32
Valentin Kovalenko leek totaal niet op zijn vader. Oleg was groot en dik, maar de vijfendertigjarige Valentin leek op een atleet: hij was mager en gespierd. Hij droeg een prachtig getailleerd pak dat volgens Laska meer had gekost dan de auto waarmee Oleg terugreed naar Moskou en Laska had genoeg verstand van luxueuze hebbedingen om te weten dat Valentins modieuze Moss Lipow-bril meer dan drieduizend dollar had gekost.
Ook in zijn gedrag verschilde hij totaal van zijn vader, vooral van de versie van zijn vader die Laska zich nog uit Praag herinnerde. Valentin leek namelijk heel vriendelijk. Meteen na aankomst in Laska’s suite iets na tien uur die ochtend, had hij de Tsjech gecomplimenteerd over zijn onvermoeibare filantropie en zijn steun aan de zaak van de onderdrukten. Daarna was hij in een stoel voor de open haard gaan zitten en had beleefd een glas cognac geweigerd.
Toen de beide mannen voor het openhaardvuur zaten, zei Valentin: ‘Mijn vader zegt dat hij u nog kent uit uw tijd in Praag. Meer heeft hij niet verteld en ik heb hem expres niet om meer informatie gevraagd.’ Hij sprak Engels met een hoorbaar Brits accent.
Laska haalde zijn schouders op. Valentin was beleefd en misschien was het zelfs waar wat hij zei, maar Laska wilde meer. Het was immers onmogelijk dat Valentin Kovalenko niet in het verleden was gedoken van deze beroemde Tsjech. Bovendien was het onmogelijk dat hij niets over Laska’s werk als mol had ontdekt. Het had dus geen zin dat te verbergen. ‘Ik heb voor uw vader gewerkt. Ook als u dat niet weet, zult u het gauw genoeg horen. Ik was informant en uw vader was mijn opdrachtgever.’
Valentin glimlachte even. ‘Mijn vader imponeert me weleens. Die oude man heeft tienduizend flessen wodka achter de kiezen en toch kan hij nog geheimen bewaren. Verdomde indrukwekkend.’
‘Dat is zo,’ beaamde Laska, ‘hij heeft me dan ook niets over u verteld. Mijn andere bronnen in het Oosten, via mijn Progressive Nations Institute, hebben mij over uw positie binnen de svr verteld.’
Valentin knikte. ‘In de tijd van mijn vader stuurden we mannen en vrouwen naar de Goelag voor het onthullen van die informatie. Nu stuur ik alleen maar een e-mail naar de Binnenlandse Veiligheidsdienst om hen over dit lek te informeren, maar daarna zullen zij mijn e-mail in het archief stoppen en niets doen.’
De twee mannen staarden even naar het vuur in de open haard van de enorme suite.
Ten slotte zei Paul: ‘Ik heb een aanbod dat uw regering volgens mij bijzonder zal interesseren. Ik zou u een operatie willen voorstellen. Als uw dienst daarmee akkoord gaat, zal ik alleen met u samenwerken. Met niemand anders.’
‘Heeft het betrekking op het Verenigd Koninkrijk?’
‘Het heeft betrekking op de Verenigde Staten.’
‘Het spijt me, meneer Laska, maar dat is niet mijn operatiegebied en ik heb het hier heel druk.’
‘Ja, als assistent-rezident. Maar door mijn voorstel kunt u rezident worden in welk land u maar wilt. Zo belangrijk is mijn aanbod.’
Valentin glimlachte. Een gemaakt geamuseerde glimlach, maar iets in de ogen van de jongeman deed Laska denken aan zijn vader vroeger.
Valentin Kovalenko vroeg: ‘Wat is uw voorstel dan, meneer Laska?’
‘Niets minder dan de vernietiging van de Amerikaanse president, Jack Ryan.’
Valentin trok zijn wenkbrauwen op. ‘Hebt u de hoop voor uw vriend Edward Kealty dan al opgegeven?’
‘Helemaal. Ryan zal worden gekozen. Maar ik hoop dat hij voor zijn tweede termijn geen voet in het Oval Office zal zetten.’
‘Dat is een geweldige hoop, maar geef me alstublieft één reden waarom ik die hoop met u zou delen.’
‘Ik heb heimelijk een dossier in handen gekregen over ene John Clark. Ik weet zeker dat u weet wie hij is.’
Valentin hield zijn hoofd schuin en Laska probeerde wel, maar slaagde er niet in dit gebaar te duiden. De Rus zei: ‘Misschien ken ik die naam wel.’
