9
Ze reisden over trottoirs onder zachtgeel licht. Hummin keek voortdurend om zich heen, hij was zeer waakzaam en hield hun snelheid gelijk aan het gemiddelde rondom hen. Ze haalden niemand in en niemand haalde hen in.
Hij bleef rustig doorpraten over koetjes en kalfjes.
Seldon was zenuwachtig en kon dat niet. 'Er wordt hier heel wat afgelopen,' zei hij. 'Overal waar ik kijk, zie ik eindeloze stromen voetgangers.'
'Waarom niet?' zei Hummin. 'Lopen is nog altijd de beste manier om jezelf over een korte afstand te verplaatsen. Het is het gemakkelijkst, het goedkoopst en het gezondst. Talloze jaren van technologische vooruitgang hebben daar nog geen verandering in gebracht... Ben je acrofobisch, Seldon?'
Seldon keek over de leuning aan zijn rechterkant, recht in een diepe geul die de twee looppaden van elkaar gescheiden hield - elk in zijn eigen richting, op regelmatige plaatsen andere trottoirs kruisend. Hij rilde. 'Als je hoogtevrees bedoelt, nee, normaal gesproken niet. Maar hier naar beneden kijken is geen pretje. Hoe diep is het eigenlijk?'
'Hier een niveau of veertig, vijftig, denk ik. Dat is niet ongebruikelijk in de Keizerlijke Sector en een paar andere hoogontwikkelde gebieden. In de meeste plaatsen loopt men gewoon op begane-grondniveau, zullen we maar zeggen.'
'Moedigt dat niet aan om hier zelfmoord te plegen?'
'Valt wel mee. Er zijn veel makkelijker manieren om je leven te beëindigen. Bovendien is suïcide op Trantor geen schande. Je kunt hier je leven op verschillende erkende manieren beëindigen in speciaal ingerichte centra - als je tenminste bereid bent om eerst de nodige psychotherapie te ondergaan. Er zijn wel eens wat ongelukken gebeurd, maar dat is niet de reden dat ik je vroeg of je acrofobisch bent. We gaan naar een taxibedrijf waar ze mij kennen als journalist. Ik heb ze wel eens een dienst bewezen en zij mij ook wel. Ze zullen vergeten mij te registreren en jou zullen ze over het hoofd zien. Ik moet ze natuurlijk wel wat geld geven, en als de mensen van Demerzel de duimschroeven hard genoeg aandraaien, zullen ze uiteraard de waarheid moeten vertellen en het op slordigheid moeten gooien, maar dat duurt allemaal wel eventjes.'
'En wat heeft die acrofobie er nu mee te maken?'
'Dat zal ik je vertellen. Als we een zwaartekrachtlift nemen, zijn we er veel eerder. Er zijn niet veel mensen die die dingen gebruiken en ik zal je eerlijk zeggen dat ik er ook niet dol op ben, maar als je er geen moeite mee hebt, kunnen we het maar beter doen.'
'Wat is een zwaartekrachtlift?'
'Ze zijn er nog mee in een experimenteel stadium. De tijd komt misschien nog dat Trantor eraan gewend raakt, als de mensen het tenminste psychologisch aanvaarden - of als genoeg mensen daartoe kunnen worden aangespoord. Daarna zal hij misschien door andere werelden overgenomen worden. Het is een liftkoker zonder kooi. We stappen gewoon in een lege ruimte en vallen of stijgen langzaam, onder invloed van anti-zwaartekracht. Het is de enige toepassing van anti-zwaartekracht tot dusver, vooral omdat het de eenvoudigst denkbare toepassing is.'
'Wat gebeurt er als hij opeens uitvalt?'
'Precies dat wat je denkt. Dan vallen we en als we een eind van de bodem zijn, vallen we dood. Ik heb nog nooit gehoord dat het gebeurde en je mag me geloven als ik zeg dat ik het anders wel geweten had. We zouden het misschien niet als nieuws mogen brengen uit veiligheidsoverwegingen - dat is het excuus dat ze altijd klaar hebben als er slecht nieuws is - maar ik zou het weten. Het is hier vlakbij. Als je het niet wilt, doen we het niet, maar de trottoirs zijn langzaam en vervelend en veel mensen worden er op den duur misselijk van.'
