bijvoorbeeld.' 

'Werkelijk? En welke bewijzen heb je daarvoor?' 

De secretaris van de Burgemeester boog zich naar hem toe. 'Ik bluf niet Mallow. De voorbereidingen zijn klaar. Ik hoef alleen maar een papier te ondertekenen en de zaak "Foundation versus Hober Mallow, Meester Koopvaarder" is begonnen. Je hebt een onderdaan van de Foundation overgeleverd aan een vijandige menigte, Mallow, en ik geef je vijf seconden om de straf die daaraan verbonden is te voorkomen. Persoonlijk zou ik liever hebben dat je dat niet deed. Als vernietigde vijand lever je minder gevaar op dan als zogenaamd "bekeerde" vriend.' 

'Dan krijg je nu je zin,' zei Mallow. 

'Uitstekend!' De secretaris glimlachte wreed. 'Het was de Burgemeester die een compromis voorstelde. Niet ik. Je hebt gemerkt dat ik daar niet erg mijn best voor heb gedaan.'

De deur werd voor hem opengehouden en hij vertrok. 

Mallow keek op toen Jael weer binnenkwam. 

'Heb je hem gehoord?' vroeg Mallow. 

'Ik heb hem nog nooit zo kwaad gehoord.' 

'Goed. Wat denk je ervan?' 

'Dat zal ik je vertellen. Dat idee van spirituele dominatie is een idee-fixe, maar als je het mij vraagt, zijn zijn doelstellingen helemaal niet zo spiritueel. Ik werd uit de Raad getrapt omdat ik soortgelijke gedachten naar voren bracht. Trouwens, dat weet je.' 

'Inderdaad. En wat zijn volgens jou dan zijn niet-spirituele doelstellingen?' 

Jael werd ernstig. 'Nou, stom is hij niet en daarom zal hij ook wel inzien dat die religieuze politiek bankroet is. Nee, hij gebruikt deze argumenten kennelijk voor een persoonlijk doel. 

Dogma's - van welke aard dan ook - gebaseerd op geloof en emotionaliteit - zijn gevaarlijke wapens om tegen anderen te gebruiken, omdat het nooit te voorzien is of deze wapens zich niet tegen de gebruiker zelf zullen keren. Meer dan honderd jaar lang hebben we een ritueel en een mythologie ondersteund die hoe langer hoe statischer wordt en die wij, in bepaalde opzichten, niet meer in onze macht hebben.' 

'Hoezo?' vroeg Mallow. 'Ga door. Ik wil je mening horen.' 

'Goed. Stel dat een ambitieus man de kracht van de religie tegen ons zou gebruiken.' 

'Je bedoelt Sutt ...' 

'Juist. Ik bedoel Sutt. Wat voor een kans hebben we nog als hij uit naam van de orthodoxie alle krachten uit de verschillende hiërarchieën van de diverse planeten tegen de Foundation mobiliseert? Door zichzelf aan het hoofd van de "Gelovigen" te stellen, zou hij een oorlog tegen de ketterij kunnen gaan voeren - in de vorm zoals door jou geformuleerd bijvoorbeeld - en zichzelf daarna tot koning uitroepen.' 

Mallow gaf zichzelf een klap op zijn blote dij. 'Goed Jael. Zorg dat ik in de Raad kom en ik zal hem bestrijden.' 

Jael zweeg even. 'Hoe zit dat eigenlijk met dat verhaal over die gelynchte priester? Dat was toch zeker niet waar?' 

'O jawel,' antwoordde Mallow onverschillig. 

Jael floot tussen zijn tanden. 'Heeft hij daar bewijzen voor?' 

'Dat moet wel.' Mallow aarzelde even. 'Jaim Twer stond vanaf het begin aan zijn kant, maar ze wisten geen van tweeën dat ik dat ook wist. Twer was getuige van de hele geschiedenis.' 

'H-hmmm. Ziet er niet zo best uit.' 

'Waarom? De aanwezigheid van die priester op de planeet was onwettig. Het was duidelijk dat hij door de Korellianen als lokaas werd gebruikt. Volgens de regel van het gezonde verstand had ik geen andere keus. Als hij die zaak aanhangig maakt, zet hij zichzelf alleen maar voor schut.' 

'Nee Mallow. Dat zie je verkeerd. Ik heb je al gezegd dat hij vuil spel speelt. Het is helemaal niet de bedoeling om jou veroordeeld te krijgen; hij weet dat dat hem niet lukken zal. Nee, waar hij op uit is, is iets anders. Hij wil je reputatie bij het volk vernietigen. Je hebt gehoord wat hij zei: "Gebruiken zijn soms belangrijker dan wetten." Ook al zou je worden vrijgesproken, dan nog zou het volk vinden dat je een priester aan de haaien hebt opgeofferd en dan zou je populariteit verdwenen zijn. 

Zij zullen toegeven dat je wettelijk gezien, het juiste gedaan hebt maar je zou tegelijkertijd gebrandmerkt zijn als een gevoelloze schoft. Een van de gevolgen zou zijn dat je nooit in de Raad opgenomen zou worden. Misschien zou je zelfs je status als Meester Koopvaarder wel eens kunnen kwijtraken. Vergeet niet dat dit je geboorteplaneet niet is. Wat zou Sutt meer kunnen verlangen?' 

Mallow fronste koppig zijn wenkbrauwen. 'Zo!' 

'Beste jongen,' zei Jael, 'ik sta naast je, maar helpen kan ik je niet. Je bent vastgelopen. Zo vast als een muur!'