‘U lijkt op uw vader. Wantrouwig.’
‘Wat dat betreft lijk ik op alle Russen, meneer Laska.’
Paul Laska knikte om aan te geven dat deze opmerking hout sneed en antwoordde: ‘Voor deze exercitie is uw vertrouwen niet nodig. John Clark is een vertrouwensman van Jack Ryan. Ze hebben samengewerkt en ze zijn bevriend.’
‘Oké. Vertel alstublieft verder. Wat staat er in dat dossier?’
‘Clark werkte als huurmoordenaar voor de cia, in opdracht van Jack Ryan. Ryan heeft hem hiervoor generaal pardon verleend. Weet u wat een generaal pardon is?’
‘Jawel.’
‘Maar ik denk dat Clark ook andere dingen heeft gedaan. Dingen die, als ze bekend worden, direct invloed op Ryan zullen hebben.’
‘Wat voor dingen?’
‘U moet Clarks dossier van uw dienst pakken en dat naast mijn dossier over Clark leggen.’
‘Als we al een dergelijk document hadden, een dossier van John Clark met deze incriminerende bewijzen, denkt u dan dat we daar inmiddels nog geen gebruik van zouden hebben gemaakt? Tijdens Ryans eerste termijn als president bijvoorbeeld?’
Laska maakte een wegwerpgebaar. ‘Uw dienst moet iedereen, waar dan ook, heel binnenkort en in het geheim ondervragen over deze man en zijn operaties. Leg een dik dossier aan waarin alle waarheden, halve waarheden en geruchten komen te staan.’
‘En dan?’
‘Dan wil ik dat u dat dossier in handen speelt van het Kealty-campagneteam.’
‘Waarom?’
‘Omdat ik niet bekend kan maken wie mijn bron is. Dat dossier moet van iemand anders afkomstig zijn. Iemand van buiten de VS. Ik wil dat uw mensen de bron geheimhouden.’
‘In uw nieuwe vaderland worden mensen niet op basis van geruchten veroordeeld, meneer Laska.’
‘Maar ze kunnen wel een politieke carrière kapotmaken. Sterker nog, wat Clark op dit moment doet, moet bekend worden gemaakt. Ik heb reden om te denken dat hij voor een soort extrajudiciële organisatie werkt, dat hij in de hele wereld misdaden pleegt. En zonder dat generaal pardon van John Patrick Ryan zou hij deze misdaden niet plegen. Als wij Kealty voldoende bewijzen over Clark in handen geven, zal Kealty het ministerie van Justitie dwingen een onderzoek naar Clark in te stellen. Kealty doet dat natuurlijk om zijn eigen zelfzuchtige redenen, maar dat is niet belangrijk. Wat wel belangrijk is, is dat het onderzoek allerlei gruwelijke dingen boven water zal brengen.’
Valentin Kovalenko staarde in het vuur. Paul Laska keek naar hem en naar de flakkerende vlammen die in de glazen van zijn Moss Lipow-bril werden weerspiegeld.
‘Dit klinkt als een gemakkelijke operatie voor mijn kant. Even in een verstoft oud dossier bladeren, even een onderzoek door de een of andere derde partij, niet svr en niet fsb, maar een derde partij om de resultaten aan iemand van Kealty’s campagneteam door te spelen. Wij zullen niet opvallen. Maar ik weet niet of deze operatie een grote kans op succes heeft.’
‘Ik kan me niet voorstellen dat uw land belang heeft bij een sterke regering-Ryan.’
Kovalenko had geprobeerd zich tijdens dit gesprek niet in de kaart te laten kijken, maar na Laska’s laatste opmerking schudde hij langzaam zijn hoofd. Hij keek de oudere man recht aan en zei: ‘Dat is absoluut niet het geval, meneer Laska. Maar... zal het voldoende zijn om hem via Clark onderuit te halen?’
‘Op tijd om Ed Kealty te helpen? Nee, en misschien zelfs niet op tijd om Ryans inauguratie te voorkomen. Maar Richard Nixons Watergate heeft maanden nodig gehad om uit te groeien tot iets groots wat uiteindelijk tot zijn aftreden heeft geleid.’
‘Inderdaad.’
‘En vergeleken met de gebeurtenissen van Watergate lijkt alles wat ik over de daden van John Clark te weten ben gekomen een schelmenstreek.’
Kovalenko knikte en met een glimlach zei hij: ‘Misschien, meneer Laska, neem ik voordat we verder praten toch maar een glaasje cognac.’