Hummin sloeg een keer af bij een kruispunt en hield halt bij een grote inham waar een hele rij mannen en vrouwen stond te wachten, een of twee met kinderen.
Zachtjes zei Seldon: 'Hier heb ik thuis niks van gehoord. Onze eigen media zijn nogal provinciaal ingesteld, maar je zou toch mogen verwachten dat ze dit soort dingen op de een of andere manier vertellen.'
'Het is strikt experimenteel, hoor,' zei Hummin, 'en beperkt tot de Keizerlijke Sector. Het gebruikt meer energie dan het waard is, dus de regering heeft geen zin het te gaan propageren door er nu ruchtbaarheid aan te geven. De oude Keizer, Stanel VI, degene voor Cleon, die iedereen versteld deed staan door in bed te sterven, stond erop dat op een paar plaatsen zwaartekrachtliften zouden komen. Men zegt dat hij zijn naam in verband gebracht wilde zien met anti-zwaartekracht, omdat hij nogal met zijn historische betekenis in zijn maag zat. Dat komt wel vaker voor bij oude mannen die weinig gepresteerd hebben. Zoals ik al zei, misschien verspreidt de techniek zich nog, maar het is ook best mogelijk dat het bij deze lift blijft.'
'Wat willen ze er eigenlijk mee bereiken?' vroeg Seldon.
'Anti-zwaartekrachtruimtevluchten. Maar dat vereist nog menige doorbraak en voor zover ik weet, hebben de meeste fysici daar een hard hoofd in. Maar daar staat tegenover dat de zwaartekrachtlift ook altijd als uitgesloten en onwerkbaar is beschouwd.'
De rij voor ze werd snel korter en opeens stond Seldon naast Hummin voor een gapend gat. De lucht in de koker knetterde zachtjes. Automatisch stak hij zijn hand uit. Hij kreeg een lichte schok. Het deed geen pijn maar hij trok snel zijn hand terug.
Hummin bromde. 'Een elementaire voorzorgsmaatregel om te voorkomen dat mensen over de drempel stappen voor ze de boel aan hebben staan.' Hij drukte op een paar knoppen op een paneel en het geknetter hield op.
Seldon keek naar beneden, de diepte in.
'Misschien vind je het beter, of makkelijker,' zei Hummin, 'als we elkaar een arm geven en als jij je ogen dichthoudt. Het duurt maar een paar seconden.'
Seldon had in feite geen keus. Hummin greep zijn arm en weer had tegenstribbelen geen zin. Hummin stapte in het niets en Seldon (die zichzelf in zijn verwarring een kreetje hoorde slaken) ging ook overstag.
Hij kneep zijn ogen dicht en had helemaal niet het idee dat hij viel. Hij voelde niet eens een luchtverplaatsing. Een paar seconden gingen voorbij en hij werd naar voren getrokken. Hij struikelde bijna maar wist nog net zijn evenwicht te bewaren. Ze hadden weer vaste grond onder de voeten.
Hij opende zijn ogen. 'Hebben we het gehaald?'
Op droge toon zei Hummin: 'We leven nog.' Zonder zijn greep op Seldon te verslappen begon hij weer te lopen.
'Ik bedoel, zijn we op het juiste niveau aangekomen?'
'Natuurlijk.'
'Wat zou er gebeurd zijn als we onderweg iemand waren tegengekomen die de andere kant op moest?'
'Er zijn twee gescheiden kokers. In de ene koker valt iedereen met dezelfde snelheid en in de andere stijgt iedereen met dezelfde snelheid. De schacht wordt alleen vrijgegeven als er geen mensen op minder dan tien meter van elkaar af zitten. Als alles in orde is, is er geen kans op botsingen.'
'Ik heb totaal niets gevoeld.'
'Waarom zou je? Er was geen versnelling. Na het eerste tiende deel van een seconde was je op snelheid. Die blijft constant en de lucht om je heen ging met dezelfde snelheid mee naar beneden.'
'Verbazingwekkend.'
'Zonder meer. Maar oneconomisch. En er schijnt weinig dwang te zijn om een en ander efficiënter te laten verlopen zodat het de moeite waard wordt. Overal hoor je hetzelfde liedje. "Dat kunnen we niet. Dat is onmogelijk." Dat geldt voor alles.' Hummin had zich zichtbaar kwaad gemaakt. 'We zijn er,' zei hij. 'Kom op, we moeten verder.'